ابوعلی حائری با نام کامل محمد بن اسماعیل بن عبدالجبار رجال‌شناس و فقیه شیعه سده سیزدهم، از شاگردان وحید بهبهانی، سیدعلی طباطبائی، سیدمحسن اعرجی کاظمی و سید محمد مهدی بحرالعلوم و صاحب کتاب منتهی المقال فی احوال الرجال است.

پدر وی مازندرانی بود؛ اما او در کربلا زاده شد و کمتر از ۱۰ سال داشت که پدرش را از دست داد. ابوعلی، به نقل از پدرش، نسب خود را به ابن‌سینا رسانده است؛ اما چون ابن‌سینا فرزندی نداشته است، در صحت این انتساب تردید وجود دارد. سال و محل درگذشت وی به روشنی معلوم نیست. بر پایه نوشته فرزندش در حاشیه منتهی المقال، وی در بازگشت از سفر حج در نجف (۱۲۱۶ق) در گذشت و همان جا مدفون شد؛ اما برخی مرگ وی را در ۱۲۱۵ق و در کربلا دانسته‌اند و نیز تأکید کرده‌اند که او در کربلا به خاک سپرده شده است.

ابوعلی تألیفاتی داشته که معروف‌ترین آنها منتهی المقال فی احوال الرجال در زمینه رجال شیعه است. وی در تألیف این کتاب بیش از هر چیز به منهج المقال استرآبادی و تعلیقه وحید بهبهانی نظر داشته است. بر منتهی المقال تعلیقات و حواشی متعددی نوشته شده که برخی از آنها را آقا بزرگ تهرانی در الذریعه نام برده است. مهم‌ترین آنها عبارتند از: تکمله رجال ابی علی از ملا درویش علی حائری و اکمال منتهی المقال از محمد علی آل کشکول حائری. منتهی المقال چند بار در تهران (۱۲۶۷، ۱۳۰۰ و ۱۳۰۲ق) به چاپ سنگی رسیده است.