محمد ملک زاده
یکی از سنتهای مرسوم تشیع در طول تاریخ اسلام «زیارت اربعین» بوده که به مرور زمان گسترش یافته است به طوری که امروزه راهپیمایی شیعیان به سوی کربلا، به یکی از مهمترین و گستردهترین مراسم عزاداری شیعیان جهان تبدیل شده و این مراسم در زمره بزرگترین اجتماعات مذهبی جهان قرار گرفته است. امام صادق (علیه السلام) به یکی از دوستان خود در خصوص اهمیت پیادهروی برای زیارت امام حسین (علیه السلام) میفرمایند: «کسی که با پای پیاده به زیارت امام حسین (علیه السلام) برود، خداوند به هر قدمی که برمیدارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو میفرماید و یک درجه مرتبهاش را بالا میبرد». کسانی که توفیق زیارت امام حسین (علیه السلام) با پای پیاده در ایام اربعین را داشتهاند، به این حقیقت تاکید میکنند که این سفر، سفر تزکیه و پاککننده روح از آلودگیهاست و این تنها یکی از پیامدها از آثار و برکات بیشمار این سفر معنوی است. آثاری که نتایج آن نه تنها شامل زائران، که نصیب کل جهان اسلام نیز میگردد.
یکی دیگر از پیامدهای روشن مراسم شکوهمند اربعین را میتوان افزایش قدرت سیاسی تشیع دانست. نمایش خیل گسترده زائران حسینی در رسانههای جهانی، مردمان جهان را به بررسی و مطالعه سیره و منش حسینی که بزرگترین الگوی شیعیان عالم است ترغیب میکند. این امر، احترام جهانی را برای آن امام همام ایجاد نموده و در نتیجه، قدرت سیاسی تشیع را افزایش داده است. در همین سالهای اخیر، دنیا شاهد بود که این مراسم شکوهمند چه تاثیر گستردهای در تزلزل قدرت جریان تکفیری داعش در سوریه و عراق به همراه داشت و شکست و اضمحلال آنان را سرعت بخشید. این موضوع به اذعان کارشناسان سیاسی، یکی از مهمترین عوامل پیروزی شیعیان در عراق و دیگر مناطق علیه جریان تکفیری تحت حمایت غرب بوده است. موضوعی که امروزه به دلیل تهدیدات گسترده استکبار علیه شیعیان و به ویژه ملت ولایتمدار و محب اهل بیت در ایران از اهمیت بسزایی برخوردار میباشد. با توجه به این نکته، به جرئت میتوان گفت همایش اربعین علاوه بر بُعد معنوی و مذهبی، دارای آثار گسترده سیاسی در سطح بینالمللی و منطقهای است. برگزاری چنین همایش باشکوهی در کمال امنیت، حاوی پیامهای مهمی برای منطقه و جهان میباشد. از نگاه تحلیلگران سیاسی، برگزاری مراسم باشکوه اربعین در سالهای اخیر توانسته به تقویت جایگاه ایران در منطقه و نزدیک شدن قلوب مسلمانان به یکدیگر کمک کند و همچنین در سطح بینالمللی باعث تاثیرگذاری بیشتر ایران به عنوان یک نظام قدرتمند شیعی شده است. به رغم دشمنیهای گسترده استکبار جهانی علیه تشیع، راهپیمایی اربعین که هر سال باشکوهتر و در کمال امنیت و صمیمیت بیشتر برگزار میشود، بُعد دیگری از قدرت تشیع به ویژه نظام جمهوری اسلامی ایران و دولت اسلامی عراق را به نمایش میگذارد که توانستهاند امنیت این خیل گسترده جمعیت عاشق را تامین نمایند. انعکاس این همایش و مراسم پیادهروی از طریق رسانهها، در تمام دنیا این پیام را به دنبال خواهد داشت که اولاً این خیل گسترده جمعیت که اینچنین عاشقانه در این پیادهروی شرکت نمودهاند، در برابر هر اتفاق و تهدیدی علیه تشیع، قدرتمندانه ایستادگی خواهند کرد و دوم اینکه تامین امنیت مراسم راهپیمایی اربعین، ثابت میکند نظام اسلامی قادر است بدون هرگونه حمایت و کمک خارجی، امنیت خویش و منطقه را تامین نماید.
