خانواده سبز 1241
حریم خانواده آماج چشمان نامحرم
حمید فلاحتی
گسترش روزافزون فنّاوری و ارائه انواع فناوری‌های جدید در زمینه رایانه و نیز گوشی‌های همراه، بسیاری از افراد از چگونگی روند ارائه این فناوری‌ها و نیز حتی ابزارها و برنامه‌های موجود روی گوشی کودکان و نوجوانان خود، هیچ‌گونه آگاهی ندارند.
اگر والدین به عنوان اولین مربیان بچه‌ها، ابتدایی‌ترین مسلمات اخلاقی و اعتقادی را برای آن‌ها تبیین و تشریح بکنند، با ورودشان به گستره اجتماع یا دستیابی به شبکه‌های اجتماعی مجازی دچار خودباختگی یا کمتربینی نسبت به باورها و داشته‌هایشان نمی‌گردند.
امروزه و با توجه به سهل‌الوصول بودن امکانات تکنولوژیکی و توانایی بالای این ابزار در تصویربرداری و گرفتن عکس‌های حرفه‌ای‌تر، باعث ترغیب افراد در به‌کارگیری چنین وسایلی شده است. قطعاً با پیشرفت‌های صنعتی و تکنولوژیکی فرهنگ، استفاده و به‌کارگیری وسایل پیشرفته هم به همراه خود آن‌ها، وارد زندگی انسان‌ها می‌شود. این در حالی است که عده‌ای نیز به تبع این پیشرفت‌ها در صدد سوءاستفاده و شکستن حریم خصوصی افراد دیگر بر می‌آیند. اولین نکته و خطر متوجه خانواده‌ها و والدینی است که در رابطه با استفاده از این پیشرفت‌ها، کم اطلاع هستند.
نوجوانان و جوانان به تناسب شرایط زمانی‌ای که در آن به دنیا آمده‌اند، با جدیدترین فنّاوری‌ها در ارتباط بوده و نحوه تعامل و استفاده از آن را به خوبی می‌دانند. با گسترش روزافزون فنّاوری و ارائه انواع فناوری‌های جدید در زمینه رایانه و نیز گوشی‌های همراه، بسیاری از افراد از چگونگی روند ارائه این فناوری‌ها و نیز حتی ابزارها و برنامه‌های موجود روی گوشی کودکان و نوجوانان خود، هیچ‌گونه آگاهی ندارند.
گاهی بسیاری از نوجوانان و جوانان از نا آگاهی والدین سوءاستفاده کرده و اوقات خود را بی‌خود و بی‌جهت در فضای سایبری که آلوده به انواع مفاسد و حتی مشکلات امنیتی است، می‌گذرانند.
اینجاست که نبود مشاوره‌ای درست از جانب والدین، موجب آن می‌شود که نوجوانان از روی ناآگاهی و سادگی خود، در فضاهایی همچون شبکه‌های اجتماعی به راحتی به دوستان مجازی خود اعتماد کنند و ویدئوها یا تصاویر شخصی و حتی خانوادگی خود را با آن‌ها به اشتراک گذارند. نوجوانان از این نکته غافلند که شخصیت دوستانشان در این فضا کاملاً مجازی است و بسیاری از این افراد، شخصیت واقعی خود را بروز نمی‌دهند و از اعتماد دوستان خود سوءاستفاده کرده و حریم شخصی دیگران را زیر پا می‌گذارند. اما این مبحث تنها یک وجه از وجوه چندگانه‌ای است که باعث انتشار و «ریشیر» (بازنشر) ویدئوها و عکس‌های خصوصی افراد و خانواده‌ها می‌گردد. شکل دیگری که چند وقتی است معمول شده، انتشار فیلم مهمانی‌ها و مراسمات خصوصی افراد توسط خود آن‌ها آن هم به صورت آگاهانه است! عمده‌ترین دلیل برای اقدام افراد به چنین عمل زشت و بدون توجیهی، سرایت تفکرات سکولاریستی و لیبرالیستی توسط شبکه‌های ماهواره‌ای است؛ چرا که این شبکه‌ها با سوءاستفاده از کم‌توجهی و نا آگاهی افراد درباره مباحث دینی، اخلاقی و اجتماعی، انجام ندادن این‌گونه کارها را ترجمانی از نگاه متحجرانه، دگم، امل مآبانه و حتی تعصبات جاهلی اعلام می‌کنند. ایجاد موج بی‌غیرتی و بی‌عفتی در میان جوانان کشورها توسط شبکه‌ها و درگاه‌هایی صورت می‌گیرد که قصد استحاله و اضمحلال درونی باورها و فرهنگ آن افراد را دارند.
