مهم‌ترین و بارزترین ویژگی غذا که در قرآن بارها به آن تأکید شده، طیب و پاکیزه بودن آن است. آیات فراوانی وجود دارند که لزوم طیب بودن خوردنی‌ها را یادآوری کرده‌اند: «کُلُوا مِنْ طَيِّباتِ ما رَزَقْناكُم «از نعمت‌های پاکیزه‌ای که به شما روزی داده‌ایم بخورید.

«یا أَيُّهَا النَّاسُ کُلُوا مِمَّا فِی الْأَرْضِ حَلالاً طَيِّباً «اى مردم! از آنچه در زمین است، در حالی که حلال پاکیزه باشد، بخورید. «یا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا کُلُوا مِنْ طَيِّباتِ ما رَزَقْناكُمْ وَ اشْکُرُوا لِلَّهِ إِنْ کُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُون «اى کسانی که ایمان آورده‌اید! از نعمت‌های پاکیزه‌ای که به شما روزی داده‌ایم، بخورید و شکر خدا را بجا آورید اگر او را پرستش می‌کنید.

«یا أَيُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّيِّباتِ وَ اعْمَلُوا صالِحاً إِنِّي بِما تَعْمَلُونَ عَلیم» ای پیامبران! از غذاهای پاکیزه بخورید، و عمل صالح انجام دهید، که من به آنچه انجام می‌دهید آگاهم.

طیّب در لغت، به هرچیز دلپسند و مطابق با طبع آدمی گفته می‌شود که جسم و روح انسان از آن لذت می‌برد و ضد آن «خبیث» است. 

به طور کلی، فلسفه حلال یا حرام اعلام کردن برخی چیزها از جمله خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها در اسلام، بر محور طیّب بودن یا خباثت آن‌ها، استوار گشته است.

از جمله می‌فرماید: «یَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَکُمُ الطَّيِّبات «از تو سؤال می‌کنند چه چیزهایی برای آنها حلال شده است؟ بگو آنچه پاکیزه است، برای شما حلال گردیده.

و در جای دیگر می‌فرماید: «الَّذينَ یَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذي یَجِدُونَهُ مَکْتُوباً عِنْدَهُمْ فِی التَّوْراةِ وَ الْإِنْجيلِ یَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْه همْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ یُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَ یُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِث« کسانی که از فرستاده خدا، پیامبر «امّی» پیروی می‌کنند که صفاتش را در تورات و انجیلی که نزدشان است، می‌یابند، آنها را به معروف دستور می‌دهد، و از منکر باز می‌دارد، أشیاء پاکیزه را برای آنها حلال می‌کند و ناپاکی‌ها را تحریم می‌کند.

طیب بودن یا خبیث بودن، اعم از پاکیزگی و خباثت مادی و معنوی است و هر دو نوع آن مورد توجه شارع است.