امام حسین علیه‌السلام:  اگر دنیا و مظاهر آن زیبا و دوست داشتنی به نظر می‌آید، پس خانه آخرت و بهشت خداوند خیلی بالاتر و زیباتر از آن است. (کشف الغمه، ج. ۲، ص. ۲۸) 

حوزه و د‏‏انشگاه 1123

ضرورت اسلامی کردن علوم‌انسانی با مرجعیت قرآن کریم       
سیدمختار موسوی
وقتی خداوند، علم مطلق است و مرجع و منشأ و خالق و پدیدآورنده تمامی علوم اعم از نظری و تجربی است و قرآن کریم هم علم خدا است و خداوند از علم و دانش خود، قرآن را نازل کرده است (لکنّ اللهَ یَشْهَد بِما أنزَلَه بِعلمه) و مضافا خداوند قادر و متعال، خالق، صانع، آفریدگار و مربی انسانی است که قرار است از منظر دانش و داده‌های علوم‌انسانی،  به تعریف و توصیف و تحلیل و مدیریت و تربیت او قیام نمود و برای دانشمندان علوم‌انسانی در خصوص تأمین نیازمندی‌های مادی و معنوی او ارائه ‌طریق کند و دانش‌آموخته‌های این رشته علمی، مدافع حق‌وحقوق و انسانیت و شأن و منزلت فردی و اجتماعی وی باشد، آیا عدم اهتمام جدی دانشگاه‌ها و حوزه‌ها و سایر مراکز آموزش عالی که در حوزه علوم‌انسانی فعالیت می‌کنند، در استفاده بهینه از مرجعیّت قرآن کریم (بخوانید مرجعیّت علم و دانش خدا) خدایی که انسان را خلق کرده و فقط و فقط اوست که این مخلوق خود را به طور کامل می‌شناسد و نقاط ضعف و قوتش را می‌داند و به حق‌وحقوقش واقف است  و صلاح‌ومصلحتش را بهتر از خود انسان می‌داند، برای اسلامی کردن و صبغه خدایی بخشیدن به علوم‌انسانی، نمی‌گویم دهن‌کجی یا بی‌اعتنایی، به صراحت می‌گویم آیا این تسامح و تساهل در اسلامی کردن علوم‌انسانی از جمله کتب رشته حقوق و علوم سیاسی، ظلم به خدا و قرآن ویک میلیارد ونیم مسلمان و حتی سایر انسان‌های کره زمین نیست؟! 
چرا همه جهانیان؟ برای اینکه وقتی خداوند، فراتر از رسالت همه انبیاء قبل از پیامبر اسلام (صل الله علیه وآله وسلم) که صرفا هر پیامبری برای قوم خود مبعوث می‌شد (وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ) حضرت محمد (صل الله علیه وآله وسلم) را پیامبری برای همه جهانیان قرار داد و فرمود: (وَ مَا أرْسَلْناکَ الّا رَحمه لِلعَالَمین) و فرموده است: «قُلْ أَيُّ شَیْءٍ أَکْبَرُ شَهَادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَیْنِي وَبَيْنَكُمْ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ»
ترجمه: بگو: «بالاترین گواهی، گواهی کیست؟» (و خودت پاسخ بده و) بگو: خداوند، گواه میان من و شماست و (بهترین دلیل آن این است که) این قرآن بر من وحی شده، تا شما و تمام کسانی را که این قرآن به آنها می‌رسد، بیم دهم (و از مخالفت فرمان خدا بترسانم).
اگر پیام قرآن بعد از گذشت ۱۴ قرن و حاکمیت ۴۰ سال تفکر انقلاب اسلامی و حکومت جمهوری اسلامی درایران که این ۴۰ سال در عصر ارتباطات و علم و فنّاوری بوده و از مهم‌ترین اهداف انقلاب اسلامی نیز صدور پیام انقلاب اسلامی که همان پیام قرآن کریم است، به آن‌سوی مرزها بوده، پیام قرآن بر اساس رسالت جهانی آن و اینکه مخاطبین قرآن تمام جهانیان هستند «إِنْ هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِّلْعَالَمِینَ وَلَتَعْلَمُنَّ نَبَأَهُ بَعْدَ حِینٍ»؛ (این [قرآن] جز پندی برای جهانیان نیست و قطعا پس از چندی، خبر آن را خواهید دانست.) «وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِینَ» ؛ (و تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم) بر اساس تکلیفی که این رسالت متوجه قرآن‌شناسان و علما و فضلای مسلمان نموده، به جهانیان رسیده و ابلاغ شده که فبها و تکلیف ثابت است و ادعای ما که گناه تسامح و تساهل اسلامی کردن علوم‌انسانی را با احتساب حقوق همه جهانیان محاسبه کردیم نیز وارد است  و اگر هم پیام قرآن به جهانیان نرسیده که این گناه مضاعف بوده و بر شدت مسئولیت دست‌اندرکاران می‌افزاید.
علی‌ای‌حال، امیدواریم مدیران و مسئولان و برنامه‌ریزان و برنامه‌نویسان و سایر دست‌اندرکاران کتب دانشگاهی در رشته علوم سیاسی، با درک این موقعیت حساس و نیاز ملی و عمومی، به فراخوان ملی رهبر معظم انقلاب اسلامی به اسلامی نمودن علوم اسلامی لبیک گفته و با روحیه جهادی و مدیریت جهادی، یک انقلاب علمی در حوزه علوم‌انسانی با هدف اسلامی کردن آنها و پاک کردن دانشگاه‌ها از لوث وجود کتب وارداتی و ترجمه‌ای در رشته‌های علوم‌انسانی از جمله علوم سیاسی ایجاد کنند و تصمیماتی اتخاذ نمایند که خروجی و ماحصل آن برای عموم مردم ملموس و محسوس باشد.
 