مهمترین فلسفه و هدف قیام امام حسین (علیه السلام)
نکتهی مهمی که هرگز نباید فراموش کرد، توجه به اهداف قیام امام حسین علیه السلام و فلسفه عزاداریها و برگزاری مراسم اربعین برای آن حضرت است. باید آن اهداف را شناخت و با چرایی قیام و اهداف آن آشنا شد. باید دانست چرا آن بزرگوار حاضر شدند جان خود و خاندان و یاران باوفایشان را تقدیم و یا عزیزانشان را در بند اسارت مشاهده کنند. باید راه و رفتار و عمل امام را شناخت و تلاش نمود که ما شیعیان نیز آنگونه باشیم.
سالار شهیدان در وصیتنامهای که خطاب به برادر بزرگوارشان محمد بن حنفیه نوشتند، هدف از قیام خود را اصلاح امور و زنده کردن امر به معروف و نهی از منکر دانستند: «انما خرجت لطلب الاصلاح فی امه جدی ارید ان امر بالمعروف وانهی عن المنکر». این مهمترین فلسفه و هدف قیام امام حسین (علیه السلام) است. یک شیعه و مسلمان واقعی با اقتدا به سالار شهیدان، هرگز در برابر فسادها، بیعدالتیها و پایمال شدن ارزشهای دینی در جامعه اسلامی ساکت نخواهد ماند.
مبارزه با گسترش فساد و گناه و علنی شدن آن در جامعه، درسی است که ما از جریان عاشورا و قیام امام حسین (علیه السلام) میگیریم. در روایت معروف آن حضرت خطاب به فرزدق درباره عهدشکنی کوفیان آمده است: «ای فرزدق! اینان قومی هستند که اطاعت شیطان را برگزیده و اطاعت خداوند رحمان را ترک کردهاند، فساد در زمین را آشکار ساخته و به حدود شرعی توجه نمیکنند». ایشان همچنین پیش از قیام خود، در تبیین اهداف خویش از این قیام فرمودند: «آیا نمیبینید که به حق عمل نمیشود و باطل طرد نمیگردد؟! در چنین شرایطی یک مؤمن واقعی، مرگ را بر زندگی ترجیح میدهد و من مرگ را جز سعادت و زندگی با ظالمان را جز زجر و شکنجه نمیبینم».
بنابراین، باید کوشید ضمن تجلیل و بزرگداشت قیام عاشورا، با اهداف مقدس این قیام آشنا شد و از آن درس گرفت که بالندگی و عزت جامعه اسلامی، در گرو شناخت مکتب حسینی است.
قیام و مقاومت مردم غزه ادامه راه قیام امام حسین (علیه السلام)
رویداد کربلا، جریانی است که پس از شکلگیری، محدودههای جغرافیایی را در هر عصری در نوردیده و همچون رودی خروشان در بستر تاریخ جاری گردیده است. تسلیم نشدن در برابر ظالمان به عنوان الگویی از مکتب امام حسین (علیه السلام) درسی است که حتی بسیاری از غیر مسلمانان هم به آن اعتراف میکنند. ما بارها در سخنان رهبران مقاومت فلسطین شنیدهایم که قیام خود را ادامه راه و قیام حسین بن علی علیه السلام توصیف میکنند. مقام معظم رهبری هم اشاره فرمودند که سران غاصب صهیونیستی، یزیدیان زمان ما هستند و جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم غزه، جلوهای از جنایات دشمنان امام حسین علیه السلام است. پیروان مکتب امام حسین علیه السلام همچون مردم مظلوم غزه و رهبران آنان، با اشتیاق به استقبال شهادت میروند؛ اما هرگز تسلیم ستمگران نمیشوند.