آرامش و امنیت
در خانهای که روابط زیر چتر آرامش تحقق مییابد و افراد احساس امنیت از حضور یکدیگر میکنند، لذت و رشد در آن اوج میگیرد. بخشی از این آرامش بهصورت طبیعی در بین زن و مرد وجود دارد، چنانکه میفرماید: "لتسکنوا الیها" (آیه ۲۱ سوره روم)، ولی بخشی دیگر اکتسابی است و بهعبارتدیگر، آرامش اولیه خدادادی به آبیاری نیازمند است.
توجه و محبت
نیاز عاطفی، از ضرورتهای یک شخصیت سالم است که اگر به طور صحیح پاسخ داده نشود، موجبات خشونت و وابستگی و در نتیجه مستعد انحرافات اجتماعی میشود. البته خداوند با لطف خود، این نیاز را در روابط زوجین قرار داده است "جعل بینکم مودة ورحمة" (آیه ۲۱ سوره روم) ولی این نعمت نیز محافظت از طرف زن و شوهر را میطلبد.
احترام و ارزشمندی
خداوند متعال در سوره بقره آیه ۱۸۷ رابطه زوجین را اینگونه معرفی میکند و میفرماید: "هنّ لباسّ لکم و انتم لباسّ لهنّ". اگر از خاصیتهای لباس، حفظ آبرو و ایجاد احترام در اجتماع باشد، کارکرد مهم زناشویی نیز میتواند همین موضوع بهحساب آید. خانوادهای که در آن زن و مرد، عیبهای هم را بپوشانند و نقاط قوت یکدیگر را برجسته سازند، کارآمد میباشد که خروجی آن احساس ارزشمندی در جامعه خواهد بود.
رضایت جنسی
بی شک نیازهای انسان اگر از مسیر صحیح پاسخ داده نشود، سرخوردگی یا هرزهگی را به دنبال خواهد داشت. توجه طرفین به این نیازِهمدیگر در کنار تعهد و عشق، میتواند حسّ خوب باهم بودن را در خانه تقویت کند و انرژی مضاعفی برای فعالیتهای زندگی باشد. "اُحِلّ لکم لیلةالصیام الرفث الی نسائکم" در سوره بقره آیه ۱۸۷ با اشاره به حلال بودن روابط زناشویی در شبهای ماه مبارک، جایگاه توجه به این نیاز را معلوم میسازد.
رشد و شکوفایی
زندگی سالم بعد از تشکیل صحیح آن، علاوه بر نیاز به تحکیم و تثبیت، باید به فکر تعالی آن نیز بود. انسانی که احساس تغییر و رشد در محیطی نداشته باشد، رفتهرفته نسبت به آن فضا دلسرد میشود. محیط خانواده به شکوفایی انسان کمک میکند؛ ولی هر شخص نسبت به شریک زندگی خود وظیفه دارد که شرایط رشد و بالندگی او را نیز فراهم آورد و همین معنای از نفس واحد بودن زن و مرد را در سوره روم آیه ۲۱؛ "خلق لکم من انفسکم ازواجاً" بهخوبی تشریح میکند. در خانه، زن و شوهر رقیب هم نیستند؛ بلکه رفیق و هم مسیر در جاده تعالی روحی میباشند. توجه به تفاوتها و نقشها
با وجود اشتراکاتی که بین زن و مرد وجود دارد، از لحاظ ساختار جسمانی و روانی تفاوتهایی نیز دارند که همین امر ایجاب میکند نقشهای گوناگونی در خانواده برعهده بگیرند و حقوق و تکالیف متفاوتی نسبت به هم داشته باشند که در آیات مربوطه، به این موارد اشاره شده است. توجه به این نکات، تعادل در روابط و تعامل بهتر زوجین و درنتیجه تکامل آنان را منجر میشود.
البته موارد ششگانه بالا، اصول حاکم بر محیط خانه است و رعایت جزئیاتی مانند نظافت، ادب در گفتار، هدیهدادن، تشکر از یکدیگر نیز میتواند به بهترشدن زندگی کمک کند.