نکته دیگری که در این مسئله قابل بررسی است، ولنگاری و بی‌قیدی برخی از والدین نسبت به چگونگی تربیت و تعلیم و ارشاد فرزندانشان در حوزه‌های مختلف فرهنگی، دینی و اعتقادی است؛ چرا که اگر والدین به عنوان اولین مربیان بچه‌ها، ابتدایی‌ترین مسلمات اخلاقی و اعتقادی را برای آن‌ها تبیین و تشریح بکنند، با ورودشان به گستره اجتماع یا دستیابی به شبکه‌های اجتماعی مجازی دچار خودباختگی یا کمتربینی نسبت به باورها و داشته‌هایشان نمی‌گردند.
در این میان تکلیف افراد بزرگسالی که عقلاً و منطقاً چنین اقدامی انجام می‌دهند، روشن است، چرا که ناموس پرستی و غیرتمندی، تنها به انسانِ ضاحک ناطق تعلق ندارد؛ بلکه در میان حیوانات نیز دفاع از حریم خانواده و افرادش، یک امتیاز و شاخصه غریزی محسوب می‌گردد. اما با تمام این مباحث لازم و ضروری است به افراد (احتمالاً ناآگاه) حاضر در شبکه‌ها و فضاهای مجازی انذار و تذکر لازم داده شود تا از خطرات و وجوه مورد سوءاستفاده در این زمینه آگاهی یابند.
خداوند متعال در قرآن کریم با آیه «فأعتبروا یا أولی ألابصار» همه انسان‌های دارای بصیرت و بینایی را به عبرت‌آموزی از اتفاقاتی که برای دیگران شکل گرفته است، دعوت می‌کند تا خودشان گرفتار آن مصائب و مشکلات نشوند.
پرهیز از زن سالاری در خانواده
هادی حسین خانی
قرآن کریم با تأکید بر اینکه در رسیدن به حیات طیبه فقط دو چیز نقش دارد: یکی حسن فعلی به نام «عمل صالح» و دیگری حسن فاعلی به نام «مؤمن بودن روح»، مؤنث یا مذکر بودن را در آن مؤثر نمی‌داند: هر کس از مرد یا زن که کار نیک کند و مؤمن باشد، به زندگانی پاک و پسندیده‌ای زنده‌اش می‌داریم...
بنابراین، تنها معیار و ملاک تقرب به خدا تقوای الهی است که «إنَّ أَکرَمَکُم عِنْدَ اللّه أَتقکُم» و در این مسئله نیز میان زن و مرد فرقی نیست. ولی خداوند حکیم برای آنکه محیط خانواده به بهترین وجهی اداره گردد، از آن رو که مرد مخارج زن را تأمین می‌کند و نیز به آن دلیل که مسائل اجتماعی و اقتصادی و تلاش و کوشش برای به دست آوردن مال و تأمین نیازمندی‌های منزل و اداره زندگی را مرد بهتر به عهده می‌گیرد، سرپرستی امور منزل را نیز به عهده مرد گذاشته است. اما این چنین نیست که از این سرپرستی بخواهد مزیتی به دست آورد و بگوید من چون سرپرست هستم، افضل هستم؛ بلکه این کار، کار اجرایی بوده و وظیفه است نه فضیلت. همچنان که در اداره‌ای ممکن است کارمند تحت امر مسئول ما فوق، افضل از او و نزدیک‌تر از او به خدا باشد؛ ولی به خاطر مدیریت قوی‌تر، مسئولیت به عهده دیگری گذاشته شود. این نیز روشن است که آنجا که سخن از تسلط مرد بر زن است، مراد سرپرستی شوهر بر زن است، نه سرپرستی جنس مرد بر جنس زن؛ زیرا استدلال آیه 34 سوره نساء این است که «و بما أنفقوا من اموالهم» و این شوهر است که نفقه همسرش را تأمین می‌کند.
