سید دلدارعلی نقوی فرزند محمدمُعین در سال ۱۱۶۶ق در لکهنو هند در قریه نصیرآباد به ‌دنیا آمد. طبق نقل کتاب ورثة الانبیاء، وی در ۱۷ ربیع الثانی به‌دنیا آمده است. گفته شده که نسب وی با ۲۲ واسطه به امام هادی (علیه السلام(، امام دهم شیعیان می‌رسد. در ۱۲۳۵ق لقب غفران‌مآب به وی داده شد. نجم‌الدین از اجداد نقوی، اولین کسی است که از سبزوار در ایران به هندوستان سفر کرد تا به سلطان محمود غزنوی کمک کند و در ۵۰ کیلومتری لکهنو سکونت گزید. سید دلدارعلی نقوی در ۱۹ رجب ۱۲۳۵ق مطابق با ۳ مه ‌۱۸۲۰م در لکهنو‌ درگذشت و در حسینیه دار التعزیه دفن شد که این مقام، امروزه با نام حسینیه غفران‌مآب شناخته می‌شود.

سید دلدارعلی نقوی تحصیلات خود را نزد پدرش آغاز کرد و سپس از استادان متعددی از هندوستان استفاده کرد. او برای تحصیلات سطوح عالی به عراق سفر کرد و از اساتیدی همانند وحید بهبهانی، سید علی طباطبایی، سید محمدمهدی بحرالعلوم و سید محمدمهدی شهرستانی استفاده کرد .

نقوی در سال ۱۱۹۴ق به مشهد رفت و آنجا در درس سید محمدمهدی خراسانی شرکت کرد و از وی اجازه اجتهاد کسب نمود. او در سال ۱۲۰۰ق به هندوستان برگشت و در نصیرآباد درس اصول فقه را شروع کرد. به‌گفته سید محسن امین، وزیر سلطنت اَوَدْه او را از نصیرآباد به لکهنو آورد.

سید دلدار علی نقوی در حوزه کلام، فقه، اصول فقه، فلسفه، منطق و تاریخ تالیفات زیادی داشت که برخی از آن‌ها چاپ شدند و برخی هنوز چاپ نشده‌اند .برخی از تألیفات وی به شرح ذیل است:

مرآة العقول فی علم الاصول (عمادالاسلام فی علم الکلام): این کتاب در رد کتاب نهایة العقول فی درایة الاصول فخر الدین رازی نوشته شده است که در پنج جلد چاپ شده است.

در رد کتاب تحفه اثنا عشریه مولوی عبدالعزیر دهلوی برای ابواب مختلف بصورت جداگانه کتاب نوشته است. صوارم الهیات در رد باب توحید، حسام الاسلام: در رد باب نبوت، تتمة صوارم الالهیات رد باب امامت، ذوالفقار، در رد باب ۱۲ درباره تولی و تبری، احیاء السنة فی رد مبحث المعاد که در رد بخش های معاد و رجعت نوشته شده است.

شرح حدیقة المتقین، که ابواب طهارت، صوم و زکات را به زبان فارسی شرح داده است.

اساس الاصول فی الرد علی الفوائد المدنیة تألیف استرآبادی به زبان عربی نوشته شده است .سید بحرالعلوم و صاحب ریاض بر این کتاب تقریظ نوشتند.

منتهی الافکار فی اصول الفقه، در نقد برخی مطالب از کتاب قوانین میرزای قمی که به زبان عربی نوشته شده است.