مریم فلاحی
در جامعه ما، روحانیت همواره به عنوان یکی از ارکان در حفظ وحدت، اخلاق و آرامش اجتماعی ایفای نقش کرده است. علمای دین همیشه نه تنها در حوزههای مذهبی و معنوی؛ بلکه در عرصههای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیز تأثیرگذار بودهاند.
روحانیت به عنوان حافظ و مبلغ ارزشهای اسلامی، اثرگذارترین نقش در هدایت جامعه به سمت مکارم اخلاقی را دارد. از طریق منبرها، سخنرانیها و آموزشهای مذهبی، روحانیان به تقویت اصول اخلاقی مانند عدالت، انصاف، مهربانی و احترام به دیگران میپردازند. این ارزشها پایههای استوار یک جامعه آرام و منسجم را تشکیل میدهند.
در بسیاری از موارد، روحانیان به عنوان میانجی در حل اختلافات فردی و جمعی وارد عمل میشوند و با تکیه بر آموزههای دینی و اصول اخلاقی، تلاش میکنند تا از طریق گفتوگو و تفاهم، ریشههای تعارض را برطرف کنند. این نقش میانجیگری در کاهش تنشهای اجتماعی و ایجاد فضای آرامشبخش بسیار مؤثر است.
روحانیت با تأکید بر وحدت کلمه و پرهیز از تفرقه، در تقویت همبستگی ملی نقش بسزایی دارد. به ویژه در شرایط بحرانی و چالشهای اجتماعی، روحانیان با دعوت به اتحاد و یکپارچگی، مانع از گسترش شکافهای اجتماعی میشوند. نمازهای جمعه و مراسم مذهبی به عنوان نمادهای وحدت، نقش مهمی در این زمینه ایفا میکنند.
روحانیان از طریق آموزشهای مذهبی و اخلاقی، به آگاهسازی جامعه میپردازند. آنها با تبیین درست مفاهیم دینی و اخلاقی، مانع از گسترش خرافات و تفکرات انحرافی میشوند. این آگاهسازی به افزایش سطح دانش و درک جامعه از مسائل اجتماعی و اخلاقی کمک میکند و در نتیجه، به ایجاد آرامش و ثبات اجتماعی میانجامد.
مبلغین دینی با تأکید بر اصول اسلامی مانند کمک به نیازمندان و حمایت از مستضعفان، در کاهش نابرابریهای اجتماعی نقش دارد. مؤسسات خیریه و فعالیتهای عامالمنفعه که تحت نظارت روحانیان اداره میشوند، به بهبود شرایط زندگی اقشار آسیبپذیر جامعه میپردازند. این اقدامات به رفع نیازهای مادی کمک میکنند و احساس امنیت و آرامش را در جامعه تقویت مینمایند. در عصر جهانیسازی و تهاجم فرهنگی، روحانیت به عنوان سد دفاعی در برابر نفوذ ارزشهای بیگانه عمل میکند. با تبیین درست فرهنگ و هویت اسلامی - ایرانی، روحانیان به حفظ اصالت فرهنگی و جلوگیری از بحرانهای هویتی میپردازند. این نقش در حفظ ثبات و آرامش اجتماعی بسیار حائز اهمیت است. در شرایط بحرانی مانند جنگ، تحریمها یا بحرانهای اقتصادی، روحانیت با جهتدهی به افکار عمومی و تقویت روحیه مقاومت و صبر، به ایجاد آرامش و ثبات در جامعه کمک میکند. به عنوان مثال، در جنگ اخیر ایران و رژیم غاصب اسرائیل که به آتشبس رسیده است، روحانیان با تأکید بر وحدت و مقاومت، نقش مهمی در حفظ آرامش اجتماعی ایفا کردند.
در شرایط کنونی که جامعه با چالشهای متعدد مواجه است، نقش روحانیت بیش از پیش حائز اهمیت است و باید از ظرفیتهای این قشر برای تقویت آرامش و ثبات اجتماعی بهره گرفت.