امام مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف): حقانیّت و واقعیّت، با ما اهل‌بیت رسول‌الله (ص) می‎باشد و کناره‎گیری عدّه‎ای از ما، هرگز سبب وحشت ما نخواهد شد؛ چرا که ما دست‌پرورده‌های نیکوی پروردگار می‎باشیم و دیگر مخلوقین خداوند، دست‌پرورده‌های ما خواهند بود.    (بحارالانوار: ج ۵۳، ص ۱۷۸)  

شیخ صدوق

اکبر مظفری

 

- سلام بفرمایید.

- حاج آقا «شیخ صدوق» که بود؟
- «ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی» معروف به شیخ صدوق در قرن چهارم هجری قمری (306) در شهر  قم متولد شد. وی از سنین کودکی به فراگیری علوم دینی در نزد پدر پرداخت و به زودی به محافل و مجالس درسی بزرگان امامیه راه یافت. او از مفاخر علمای شیعه و مشهورترین محدّث و فقیه کلامی به شمار می‌رود که نزدیک به سیصد اثر علمی تالیف کرده و مورد احترام علمای شیعه و سنی است.
- شیخ با دعای امام زمان (عج) متولد شد؟
- بله. «علی بن حسین» پدر شیخ صدوق که فقیه و پیشوای قمی‌ها بود، صاحب فرزندی نمی‌شد. او که بیش از پنجاه سال از عمرش گذشته بود، بر آن شد تا نامه‌ای به امام زمان (عج) نوشته و از ایشان طلب دعا کند. او نامه را نوشته و به «حسین بن روح نوبختی» سومین نائب خاص امام در عراق رساند. نامه به رویت حضرت رسید و در حق او دعا کردند و سپس فرمودند: «در آینده نزدیک خداوند به او فرزندی خواهد داد که سبب برکات زیادی خواهد شد.» و بدین وسیله شیخ صدوق با دعای امام زمان (عج) متولد شد.
- شیخ سفرهای علمی زیادی داشت؟
- عصر و دوره شیخ صدوق «عصر حدیث» بود. دوره‌ای که با حرکت علمی «ثقه الاسلام کلینی» آغاز شد و با تلاش‌های پیگیر شیخ صدوق ادامه یافت. شیخ، حفظ، حراست و نشر سخنان پیشوایان دینی را سرلوحه زندگی خود قرار داده بود و برای رسیدن به این هدف، جان خویش را به خطر انداخته و از بلخ تا بخارا، از کوفه تا بغداد و از مکه تا مدینه سفر کرد و در تمام مراکز اسلامی شیعه و سنی اتراق نمود تا احادیث رسول خدا و اهلبیت (علیهم السلام) او را جمع‌آوری و حفظ نماید.
- برجسته‌ترین اثر شیخ چه بود؟
- شیخ صدوق آثار متعدد علمی تالیف کرده است که به فارسی نیز ترجمه شده‌اند مانند: «الخصال المحموده و المذمومه»، «علل الشرایع»، «معانی الاخبار»، «کمال الدین و تمام النعمه» و... اما مشهورترین اثر شیخ، کتاب «من لایحضره الفقیه» است که از «کتب اربعه شیعه» بوده و فقهای شیعه برای آن شرح‌ها و حاشیهها نوشته‌اند. 
- مهم‌ترین خدمت علمی شیخ چه بود؟
- بیشترین وقت شیخ صدوق برای گردآوری، تدوین، تبویب، نشر احادیث و نگارش کتب علمی صرف شد. او با ابتکار خود در تنظیم آثار معصومین (علیهم السلام) چشمه جوشانی را جاری ساخت که نسل‌های آینده از آن بهره‌برداری کردند. شیخ، شاگردان زیادی را نیز تربیت نمود که پرآوازه‌ترین آنها «شیخ مفید» است.
- شیخ کی و کجا رحلت کرد؟
- شیخ صدوق در سال ۳۸۱ هجری قمری، تقریباً در سن ۷۵ سالگی در شهرری به سوی حق شتافت و در نزدیکی مرقد حضرت «عبدالعظیم حسنی» به خاک سپرده شد، مزار او به نام «ابن بابویه» زیارتگاه مسلمین است. در سال ۱۲۳۸ هجری قمری باران شدیدی بارید و مزار شیخ را شکافت. مردم در مرمت مزار به سردابی که جسد شیخ در آن مدفون شده بود رسیدند و جسد را سالم یافتند. به طوری که حتی آثار رنگ حنا بر روی ناخن‌های شیخ باقی بود. این خبر به زودی در تهران پیچید و «فتحعلی شاه قاجار» نیز از آن آگاه شد. وی به همراه علما و سران قوم به سرداب رفته و جسد شیخ را سالم دیدند. پس از آن سرداب را پوشانده و بنای مزار شیخ را بازسازی کردند. - ممنون حاج آقا 
منبع: برداشتی از کتاب: گلشن ابرار (شرح حال عالمان شیعه)، ج ۱، (شیخ صدوق)، تالیف: محمدحسین فلاح‌زاده