چند دهه است که بسیاری از عالمان و بزرگان حوزه‌های علمیه، هر کدام از منظری، نقدهایی را نسبت به نظام درسی حوزه‌های علمیه مطرح کرده‌اند. شهید مطهری، علامه طباطبائی، امام خمینی (ره) و بیشتر و مفصل‌تر و دقیق‌تر از همه، رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی، علامه مصباح، آیت‌الله جوادی آملی و...

به عنوان نمونه، سخنی از علامه طباطبائی را به مناسبت ایام رحلتشان نقل می‌کنم:

همان‌طور که رهبر فرزانه انقلاب سالیان قبل فرموده‌اند: «فقه، ستون فقرات حوزه‌های علمیه است». 

در این میان، دروس «خارج فقه» که نمایشگر عالی‌ترین و جدیدترین دیدگاه‌ها، رویکردها، نقدها و بررسی‌ها در موضوعات فقهی توسط قوی‌ترین و برجسته‌ترین استادان حوزه‌های علمیه است، «آیینه تمام‌نمای هویت، ظرفیت و استعدادهای بالفعل شده علمی حوزویان است». «دروس خارج فقه حوزه علمیه قم، به مثابه جامی است که می‌توان در آن توش و توان علمی و حتی آینده علمی حوزه‌های علمیه را مشاهده کرد».