معماری یک توافق در منطقه
محسن پیرهادی
اگر سفارت جمهوری اسلامی در ریاض تا چند وقت دیگر بازگشایی میشود، این یعنی حامیان مالی و رسانهای جریان برانداز، فهمیدهاند که از همان ابتدا هم نطفه اغتشاشات، مرده به دنیا آمده و امروز، اپوزیسیون ایرانی در بیوزنترین حالت خویش در دهه گذشته است.
باید دقت کرد که یک توافق، همهچیز نیست و درنهایت، در عرصه بینالملل، آن کشوری برنده است که در صحنه عمل، هم در بُعد دیپلماتیک و هم در سایر ابعاد، میداندار باشد. ما نیازمند تحرک بالاتر در حوزه دیپلماسیهای تخصصی ازجمله دیپلماسی اقتصادی، دیپلماسی محیطزیست، دیپلماسی غذا و دیپلماسی انرژی هستیم. باید از فرصت به وجود آمده استفاده حداکثری کرد و لحظهای تعلل نکرد.
توافق اعلامشده با عربستان سعودی در همان ساعات اولیه، بازخوردهای فراوانی در سطح جهان پیدا کرد. وزیر خارجه چند کشور در تماس تلفنی با وزیر خارجه کشورمان، از چنین مذاکره و توافقی استقبال کردند، سران اغلب کشورهایی که بهنوعی بازیگر غرب آسیا محسوب میشوند، نسبت به آن موضع گرفتند و در داخل کشور هم فضای سیاسی و حتی بازار، به استقبال توافق رفت. در این باره چند نکته قابلذکر است:
۱. صفبندی داخلی نسبت به توافق با عربستان شکل نگرفته است و این نشان از درایت همه جریانهای سیاسی داخل کشور است. باید دقت کرد که مذاکرات در این سطح، دستاورد این دولت و آن جریان نیست؛ بلکه دستاورد نظام است. فعالان و صاحبنظران سیاست هم دقت کنند که هنگام نوشتن و گفتن از برندگان و بازندگان توافق، هیچ جریان داخلی را بازنده تلقی نکنند. ما امروز باید به این پختگی سیاسی جمعی رسیده باشیم که به مسائل سیاست خارجی، جریانی نگاه نکنیم. ازاینجهت، انتخاب دبیر شورایعالی امنیت ملی بهعنوان مذاکرهکننده اصلی، انتخابی هوشمندانه بوده است؛ چراکه مسئولیت فعلی خود را از زمان دولت پیش که از منظر سیاسی نقطه مقابل دولت فعلی بود، حفظ کرده است و این یعنی همه بازوان جمهوری اسلامی ایران بر سر منافع ملی و در عرصه بیرونی، ید واحده است.
۲. چنین توافقی، بیش از هر کس و هر چیز، مدیون راهپیمایان ۲۲ بهمن امسال است. در چند ماهی که برخی شهرهای بزرگ، صحنه التهابآفرینی جریانات ضد امنیتی بود، هرگونه توافق جدی بینالمللی دور از دسترس مینمود، چه اینکه هیچ کشوری با یک دولت بیثبات، مذاکره نمیکند.
حتی برخی جریانات برانداز، به سران کشورهای غربی و عربی پیام داده بودند که اگر کمی صبر کنید، این بار کار جمهوری اسلامی تمام است! ما و عموم ملت ایران که پیشازاین میدانستیم اغتشاشات بهجایی نمیرسد، اما بصیرت، آرامش و نقشآفرینی بیبدیل ملت در شنبه تاریخی، این حقیقت را به جهان هم مخابره کرده است.
اگر سفارت جمهوری اسلامی در ریاض تا چند وقت دیگر بازگشایی میشود، این یعنی حامیان مالی و رسانهای جریان برانداز، فهمیدهاند که از همان ابتدا هم نطفه اغتشاشات، مرده به دنیا آمده و امروز، اپوزیسیون ایرانی در بیوزنترین حالت خویش در دهه گذشته است.