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان:
فرآیند شناسایی نخبگان تغییر می‌کند
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان گفت: وظیفه اصلی بنیاد، تعیین استانداردهای نخبگی در کشور و سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی لازم در این زمینه است و بر اساس این استانداردها با همکاری هر یک از دستگاه‌های اجرایی، نخبگان این دستگاه‌ها شناسایی و حمایت خواهند شد.
به گزارش خبرگزاری دانشجو، ناصر باقری‌مقدم (قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان) گفت: مستعدان و نخبگان، متعلق به کشور و جامعه‌اند و بنیاد، وظیفه شناساندن ایشان به جامعه، تکریم و الگوسازی از این عزیزان را برعهده دارد. در فرآیند جدید متناسب با این سطح‌بندی و میزان اثرگذاری این عزیزان، امکاناتی در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد تا دامنه اثرگذاری ایشان بیشتر شود.
وی گفت: بر همین اساس برای شناسایی نخبگان و مستعدان کشور، چند تغییر اساسی رخ داده که از جمله آن می‌توان به تغییر شناسایی منفعل به شناسایی فعال اشاره کرد. در گذشته برای شناسایی این افراد، سامانه‌ای داشتیم که نخبگان و بیشتر مستعدان، اطلاعات و مشخصات خود را بارگذاری می‌کردند؛ اما در روش جدید به صورت فعال اقدام به شناسایی نخبگان خواهیم کرد و از این طریق می‌توانیم به سرعت بانک داده‌های نخبگان را افزایش دهیم. در شیوه جدید، شناسایی نخبگان به صورت فعال انجام شده و با مراجعه به نهادهای تخصصی، نخبگان شناسایی و شیوه‌های قبلی تکمیل خواهد شد.
باقری مقدم، تغییر معیارهای شناسایی نخبگان از معیارهای صرفا «علمی» به معیارهای «اثربخشی» را، دیگر تغییر ایجاد شده در آیین‌نامه شناسایی نخبگان برشمرد و گفت: ما علاوه بر معیارهای احراز نخبگی که در گذشته داشتیم که شامل معدل و تعداد مقاله می‌شد، به رویکردهای حل مسائل نخبگان نیز توجه کردیم و نخبگانی که بیشترین اثرگذاری را از طریق حل مسئله داشته باشند، حمایت و امتیازات بالاتری را دریافت خواهند کرد. ضمنا ساحت‌های نخبگی از علمی به سایر زمینه‌ها مانند فناوری، صنعتی، مدیریتی و فرهنگی و هنری توسعه خواهد یافت.
وی با بیان اینکه تاکنون از این دسته‌بندی به دلیل بعضی اثرات نامطلوب پرهیز می‌شد، اظهار کرد: تاکنون هر فرد مستعد سرآمد یا نخبه‌ای صرفا از سمت بنیاد در قالب طرح‌های بنیاد، پشتیبانی‌ها و جوایزی دریافت می‌کرد؛ اما در حال حاضر برای تحقق حکمرانی نخبگان، کشور نیاز دارد تا نخبگان واقعی در یک سازوکار دقیق در حوزه‌های مختلف شناسایی شوند تا با مرجعیتی که دارند، در جامعه پیرامونی خود اثرگذار بوده و در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها نقش‌آفرین باشند.
وی در ادامه به دو روش «کمی» و «کیفی» شناسایی نخبگان اشاره کرد و افزود: در روش «کمی» با استفاده از ابزارهایی، چون نرم‌افزارهای جستجو و علم‌سنجی و هوش مصنوعی، شناسایی را آغاز خواهیم کرد و در روش «کیفی» از طریق نظرات اساتید و برجستگان علمی کشور و نهادهای تخصصی هر بخش، به صورت شبکه‌ای، این شناسایی را تکمیل می‌کنیم.
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: در تغییر سوم در فرآیند شناسایی، مخاطبان بنیاد، رتبه‌بندی می‌شوند. برخی از مخاطبان بنیاد ملی نخبگان افرادی هستند که مستعد هستند و به تازگی مسیر نخبگی را آغاز کرده‌اند و برخی دیگر پله‌های نخبگی را با تلاش طی کردند و در جایگاه‌های سرآمدی و نخبگی قرار گرفته‌اند. طبیعی است هر چه از دامنه مستعدان به سمت قله‌های نخبگی حرکت کنیم، افراد، محدودتر خواهند شد.
وی در پایان، در پاسخ به سوالی درباره شناسایی نخبگان در دانشگاه‌ها و سایر دستگاه‌های اجرایی گفت: مرجع رسمی و استاندارد شناسایی نخبگان در کشور، بنیاد ملی نخبگان است. وظیفه اصلی بنیاد، تعیین استانداردهای نخبگی در کشور و سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی لازم در این زمینه است و بر اساس این استانداردها با همکاری هر یک از دستگاه‌های اجرایی، نخبگان این دستگاه‌ها شناسایی و حمایت خواهند شد.