نمادهای مذهبی منحصر به ‌فردی وجود دارند که به ‌عنوان پیوندهای ناگسستنی عمل می کنند و طرفداران خود را برای تشکیل جوامع منسجم متشکل از قومیت ها و فرهنگ های مختلف، متحد می کنند.

زیارت اربعین، بزرگ ترین اجتماع سالانه مردمی جهان است. اربعین کلمه ای عربی و به معنای چهلم است.

راهپیمایی سالانه اربعین با الهام از اهداف والای امام حسین (علیه السلام) و شخصیت ملکوتی و متعالی آن حضرت، میلیون ها نفر از سراسر جهان را به خود جذب کرده است. در واقع زائرانی که در راهپیمایی اربعین شرکت می‌کنند، دارای گرایش‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، عقیدتی و سیاسی هستند.

مسلمانان و غیرمسلمانان با پیمودن صدها کیلومتر در امتداد جاده های غبارآلود منتهی به کربلا، اتحاد خود را در جستجوی آزادی واقعی و حقیقت نهایی نشان می دهند.

تأثیر معنوی عاشورا و اربعین و فلسفه ایثار و انفاق و شهادت آن ها فراتر از جغرافیا و زبان و قومیت است.

اعتقاد بر این است که او (امام حسین علیه السلام) از همه مرزهای فرهنگی فراتر رفته و نماد آزادی جهانی، شفقت و عدالت اجتماعی است. زائران پیاده به کربلا می‌روند، جایی که حسین و یارانش مورد خیانت قرار گرفتند که او را به کوفه دعوت کردند و سپس در جنگ به شهادت رساندند و سر بریدند.

یکی از مهم ترین ویژگی های پیاده‌روی اربعین، حضور مردمی از کشورهای مختلف و پنج قاره جهان در این مراسم است که بر اهمیت آن افزوده است. برخی از اهل سنت، مسیحیان، ایزدی ها و سایر ادیان نیز در این مراسم شرکت می کنند.

مردم در مسیر کربلا، اشعاری می خوانند که بیانگر قهرمانی و شجاعت است و برای انگیزه دادن به مردان برای انجام کارهای سخت و بزرگ به کار می‌رود. پس از خواندن شعر، حضار یک بیت از آن را تکرار می‌کنند و به صورت دایره ای حرکت می کنند.

بی‌شک جذابیت مراسم اربعین به حدی است که همه ساله افراد زیادی برای شرکت در آن در کربلا گرد هم می آیند. این مراسم در چند سال گذشته به جایی رسیده است که به بزرگ ترین اجتماعات جماعت تاریخ بشر تاکنون تبدیل شده است. نکته جالب اینکه مردم غالباً پیاده به کربلا می‌روند و تلاش می‌کنند تا برخی از مشکلاتی را که امام (علیه السلام) متحمل شده، بازسازی کنند. آن ها تمام این کارها را با وجود خطرات واقعی که در عراق به دلیل بی‌ثباتی کشور در حال حاضر در آن قرار دارد، انجام می-دهند.

تعداد شرکت‌کنندگان در سفر زیارتی، سالانه تا سال 2022 به 50 میلیون نفر یا بیشتر می رسد. در مسیرهای زیارتی، غذا، اسکان و سایر خدمات به صورت رایگان توسط داوطلبان ارائه می شود. برخی از زائران، سفر خود را از شهرها تا بصره انجام می دهند که حدود 500 کیلومتر (310 مایل) با جاده فاصله دارد.

در طول سفر زیارتی، آذوقه فراوان، درمانگاه‌های کوچک و حتی دندانپزشکی در اختیار زائران است و همگی به صورت رایگان کار می کنند. مراقبت از زائران، یک وظیفه شرعی محسوب می شود. در مسیرهای کربلا، مواکب (خیمه ها) زیادی با هدف «اسکان، غذا و آشامیدنی و خدمات پزشکی» و عملاً هر چیزی که زائران به آن نیاز دارند، ایجاد شده است.

زائران پرچم‌هایی با رنگ‌های مختلف حمل می‌کنند؛ اما پرچم سیاه عزاداری امام حسین (علیه السلام) رایج‌ترین آن هاست. آن ها همچنین ساختمان های آجری دائمی و چادرهای موقتی را که برای نماز، غذا خوردن و خوابیدن در سه مسیر اصلی منتهی به کربلا استفاده می شود، تزیین می کنند. هفت هزار موکب از این دست در سال 2014 در شهر کربلا برپا شد. علاوه بر مواکب عراقی که به صورت غیررسمی سازماندهی شده اند، برخی از موکب‌ها نیز وجود دارد که کمتر "هدف ویژه ای "دارند که زائران از مناطق مختلف هستند.

این پیاده‌روی چندین هدف را دنبال می کند:

پیاده‌روی اربعین، الگویی برای زندگی مطلوب انسانی به جهانیان ارائه می کند. انسان ها در این چند روز زندگی، تمام تعلقات دنیایی خود را رها می‌کنند و به جای رقابت های مضر، برای برادری و همدلی و کمک به یکدیگر ارزش قائل می شوند. مردم به دنبال اندوختن مال دنیوی نیستند و همه برای کسب معنویت بیشتر تلاش می کنند. مردم دوست دارند به یکدیگر خدمت کنند و حتی برای کمک به دیگران رقابت می کنند. در واقع می توان گفت پیاده‌روی اربعین، هویت جدیدی به مردم می دهد. در پیاده‌روی اربعین هر یک از شرکت‌کنندگان، خلوت با خدا و تجربه معنوی خاصی دارد.