۳. مذاکره و حلوفصل مسائل با دولت عربستان، معبر خوبی برای حل مناقشات با سایر کشورهاست؛ اما ایستگاه خوبی نیست. این بدان معناست که اولا توافق با یک همسایه، از ابتدا هم ضرورت بوده و ذوقزدگی ندارد، کما اینکه ذوقزدگی باعث برداشت اشتباه در طرف مقابل و انحراف مسیر اجرای توافق است. نکته دیگر آنکه از هفت سال پیش به اینسو، کمتر دولتی در دنیا بهاندازه دولت سعودی در تخاصم با ایران اسلامی بوده است و اگر امروز، سطح مناقشه رو به نزول است، یعنی جز رژیم غاصب صهیونیست، میتوان به کاهش منازعات و ازسرگیری مذاکرات با برخی دولتهای دیگر فکر کرد.
۴. باید دقت کرد که یک توافق، همهچیز نیست و درنهایت، در عرصه بینالملل، آن کشوری برنده است که در صحنه عمل، هم در بُعد دیپلماتیک و هم در سایر ابعاد، میداندار باشد. ما نیازمند تحرک بالاتر در حوزه دیپلماسیهای تخصصی ازجمله دیپلماسی اقتصادی، دیپلماسی محیطزیست، دیپلماسی غذا و دیپلماسی انرژی هستیم. باید از فرصت به وجود آمده استفاده حداکثری کرد و لحظهای تعلل نکرد.
ضرورت قاطعیت در اخراج نیروهای آمریکایی از عراق
رئیس ائتلاف پارلمانی الفتح عراق تاکید کرد: در قبال باقی ماندن نیروهای آمریکایی در عراق، سکوت نخواهیم کرد.
هادی العامری رئیس ائتلاف پارلمانی الفتح عراق تأکید کرد: کتائب امام علی (علیه السلام) نقش مهمی در عملیاتهای آزادسازی خاک این کشور از تروریستهای داعش ایفا کرد.
شبکه خبری الغدیر به نقل از العامری نیز گزارش داد: «چند سال پیش همه فکر میکردند که تروریستهای داعش بر سراسر عراق مسلط خواهند شد؛ ولی این پروژه نیز به فضل فتوای مرجعیت شیعی، ناکام ماند».
وی با بیان اینکه قشر عظیمی از ملت و مقاومت عراق به این فتوا لبیک گفتند، ادامه داد: در مبارزه با داعش، جمهوری اسلامی ایران با فرماندهی شهید قاسم سلیمانی، حمایت نامحدودی از عراق کرد.
العامری با اشاره به اینکه خون شهدا، ضامن حاکمیت عراق در حال و آینده خواهد بود، تصریح کرد: تمام تلاش خود را در مسیر شهیدان سلیمانی و ابومهدی المهندس به کار خواهیم گرفت و به همین دلیل، در قبال باقی ماندن نیروهای آمریکایی در داخل عراق، سکوت نخواهیم کرد.
این سیاستمدار عراقی در پایان خاطرنشان کرد: اخراج نیروهای خارجی، یک وظیفه اساسی است که قابل تعارف نیست. هیچ عقبنشینی یا تردیدی در خصوص اخراج نیروهای خارجی از عراق وجود ندارد، تا حاکمیت آن حفظ شود.
نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۱۴ به بهانه مبارزه با داعش وارد عراق شدند. آمریکا به این بهانه ۳۰۰۰ نیرو را در قالب یک ائتلاف بینالمللی موسوم به ضد داعش که ۲۵۰۰ تن از آنها، آمریکایی بودند، وارد این کشور کرد. پس از اعلام پیروزی بر داعش از سوی بغداد، مردم و دولت عراق بر ضرورت خروج نظامیان خارجی از کشور تاکید کردند.
تأکید مردم عراق بر اخراج آمریکا زمانی شدت گرفت که آمریکا سپهبد سلیمانی و ابومهدی المهندس نائب رئیس سازمان الحشد الشعبی عراق را به شهادت رساند. در واکنش به این جنایت، مجلس عراق دیماه ۹۸، طرح اخراج نظامیان آمریکایی از خاک این کشور را تصویب کرد.
با وجود چند دور مذاکره راهبردی میان بغداد و واشنگتن برای پایان دادن به حضور نظامی آمریکا در عراق، آمریکا هنوز با نقض این مصوبه در خاک عراق حضور دارد و مدعی خروج یگانهای رزمی خود و تغییر ماموریت نیروهای باقیمانده در عراق، به استشاری و آموزشی است.