امام مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف): حقانیّت و واقعیّت، با ما اهل‌بیت رسول‌الله (ص) می‎باشد و کناره‎گیری عدّه‎ای از ما، هرگز سبب وحشت ما نخواهد شد؛ چرا که ما دست‌پرورده‌های نیکوی پروردگار می‎باشیم و دیگر مخلوقین خداوند، دست‌پرورده‌های ما خواهند بود.    (بحارالانوار: ج ۵۳، ص ۱۷۸)  

مدیریت هوشمندانه رهبر انقلاب در مواجهه با بحران‌ها

محمد ملک‌زاده
 
مدیریت هوشمندانه رهبر انقلاب در مواجهه با بحران‌ها 
ماهیت دینی، روحیه عدالت‌طلبی و استکبارستیزی انقلاب اسلامی؛ نظام جمهوری اسلامی ایران را از ابتدای شکل‌گیری، با بحران‌ها و دشمنی‌های معاندان داخلی و خارجی انقلاب مواجه ساخت. مروری گذرا بر فهرست اقدامات استکبار جهانی به رهبری دولت ایالات متحده آمریکا، عمق کینه و دشمنی این دشمنان ملت و نظام را آشکار می‌سازد. اقدامات خصمانه‌ای همچون به راه انداختن جنگ تحمیلی، حمایت از منافقین و اقدامات تروریستی آنان، طراحی کودتا علیه انقلاب، تجاوزات به خاک ایران در صحرای طبس، دامن زدن به اختلافات قومی و قبیله‌ای، تحریم‌های ظالمانه و به راه انداختن جنجال‌های رسانه‌ای علیه نظام جمهوری اسلامی؛ تنها بخشی از فهرست عریض و طویل خیانت‌ها و دشمنی‌های استکبار است که هرگز نخواسته است با انتخاب آزادانه یک ملت کنار آمده و حاکمیت مستقل یک نظام دینی و مردمی را برتابد. 
با خاتمه جنگ تحمیلی و رحلت بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، دشمنی‌های استکبار به خصوص آمریکا علیه ملت ایران در قالب‌های جدیدی تداوم یافت. در این مقطع که دولت آمریکا از نابودی انقلاب اسلامی از طریق تجاوز نظامی مأیوس گردیده بود، در صدد برآمد تا با ایجاد فشارها و تشدید بحرانهای داخلی و خارجی علیه انقلاب، جمهوری اسلامی را به بن بست کشانده و فروپاشی از درون را کلید بزند. در طول این مدت در مواردی تراکم بحران‌ها و تنش‌آفرینی‌های امریکا علیه ایران به حدّی رسید که اگر هوشیاری، تدبیر و مصلحت‌اندیشی مقام معظم رهبری نبود، امروز معلوم نبود از نام و نشان انقلاب اسلامی ایران چه باقی می‌ماند و سرنوشت این ملت و نظام اسلامی چگونه رقم می‌خورد. گوناگونی بحران‌ها در طول این مدت، دوست و دشمن را نسبت به مدیریت هوشمندانه رهبر انقلاب به اعتراف واداشت که کسی جز ایشان نمی‌توانست این‌گونه توانمندانه سکان کشتی انقلاب را در میان امواج توفان‌ها و تندبادهای عظیم، به سلامت به ساحل نجات رساند.
در مجموع مدیریت هوشمندانه رهبر انقلاب در مواجهه با بحران‌ها و توطئه‌های دشمنان نظام به خصوص دولت آمریکا را حداقل ذیل پنج بخش می‌توان ترسیم کرد:   
1) سیاست‌ورزی عقلانی و پرهیز از تنش‌افزایی
رهبر انقلاب در مواجهه با رفتارهای سلطه‌جویانه و قلدرمآبانه آمریکا، با ایستادگی در برابر جریان سازشکار داخلی که تنها راه تسلیم و پذیرش زیاده‌خواهی‌های آمریکا را پیشنهاد داده‌اند، سیاست ثابتی را به دور از هر گونه افراط و تفریط در پیش گرفته‌اند؛ سیاستی که نه به انفعال و تسلیم ختم می‌شود و نه دارای رویکرد تهاجمی و تنش‌زایی است. ایشان ضمن حفظ اقتدار ایران، مانع از تشدید بحران علیه نظام شدند. سیاست ایشان مبتنی بر بازدارندگی هوشمندانه، صیانت از منافع ملی و اجتناب از افتادن در دام توطئه‌های دشمن بوده است. این سیاست هوشمندانه مبتنی بر عقلانیت و تدبیر، ضمن حفظ عزت و اقتدار ایران، کشور را از تنش‌های بیهوده و مخاطرات جنگ مصون نگهداشته است. 
2) افشای ماهیت فریبکارانه دولت آمریکا
از دیدگاه رهبر انقلاب، ماهیت سیاست خارجی آمریکا فارغ از هر دولتی که در آن کشور حاکم باشد، فریبکارانه، سلطه‌جویانه و قلدرمآبانه است. ایشان بارها به مسئولان غربگرا هشدار داده‌اند فریب لبخندها و وعده‌های دشمن را نخورند و هرگز به آمریکا اعتماد نکنند. با این حال، گاه مصلحت اقتضا کرده برای اتمام حجت و آگاهی‌بخشی بیشتر به مردم و مسئولان، فرصت تجربه مذاکره با آمریکا را در اختیار مسئولان قرار دهند. تجربه‌هایی که گرچه هزینه‌های در پی داشت؛ ولی ماهیت غیر قابل اعتماد بودن دولت آمریکا را افشا نمود. 
 3) حفظ انسجام درونی و همگرایی میان میدان و دیپلماسی
یکی از نکات کلیدی در مدیریت بحران‌ها از سوی رهبر انقلاب، تاکید بر همگرایی و انسجام درونی میان بخش‌های مختلف حاکمیت و مسئولان است. ایشان همواره تاکید نموده که تمام نهادها، اعم از دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی، مسئولان دولت و نیروهای نظامی و امنیتی باید یک راهبرد واحد را دنبال کنند. نمایش قدرت و تقویت توان دفاعی، پشتوانه قوی برای موفقیت دیپلماسی است و اهداف نظام اسلامی در سیاست خارجی را تحقق می‌بخشد. بدیهی است که اختلاف مسئولان در این موضوع نه‌تنها منافع ملی را تهدید می‌کند؛ بلکه کشور را در یک موقعیت آسیب‌پذیر قرار خواهد داد.  
4) تقویت اقتصاد با اتکا بر توانمندی‌های داخلی
اقتصاد همواره اصلی‌ترین میدان نبرد آمریکا علیه ملت ایران بوده است. آمریکا بعد از شکست توطئه‌های نظامی و ناتوانی از اشغال خاک ایران از طریق نظامی، گزینه ظالمانه تحریم‌های گسترده اقتصادی برای تحت فشار قرار دادن مردم را در پیش گرفته است. هدف آمریکا، جدا کردن مردم از نظام با فشارهای اقتصادی است. از این رو بیش از یک دهه است که مسئله اقتصاد در پیام‌های نوروزی رهبر انقلاب به اولویت کشور تبدیل شده و حل چالش‌های اقتصادی و معیشت مردم در صدر دغدغه ایشان محسوب می‌شود. ایشان برای مقابله با تحریم‌های آمریکا معتقد به اقتصاد مقاومتی از طریق توجه به بنیان‎های داخلی قدرت است. ایشان همواره تأکید کرده‌اند که امروز جنگ اصلی ما با دشمن، جنگ اقتصادی است. سیاست‌های تحریمی آمریکا در سال‌های اخیر، عمدتاً بر معیشت مردم متمرکز بوده و هدف اصلی آن، ایجاد نارضایتی عمومی و بی‌ثبات‌سازی کشور بوده است. اگرچه مقاومت در برابر این فشارها ضروری است؛ اما بدون یک سیاست اقتصادی منسجم و کارآمد، امکان مقابله پایدار با این تهدیدات وجود ندارد؛ بنابراین، دولت و نهادهای اقتصادی باید به‌جای پیچیدن نسخه‌های ناکارآمد در اقتصاد لیبرالی، به سمت راهکارهای واقعی برای تقویت پول ملی، افزایش تولید داخلی و کاهش وابستگی به دلار حرکت کنند که از مولفه‌های اقتصاد مقاومتی است. در شرایطی که دشمن با ابزار اقتصاد در ضربه‎زدن به کشور و در تنگنا قرار دادن  مردم تلاش دارد، رهبر انقلاب با مدیریت هوشمندانه خود، مسیر عقلانیت، تدبیر و مقاومت فعال را جهت خنثی نمودن تحریم‌های دشمن ترسیم کرده‌اند. اقتصاد مقاومتی راهکاری مناسب؛ بلکه اصلی‌ترین راهکار در عرصه مقابله با توطئه‌های اقتصادی آمریکاست.
5) توصیه‌ها و هدایت‌های هوشمندانه در مسیر گفت‌وگوها 
رهبر انقلاب همواره با هوشمندی، تحرکات دشمن و اتفاقات داخلی را رصد کرده و با درایت مثال‌زدنی خویش، کشتی انقلاب را هدایت نموده‌اند. در شرایطی که ایشان با وجود عدم اعتماد به آمریکا، با توجه به مصالحی با مذاکره محدود موافقت نموده‌اند، شروطی را برای مسئولان تعیین نمودند. اگرچه مسئولان در مقاطعی مانند دور قبلی مذاکرات هسته‌ای که به برجام ختم شد، نسبت به شروط تعیین شده از سوی رهبر انقلاب کم‌توجهی کردند و خساراتی به بار آوردند؛ ولی حداقل تجربه مفیدی برای آنان و مردم بدست آمد. در این دور از مذاکرات نیز چنانچه مسئولان تجربه گذشته را فراموش نکنند و به توصیه‌های رهبر انقلاب عمل کنند، به فضل الهی با رهبری داهیانه ایشان، توطئه‌های دشمنان مثل همیشه نقش بر آب خواهد شد.
دسته بندی مطالب: