محقّق کَرَکی (۸۶۵ یا ۸۷۰ق-۹۴۰ق)، از فقها و علمای مشهور شیعه در عصر صفوی است. او در روستای کرکِ نوح در جبل‌عامل لبنان متولد شد. او در سال ۹۱۶ق وارد ایران شد.

شاه‌طهماسب مقام شیخ‌الاسلامی را که بالاترین مقام دینی به شمار می‌رفت، به او داد و دستش را در امور مملکت باز گذاشت. محقّق کرکی از این فرصت برای اصلاح برخی امور دربار و نیز ترویج مکتب تشیع و تثبیت مبانی آن در قلمرو حکومت صفوی، نهایت بهره را برد. پس از محقّق کَرکی برخی علمای دیگر به مقام شیخ‌الاسلامی منصوب شدند؛ ولی هیچ‌یک به‌اندازه محقّق کَرکی از قدرت و نفوذ در حکومت برخوردار نشدند. از چهره‌های برجسته پس از محقّق کَرکی می‌توان به شیخ بهایی و علامه مجلسی اشاره نمود.

او کتب و رسائل دیگر که به حدود ۷۱ کتاب و رساله می‌رسد را به نگارش در آورد که جامع المقاصد (شرح قواعد الاحکام) مشهورترین کتاب اوست. این کتاب از نظر لفظ و معنی و نگارش و محتوی از نفیس‌ترین و بهترین متون فقهی شیعه به شمار می‌آید. در اهمیت این اثر، صاحب جواهر گفته است: «هر مجتهدی که جامع المقاصد، وسائل‌الشیعه و جواهر را داشته باشد، برای فهم و استدلال و استنباط و نگارش فقه، نیازی به کتاب بعدی ندارد.» محقق در ۹۳۸ق یا ۹۴۰ق در نجف اشرف توسط عده‌ای از اهل‌سنت و به‌وسیله زهر، کشته شد.