واژه «اولوالعزم» در قرآن به معنای اراده و تصمیم راسخ برای انجام مأموریتی بزرگ است و جایگاهی ویژه و متمایز در متون دینی دارد.

کلمه «اولوالعزم» یک‌بار در قرآن آمده است. خداوند می‌فرماید: «فَاصْبِرْ کَما صَبَرَ أُولُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُل...»؛ مانند رسولان اولوالعزم صبر کن و...

در کتاب‌های تفسیری آمده است: با توجه به اینکه پیامبران صاحب شریعت جدید و آیین تازه با مشکلات و گرفتاری‌های بیشتری روبرو بودند، و برای مقابله با آن، عزم و اراده محکمتری لازم داشتند، به این دسته از پیامبران، اولوالعزم اطلاق شده است و اگر بعضی، عزم و عزیمت را به معنای حکم و شریعت تفسیر کردهاند، به همین مناسبت است، وگرنه عزم در لغت به معنای شریعت نیامده است.

اولوالعزم بودن پیامبر، نشان صاحب شریعت بودن آن پیامبر است. به عبارت دیگر، آن پیامبر، دارای دینی خاص است که پیامبران هم‌زمان او، یا بعد از او باید دین او را ترویج دهند، تا زمانی که پیامبری با آیین جدید و شریعت تازه ظهور کند.

خداوند هم در قرآن به تشریع دین و ابلاغ آن توسط پیامبران اشاره می‌کند و نام چهار پیامبر غیر از پیامبر اسلام که آخرین دین الهی توسط وی آورده شد، و در این آیه مورد خطاب است - را که دارای دین و شریعتی خاص بودند، می‌آورد: «برایتان از دین همان را تشریع کرد که نوح (علیه السلام) را بدان توصیه فرمود، و آنچه ما به تو وحی کردیم و به ابراهیم و موسی و عیسی (علیهم السلام) توصیه نمودیم این بود که دین را بپا دارید و در آن تفرقه نیندازید»

اگر چه بعضی از مفسّران عموماً غیر شیعه قرون اولیّه اسلام، پیامبران اولوالعزم را کسانی دانستند که مأمور به جهاد بودند و یا مکاشفاتشان را اظهار کرده‌اند، و در تعیین مصداق هم از حضرت نوح، ابراهیم، اسحاق، یعقوب، یوسف، ایّوب، یا ابراهیم، نوح، هود (علیهم السلام) و محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) نام برده‌اند؛ ولی روایات ائمه (علیهم السلام)، هم به وجه تسمیه اولوالعزم صراحت دارد و هم به بیان صفات اولوالعزم و تعیین مصداق.