اسماء از راویان حدیث پیامبر اکرم به شمار می‌رود (رجال الطوسی، ص۵۳) و کسانی چون عمر بن خطاب، ابن عباس، عبدالله بن جعفر، قاسم بن محمد، عبدالله‌بن‌شدادبن‌الهاد و عروة‌بن‌زبیر از او روایت کرده‌اند. (اسدالغابه، ج۷، ص۱۳)
در سال هشتم هجرت، با شهادت جعفر بن ابی‌طالب در سریّه موته، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) از اسماء دلجویی کردند و به دیگر زنان فرمودند تا برای او و فرزندانش، غذایی فراهم سازند. در سال نهم هجری به اتفاق صفیّه دختر عبدالمطلب، عهده‌دار غسل اُمّ کلثوم، دختر رسول خدا و همسر عثمان بن عفان شد و در جنگ حنین، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) او را به ازدواج ابوبکر درآوردند. (الاصابه، ج۸، ص۱۵) از این وصلت، در سال دهم، در ذوالحلیفه محمد بن ابی‌بکر متولد شد.
نقل شده است که جعفر بن ابی‌طالب از مصادیق یاوران [دین] خداست که در آیه ۱۴ صفّ «یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا کونوا اَنصارَ اللّهِ کَما قالَ عیسَی ابنُ مَریَمَ لِلحَواریّینَ مَن اَنصاری اِلَی اللّهِ فَاَیَّدنَا الَّذینَ ءامَنوا عَلی عَدُوِّهِم فَاَصبَحوا ظـهِرین» از آنان سخن رفته است. (الدرالمنثور، ج۶، ص۲۱۴) طبق این روایت، جعفر علیه‌السّلام از مؤمنانی است که دعوت الهی را پاسخ گفتند و به آنان بشارت داده شده که همچون حواریان عیسی علیه‌السّلام به تایید و حمایت خداوند، پشت گرم خواهند بود.
روایت پانزدهم: از امام باقر علیه‌السّلام نقل شده است که آیه ۴۰ حجّ «اَلَّذینَ اُخرِجوا مِن دِیـرِهِم بِغَیرِ حَقٍّ اِلاّ اَن یَقولوا رَبُّنَا اللّهُ» درباره علی، حمزه و جعفر نازل شده است (تفسیر قمی، ج۲، ص۸۴) که تنها به جرم پایبندی در ایمان به پروردگار از خانه و کاشانه خویش رانده شده‌اند. خداوند در آیه قبل، به این مؤمنان ستمدیده اجازه جهاد داده است و در این آیه وعده می‌دهد که یاری‌گرشان باشد که دین او را یاری داده‌اند.
در شأن نزول آیه ۵۴ انعام «وَإِذَا جَاءکَ الَّذِينَ یُؤْمِنُونَ بِآیَاتِنَا فَقُلْ سَلاَمٌ عَلَيْكُمْ کَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ» روایات مختلفی ذکر شده‌اند و از جعفر در کنار کسانی چون علی بن ابی طالب و حمزه نام می‌برند(مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۴، ص۶۵ ) که به نشانه‌های خداوندی ایمان داشته‌اند و پیامبر از جانب خدا مامور بوده است که به آنان درود گوید و به رحمت پروردگار نوید دهد.
از ابن عباس روایت شده است که آیه ۱۵ حجرات «اِنَّمَا المُؤمِنونَ الَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ ورَسولِهِ ثُمَّ لَم یَرتابوا وجـهَدوا بِاَمولِهِم واَنفُسِهِم فی سَبیلِ اللّهِ اُولـئِکَ هُمُ الصّـدِقون» در شأن علی و حمزه و جعفر نازل شده است که در آن خداوند، مؤمنان راستین را تنها چنین کسانی می‌داند که بی‌هیچ شکی به خدا و فرستاده او ایمان آورده‌اند و با مال و جان خود در راه خدا می‌کوشند. (شواهد التنزیل، ج۲، ص۲۵۹)
از آنجا که جناب جعفر در اوایل دوره مکی اسلام آورد، شاید بتوان کلیه آیات قرآنی مکی را که در مدح مؤمنان است، بر جعفر قابل تطبیق دانست، هرچند راویان، در تفسیر این آیات روایتی نقل نکرده باشند. مفسران نخستین در تفسیر آیات هجرت و آیاتی که به روابط مسلمانان با مسیحیان می‌پردازند از جناب جعفر سخن گفته‌اند:
