محمد محمدی
اهداف آموزش رسانه
1 ـ کاهش تأثیرات منفی رسانه
مخاطبان ممکن است در استفاده از رسانه دچار اشتباهاتی شوند. آموزش رسانه تلاش میکند این خطاها را به حداقل برساند، مانند علم منطق که میخواهد خطاهای ما را هنگام استفاده از متون کاهش دهد.
توجه آموزش رسانه بیشتر به تأثیرات رسانه در زندگی و کاهش تأثیرات منفی رسانه است. رسانه، ضمیر ناخودآگاه مخاطب را نشانه میگیرد. هدف از آموزش رسانه این است که این تأثیرات ناخودآگاه را آشکار کند و مخاطبان بتوانند در مورد آن، قضاوت درستی داشته باشند. آشنایی با اهداف تولیدکنندگان و شناخت مخاطبان هم میتواند به فهم بیشتر متون کمک کند؛ به عبارت دیگر، یکی از مهمترین اهداف سواد رسانه، نشان دادن تأثیر رسانه در زندگی روزمره است، چیزی که معمولاً به چشم نمیآید و نشان داده نمیشود.
2 ـ استفاده بهتر از رسانه
رسانه یکی از منابع مهم دانش، ثروت و قدرت است. آموزش رسانه کمک میکند تا مخاطبان با ظرفیتهای آن بیشتر آشنا شوند و بتوانند از میان اطلاعات انبوهی که ارائه میشود، بهترین استفاده را بکنند و هم بتوانند پیام خود را به مؤثرترین روش، به سایر مخاطبان برسانند.
تعریف سواد رسانه
با توجه به اهداف آموزش رسانه، میتوانیم سه تعریف برای سواد رسانه ذکر کنیم:
تعریف اول: سواد رسانه، دانش و مهارتی است که موجب میشود هنگام استفاده از متون رسانهای، درک بهتر، خطای کمتر و بهره بیشتری داشته باشیم. منظور از درک بهتر این است که
1 ـ بتوانیم منظور تولیدکننده را درست درک کنیم. رسانه برای خودش زبان خاصی دارد. اگر آن را ندانیم، متوجه منظور نویسنده نمیشویم.
2 ـ پیامهایی را که به صورت ناخودآگاه منتقل میشود، آگاهانه درک کنیم.
3 ـ بتوانیم یک پیام را تجزیه، تحلیل و نقد کنیم.
در این تعریف بر بُعد مهارتی سواد رسانه هم تأکید شده است. سواد رسانه مانند یادگیری زبان انگلیسی، نیاز به تمرین، کار عملی و کسب مهارت دارد.
منظور از بهره بیشتر، ابعاد کاربردی و استفاده عملی از رسانه است؛ یعنی بتوانیم:
1 ـ افکار و ایدههای خودمان را با استفاده از رسانه، بهتر بیان کنیم.
2 ـ از رسانه بعنوان یکی از منابع مهم ثروت و قدرت، بهتر استفاده کنیم.