گناه بزرگ دامن زدن به شایعات
در قرآن کریم یکی از بزرگترین گناهان نزد خداوند، دامن زدن به شایعات است:
آنگاه که از زبان یکدیگر (شایعات و تهمتها را) میگرفتید و آنچه را به آن علم نداشتید، دهان به دهان میگفتید و این را ساده و کوچک میپنداشتید، در حالی که آن نزد خدا بزرگ است. (نور، ۱۵)
در واقع این آیه به سه قسمت از گناهان بزرگ گنهکاران اشاره میکند: نخست؛ به استقبال شایعات رفتن و از زبان یکدیگر شنیدن. دوم؛ منتشر ساختن شایعهای که انسان هیچگونه علم و یقین به آن ندارد. سوم؛ کوچک شمردن گناه شایعهپراکنی و به عنوان یک وسیله سرگرمی از آن استفاده کردن.
نکتهها
۱. زبان، تنها عضوی است که در طول عمر انسان به طور طبیعی هیچگاه پیر و ازکارافتاده نمیشود. از حرف زدن، نه درد میگیرد و نه خسته میشود. شکل و اندازهی آن کوچک؛ امّا جرم و گناه و یا در مقابل، ثواب آن بزرگ است. چه بسیارند کافرانی که با گفتن یک جمله (شهادت به یگانگی خداوند) مسلمان و پاک میشوند و مسلمانانی که با گفتن کفر به خدا، یا انکار احکام دین، کافر و نجس میشوند. زبان، از یکسو میتواند با گفتار نیک، ذکر و دعا و... انسان را محبوب خدا کند و از سوی دیگر قادر است با نیش زدن و تهمت زدن به انسانها، کدورت و بدبختی ایجاد کند.
۲. از دیدگاه قرآن، پذیرش آنچه بر سرزبانهاست، بدون تحقیق محکوم است. «تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ»
۳. سخن باید بر اساس علم و آگاهی باشد؛ بنابراین هر سخنی را که میشنویم نباید نقل کنیم. «تَقُولُونَ بِأَفْواهِكُمْ ما لَیْسَ لَکُمْ بِهِ عِلْمٌ»
۴. گناه شایعهپراکنی را ساده نگیریم. «وَ تَحْسَبُونَهُ هَيِّناً» زیرا نقل تهمتها و شایعات در نزد خدا از گناهان کبیره است. «وَ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ» بنابراین مراقب باشیم که از انتشار شایعات بیاساس به ویژه سخنانی که در فضای مجازی دین و اعتقادات مردم را هدف قرار دادهاند، بپرهیزیم.
پرهیز از خودپسندی
از خودپسندی و تکیه زدن بر توانمندیهایت که به شگفتی وامیداردت و گرایش گوش سپردن به چاپلوسیها را در تو زنده میکند، سخت بر حذر باش! که برای پایمال کردن نیکی نکوکاران، این مطمئنترین فرصت است برای شیطان.
(نهجالبلاغه، نامه 53)