پیرو حق و عدالت باشید، هرچند به ضررتان باشد  

دفاع از حق و عدالت و شهادت به حق دادن، در همه حال یک اصل قرآنی است، چه به نفع ما باشد چه به ضرر ما و نزدیکانمان تمام شود. قرآن کریم می‌فرماید:

یا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَداءَ لِلَّهِ وَ لَوْ عَلی أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ إِنْ یَکُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقِيراً فَاللَّهُ أَوْلى بِهِما فَلا تَتَّبِعُوا الْهَوى أَنْ تَعْدِلُوا وَ إِنْ تَلْوُوا أَوْ تُعْرِضُوا فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيراً (نساء، ۱۳۵) 

ای کسانی که ایمان آورده‌اید! همواره برپادارنده‌ی عدالت باشید و برای خدا گواهی دهید، گرچه به ضرر خودتان یا والدین و بستگان باشد. اگر (یکی از طرفین دعوا) ثروتمند یا فقیر باشد، پس خداوند به آنان سزاوارتر است. پس پیرو هوای نفس نباشید تا بتوانید به عدالت رفتار کنید و اگر زبان بپیچانید (و به ناحق گواهی دهید) یا (از گواهی دادن به حقّ) اعراض کنید، پس (بدانید که) خداوند به آنچه می‌کنید آگاه است.

نکته‌ها

۱) به پاداشتن عدالت هم واجب است، هم لازمه ایمان است.

۲) عدالت، حتّی نسبت به غیرمسلمان نیز باید مراعات شود. به اقتضای اطلاق «کُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ»

۳) رعایت عدالت باید در تمام ابعاد زندگی باشد، به ویژه در گواه شدن و شهادت دادن، واجب است شهادت به حقّ داد، هرچند به ضرر ما و نزدیکانمان تمام شود. 

۴) رعایت مصالح خود و بستگان و فقرا، باید تحت‌الشعاع حقّ و رضای خدا باشد. «شُهَداءَ لِلَّهِ وَ لَوْ عَلی أَنْفُسِكُمْ» و سود و مصلحت واقعی فقرا و اغنیا از طریق شهادت به ناحقّ تأمین نخواهد شد. «إِنْ یَکُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقِيراً فَاللَّهُ أَوْلى بِهِما» 

  

زیان زبان  

جبران آنکه با نگفتن از دست نهاده‎ای، آسان‎تر است از تدارک آنچه با گفتن از دست داده‎ای، و نگاهداری آنچه در مشک است، با استوار بستن در آن با بند است. آنچه در دست است نگهداری، بهتر از آن است که آنچه نزد دیگران است خواهی. تلخی نومیدی بهتر، تا دست دریوزگی نزد مردمان بردن. کار با پارسایی برتر از هرزگی با توانگری است، و هر کس خود تواناتر است به راز خویش نگه داشتن، و بسا کوشنده که در جهت زیان خود کوشد! آنکه پُر گوید، یاوه سراید و هر که بیندیشد، بینش یابد.

(نهج‌البلاغه، نامه ۳۱)