قرآن کریم، راهبُردهای متعددی را برای مبارزه با دشمنان ارائه نموده است که در اینجا صرفا به تعدادی از آنها اشاره میشود.
۱. تجهیز به قدرت ایمان: از منظر قرآن، مؤمنان برای مقابله با دشمنان، باید ابتدا به صفاتی آراسته شوند که بتوانند خود را ابتدا از آفات درونی حفظ نموده و یقین خویش را افزایش دهند. شرط پیروزی این است که در صف مؤمنان باشند، وگرنه راه برای نفوذ دشمن باز خواهد ماند. یاد خدا، ایمان، صبر، استقامت، پرهیزگاری، توکل و یقین به وعدههای الهی است که قدرت معنوی بیاندازهای به انسان میدهد. قرآن در این باره میفرماید: «إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا لا یَضُرُّکُمْ کَیْدُهُمْ شَیْئا»؛[45] (اما) اگر (در برابر آنها) استقامت و پرهیزگاری پیشه کنید، نقشههای (خائنانه) آنها به شما زیانی نمیرساند.
در آیه دیگری میفرماید: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْض»؛[46] و اگر مردمی که در شهرها و آبادیها زندگی دارند ایمان بیاورند و تقوا پیشه کنند، برکات آسمان و زمین را بر آنها میگشاییم.
۲. افزایش قدرت نظامی: هر چند اسلام آرمانهای بزرگی را برای بشر به ارمغان آورده است؛ اما به واقعیت بیرونی نیز توجه زیادی دارد. اسلام به مؤمنان برای قوی شدن در برابر دشمنان دستور میدهد تا خود را تجهیز نمایند و همواره در حال آمادهباش باشند: «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّة»؛[47] در برابر آنها (دشمنان) آنچه توانایی دارید از نیرو آماده سازید.
۳. ممنوعیت دوستی با بیگانگان: در دین اسلام ارتباط با مشرکان و کفار در جهت رفع نیازهای اضطراری مانعی ندارد؛ اما دوستی و تکیه کردن به آنان و نیز گره زدن سرنوشت جامعه دینی در قالب مسائل مهم سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و نظامی، برای جوامع دینی ممنوع میباشد. به عبارت دیگر، سطح روابط نباید در حد ائتلافها و اتحاد با آنان باشد؛ زیرا این عمل باعث میشود تا آنان بر مؤمنان مسلط شده و بر اعتقادات آنان و فرزندانشان تأثیر منفی بگذارند. با عدم ارتباط، طبعا دشمنان نیز چنین تسلطی را از دست خواهند داد: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَکُمْ هُزُواً وَ لَعِباً مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ الْکُفَّارَ أَوْلِیاء»؛[48] ای کسانی که ایمان آوردهاید، افرادی که آئین شما را به باد استهزاء و بازی میگیرند، از اهل کتاب و مشرکان، دوست و تکیهگاه خود انتخاب نکنید.
۴. جهاد و مبارزه: سستی در برابر دشمنی که از هر فرصتی برای ضربه زدن استفاده میکند، باعث نابودی دین و مؤمنان خواهد بود. بر این اساس است که خداوند متعال، جهاد را یکی از واجبات مهم قرار داد و به پیامبرش دستور داد که بر دشمنان سخت گرفته و با آنان جهاد نماید: «یا أَیُّهَا النَّبِیُّ جاهِدِ الْکُفَّارَ وَ الْمُنافِقِینَ وَ اغْلُظْ عَلَیْهِم»؛[49] ای پیامبر! با کافران و منافقان جهاد کن، و بر آنها سختگیر.