استاد محسن قرائتی

عجله کنید در کار خیر. این که می‌گویند عجله کار شیطان است، حرف درستی نیست. عجله در کارهای بد، کار شیطان است، در کارهای خوب، خودِ خدا گفته است «حَیَّ عَلَی الصَلاه» یعنی عجله کن، «عَجِّلُوا» یعنی عجله کن، «سابِقُوا» عجله کن، «وَاستَبِقُوا»، «سارِعُوا». این همه آیه داریم که سرعت بگیرید. منتها اول مشورت کنید، بعد از تحقیق. 

الف (تفسیر ادبی: گروهی از مفسران با گرایش به مباحث ادبی و نحوی به تفسیر اجتهادی قرآن می‌پردازند. در چنین تفسیرهایی به واژگان، لغات، زبان عرب، صرف و نحو و... اهمیت زیادی داده می‌شود که خود دو گونه است: تفسیر بلاغی و تفسیر لغوی، مانند جوامع الجامع اثر شیخ طبرسی.

ب (تفسیر فقهی: در تفسیرهای فقهی، همت و اجتهاد بیشتر مفسران، بر شناخت و دریافت احکام فقهی الهی و احکام فرعی از آیات قرآن است که حدود پانصد آیه در قرآن جزء آیات الاحکام شمرده شده است؛ مانند تفسیر کنز العرفان فی فقه القرآن اثر فاضل مقداد.

آیت الله مکارم شیرازی

می‌گوید: خداوند مولا و سرپرست مؤمنان است؛ اما کافران مولایی ندارند؛ «ذلک بان الله مولی الذین امنوا و ان الکافرین لا مولی لهم» 

مولی به معنی ولیّ و سرپرست و یار و یاور است و به این ترتیب خداوند ولایت و سرپرستی و یاری مومنان را بر عهده گرفته؛ اما کافران را از زیر چتر ولایت خود خارج ساخته است. روشن است کسانی که تحت ولایت ذات پاک او باشند هم در مشکلات یاری می‌شوند؛ اما آن‌ها که از زیر این پوشش خارج هستند، اعمالشان حبط و نابود و عاقبت کارشان هلاکت است.

سید محمدهادی میردهقان

 

در باره‌شان نزول این آیه، روایات متعددی وارد شده است و از مجموع آن‌ها استفاده می‌شود که این آیات دنباله آیاتی است که قبلاً در باره جنگ احد داشتیم، و در حقیقت این آیات تجزیه و تحلیلی است روی نتایج جنگ احد و عوامل پیدایش آن به عنوان یک سرمشق بزرگ برای مسلمانان، و در ضمن وسیله‌ای است برای تسلی و دلداری و تقویت روحی آن‌ها؛ زیرا همان‌طور که گفتیم جنگ احد بر اثر نافرمانی و عدم انضباط نظامی جمعی از سربازان اسلام، در پایان به شکست انجامید و جمعی از شخصیت‌ها و چهره‌های برجسته اسلام از جمله "حمزه" عموی پیامبر، در این میدان شربت شهادت نوشیدند.

قرآن کریم راهبُردهای متعددی را برای مبارزه با دشمنان ارائه نموده است که در اینجا صرفاً به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌شود.

 تجهیز به قدرت ایمان