عملیات روانی، شاخهای از جنگ روانی است که به منظور تاثیر یا حصول تغییر در برداشتها، عقاید و احساسات فرد یا گروه معین (دوست یا دشمن) در جهت پشتیبانی از اهداف و منافع کشور بکار میرود.
صلاح نصر، از نویسندگان مصری در تعریف عملیات روانی میگوید: «عملیات روانی همان جنگ کلمه و عقیده است، خواه به صورت مخفی، آشکار، شفاهی و یا کتبی باشد. اساساً سلاحی است که به انسان و عقل او توجه دارد و هرگاه امکان برقراری ارتباط عاطفی با مخاطب را داشته باشد میتواند به اعماق آن نفوذ کند».
در جنگ روانی، دشمن با استفاده از محرکهای سریع و احساسی مثل اخبار فوری، تصاویر دلخراش یا شایعات فوری، سعی میکند واکنشهای تکانهای در مخاطب ایجاد کند؛ پیام ساده است: «فکر نکن، فقط بترس یا واکنش نشان بده». در اینجا، آنچه باید بین محرک و پاسخ فاصله بیندازد، تفکر و تعقل است.
این روزها تیرها و موشکهای عملیات روانی دشمن با کمک این شبکهها به سمت تک تک افراد روانه میشود و بسیاری از افراد، دانسته یا ندانسته مجری انتشار یا بازتابدهنده این گلولههای رسانهای هستند که در قالبهای متنوع دیداری و شنیداری، قلبها و اذهان مردم را نشانه گرفته است!
هرگونه تأثیرپذیری روحی بیش از حدّ نسبت به تحولات فیزیکی جنگ و اخبار و وقایع مربوط به آن، ناشی از جنگ روانی دشمن است که نیازمند مدیریت هوشمندانه است.
بی شک هجمههای رسانهای و خبری با دروغسازیهای انبوه و همچنین تحریف وقایع و هراساندن مردم، از ابزارهای اصلی جنگ روانی است؛ اما مهمترین هدف این ابزارها، حمله به اراده مردم است که موجب تحقق خواستههای دشمن میشود.
اين نوع جنگ شامل فعاليتهای گسترده و بلند مدتی است كه با استفاده از نقاط آسيبپذير سياسی، نظامی، اجتماعی و اقتصادی، عليه بخش عمده و يا تمام مردم يك جامعه بكار میرود و در نتيجه موجب سستی عقايد و آرمانها میشود و ملت را نسبت به فرهنگ و تمدن و اصولی كه بر اساس آن حركت میكند دچار شك و ترديد میكند.
یکی از رایجترین شیوههای پوشش خبری و مطبوعاتی، تغییر متن پیام به شیوههای مختلف از طریق دستکاری خبر است. در مسئله تحریف سه پدیده به چشم میخورد که عبارتند از: تعدیل ، شاخ و برگ دادن و جذب . یک خبر در حین انتقال از شخصی به شخص دیگر به تدریج کوچکتر از گذشته، قابل فهمتر و از نظر بازگو کردن، سادهتر میشود. در حین فرایند انتقال متوالی بسیاری از جزییات اصلی خبر کمکم تعدیل میشوند، تجربههایی که در مورد تحریف انجام شده است، نشان میدهد که بسیاری از جزییات موجود در ابتدای زنجیره انتقال بهشدت حذف میشوند. هر بار که خبر تحریفشده نقل میشود، میزان جزییات، هرچند با کندی، کاهش مییابد .
پرستو را در زبان روسی لاستاچکا میگویند. این پرنده در فرهنگ روسی محبوب و مقدس است. به این جایگاه طبیعی، قداست مذهبی هم دادهاند. این باور در فرهنگ عامه روسی هست که هنگامی که مسیح را بر صلیب کشیده بودند، پرستوها میکوشیدند تاجی را که از خار بر سرش گذاشته بودند، جدا کنند تا از درد و رنجش بکاهند. برای روسهای مذهبی، صدای پرستوها تسبیح خداوند است. انگلیسیها به این صدای پرستوها توییت میگویند و توییت کردن و توییتر را هم از آن گرفتهاند.