اکنون که مسئولیت مرد در منزل و حکمت آن روشن شد، مشخص می‌شود که اگر زنی بخواهد بر شوهر خود سلطه یابد و او را به انجام خواسته‌های نادرست خود وادارد، از نظر قرآن مرتکب رفتاری نکوهیده شده است.
هنگامی که رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) غنایم جنگ خیبر را به دستور خدای تعالی بین مسلمانان تقسیم نمودند، همسران آن جناب از ایشان خشمگین شدند، اطراف ایشان تجمع نمودند و درخواست نفقه کردند. ولی با تذکر اظرافیان، به اشتباه خود پی بردند و نیز سوگند یاد کردند که دیگر چیزی را که در اختیار رسول نیست، از ایشان نخواهند. آنان با این سخن خود، به آزار و اذیت رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) اعتراف کردند.
مورد دیگر نیز فشار بعضی از همسران آن حضرت برای تحریم چیز حلالی بر رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) بود که خداوند ضمن نکوهش زن‌سالاری آنان، پیامبر را به شکستن سوگند خود و عمل ننمودن به خواسته نادرست همسرانش فرا خواندند.
از ذکر موارد بالا که زنان خواستار تسلط بر همسر خود در امور خانواده بودند و در پی آن بودند که همسرشان بر طبق میل آنان رفتار کند و مردود دانستن آن از سوی قرآن کریم، حکم دخالت زن در مسئولیت‌های اجتماعی شوهر به خوبی روشن خواهد شد؛ زیرا مسئولیت‌های اجتماعی همسر ارتباطی به او ندارد و او دارای صلاحیت امر و نهی کردن به شوهر در این موارد نیست. نهایت این نحوه از زن‌سالاری نکوهیده، در داستان همسر عزیز مصر متجلی شده است. هنگامی که یوسف برای فرار از نافرمانی الهی، از دست آن زن گریخت و او نیز برای گرفتن یوسف به دنبالش روانه شد، و در مقابل در، با حاکم مصر مواجه شدند و آن زن به همسرش گفت: جزای آنکه قصد بدی به اهل تو کند، مگر آن که او را به زندان برده یا به عذابی سخت کیفر کنند، چه خواهد بود؟
وی در اینجا ضمن متهم ساختن یوسف (علیه السلام) خواستار آن شد که همسرش از موقعیت اجتماعی خود استفاده کرده و یوسف را سخت کیفر کند. همین تهدید را بار دیگر هنگامی مطرح ساخت که زنان مصر را به دربار فرا خوانده بود تا با نشان دادن یوسف به آنان، عشق سرکش خود به او توجیه نماید: این است غلامی که مرا در محبتش ملامت می‌کردید. آری! من، خود از وی تقاضای مراوده کردم و او عفت ورزید و اگر از این پس خواهش مرا رد کند، البته زندانی و خوار و ذلیل گردد.
این تهدید بیانگر آن است که این زن کاملاً بر همسر خویش تسلط داشته و مطمئن بوده که اگر حتی از او زندانی کردن بی‌گناهی چون یوسف را هم بخواهد، به خواسته او عمل خواهد کرد. همچنان که این اتفاق افتاد و حاکم مصر سرانجام بنا به تقاضای همسرش، یوسف (علیه السلام) را سال‌ها زندانی کرد.
دسته بندی مطالب:
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
- 1 از 146
- شماره بعدی
مطالب این سایت متعلق به نشریه پرتو بوده و استفاده از مطالب اختصاصی آن با ذکر منبع بلامانع است.
