در سال ۶۳ هجری جریان شورش مردم مدینه رخ داد که به فاجعه «حَرّه» مشهور شد. پس از شهادت امام حسین (علیه السلام) مردم مدینه از عملکرد و فساد یزید ناراضی بودند. حاکم مدینه بزرگان شهر را به نمایندگی از طرف مردم مدینه به دمشق فرستاد تا از نزدیک، یزید را ببینند و از لطف وی برخوردار شوند و مردم را به اطاعت از حکومت وی تشویق نمایند.
امامت منصبی است که از طرف خداوند انتخاب می‌شود و هیچ فردی حتی پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) حق دخالت در این مسئله را ندارند. پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) و امامان، فقط حق معرفی امام بعد از خود را دارند. امامت یک امر وراثتی نیست؛ بلکه لیاقت فرد در این مسئله اهمیت دارد. امام کسی است که از امتحانات الهی موفق بیرون آید و کسی به این جهت که پدرش امام بوده، نمی‌تواند امام باشد.
اصحاب سِرّ به آن دسته از افرادی اشاره دارد که مورد اعتماد و اطمینان ائمه (علیهم السلام) بوده و برخی از معارف الهی را که فراتر از سطح فهم عموم مردم بوده است یا برخی از اخبار غیبی را از ائمه (علیهم السلام) دریافت می‌کردند.
در برخی منابع رجالی، امیرالمومنین علی (علیه السلام) و حذیفه بن یمان به عنوان صاحب سر پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) شناخته شده‌اند.
جرجیس (علیه‌السّلام) یکی از پیامبران بنی‌اسرائیل از فلسطین بود که خداوند او را بعد از حضرت عیسی (علیه‌السّلام) به پیامبری برانگیخت و مأمورش کرد تا به سوی پادشاه موصل رفته و او را به توحید دعوت کند.
تاریخ دقیق رسالت جرجیس نبی معلوم نیست؛ اما گفته‌اند، وی در فاصله زمانی میان عیسی (علیه‌السّلام) و پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) در روزگار «داذیانه» پادشاه موصل بود. پادشاه موصل، حاکمی ستمگر بود و بتی داشت به نام «افلون» که مردم را به زور به پرستش آن وامی‌داشت.
جندب بن جناده، مشهور به ابوذر غفاری از برجسته‌ترین صحابیان پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم)، از سابقون در اسلام و از علاقمندان به امیرالمومنین علی (علیه السلام) دانسته شده که با خلافت خلفای سه‌گانه پس از پیامبر مخالفت کرد. ابوذر غفاری در بیان حق، مصلحت‌بینی نمی‌کرد و عمل خلاف اسلام را به‌روشنی به اصحاب قدرت تذکر می‌داد. در دوران خلیفه دوم، با قانون منع کتابت حدیث مخالفت کرد و با روی کار آمدن خلیفه سوم، انتقادات او از رفتارهای مالی خلیفه سوم و بخشش‌های او از بیت‌المال به نزدیکانش به اوج رسید، به‌طوری که منجر به تبعید او به شام شد.
«صدیقه» یعنی کسی که در راستگویی کامل است، یا آنکه هرگز دروغ نگفته است، یا کسی که سخن خود را با عمل خویش تصدیق می‌کند.
فاطمه چنان بود که چون در محراب می‌ایستاد، نوری از او برای اهل آسمان درخشش می‌کرد همان‌طور که ستارگان برای اهل زمین درخشش دارند.
مرتبه صدیقین در ردیف پیامبران و شهیدان است. این مطلب را آیات بسیاری روشن می‌کنند که از آن جمله‌اند: «و من یطع الله و الرسول فاولئک مع الذین انعم الله علیهم من النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین و حسن اولئک رفیقا».
سرزمین مصر در زمان عمر بن خطاب توسط عمروعاص و زبیر بن عوام فتح شد. عمروعاص پس از فتح قیساریه، بدون اطلاع دادن به خلیفه، عازم مصر شد. عمر پس از توبیخ او، زبیر را به همراه لشکری برای کمک به سمت او فرستاد. مصر در آن زمان زیر نظر حکومت بیزانس بود و به علت اختلافات مذهبی در هرج و مرج قرار داشت. والی مصر با عمروعاص صلح کرد و به موجب آن، مسلمانان بدون جنگ وارد اسکندریه شدند.
