امام حسین علیه‌السلام: فرزندم! در مسیر حق استوار و ثابت باش گرچه تلخ و سخت باشد.   (الکافی، ج ۲، ص ۲۸) 

جت آموزشی یاسین

27 ارديبهشت, 1404 - 15:35 dehghani

بومی‌سازی زیر سامانه‌های عمده مانند صندلی پران، اویونیک کاملاً بومی، موتور و ارابه‌های فرود، بخشی از توانمندی‌های به دست آمده در این فروند است.

یک ویژگی مهم جت آموزشی پیشرفته یاسین این است که خلبانان پایگاه‌های عملیاتی نیز همچنان از آن بهره‌برداری می‌کنند و خلبانان با تاکتیک‌ها و تکنیک‌های رزم هوایی و رزم هوا به زمین آشنا می‌شوند و کاربرد جنگ‌افزارهای گوناگون و چگونگی استفاده از آن‌ها را می‌آموزند. 

صنعت دفاعی ایران در سال ۱۴۰۲ نیز همچون سال‌های گذشته، دستاوردها و محصولات متنوع و موثری را در چهل و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران طراحی و تولید کرده است که هر کدام به نوبه خود نقش مهمی در حوزه رزمی ایفا خواهند کرد.
جت آموزشی یاسین چه ویژگی‌هایی دارد؟ 
جت آموزشی پیشرفته یاسین، یکی از تولیدات سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که برای اولین‌بار در ۲۵ مهرماه سال ۱۳۹۸ رونمایی شد. این هواپیما در ابتدا با نام پروژه کوثر-۸۸ مطرح شد؛ ولی در سال‌های بعد به یاسین تغییر نام داد. البته خط تولید این هواپیما ۲۰ اسفندماه ۱۴۰۱ به همراه نمونه نهایی آن افتتاح شده بود.
نمونه نهایی «یاسین» به‌عنوان نمونه نهایی دارای بیشینه سرعت ۸۵۰ کیلومتر بر ساعت است. طول آن ۱۲.۰۴ متر، پهنای بال‌ها ۱۰.۴ متر و ارتفاع آن ۴.۵ متر و مساحت بال‌های این هواپیما نیز ۲۴ متر مربع است.
وزن خالی جت یاسین ۴۰۰۰ کیلوگرم است که می‌تواند با موتور بومی توربوجت پس‌سوز اوج تا ارتفاع ۱۱ هزار متری پرواز کند.
موتور اوج دو ورژن دارد؛ اول، با پس‌سوز که در جنگنده کوثر استفاده می‌شود و دوم، ورژن بدون پس‌سوز تحت عنوان اوج-Y دارد که روی هواپیمای یاسین استفاده می‌شود. از نظر پارامترها تراست موتور اوج-Y مطلوب این هواپیماست؛ چون این هواپیما سوپرسونیک نیست و نباید هم باشد.
موتور اوج-Y موتور توربوجت سبک بدون پس‌سوز است که نیروی رانش آن ۳۵۰۰ پوند معادل ۱۶ کیلو نیوتن است. حداکثر دور موتور آن ۱۶۶۰۰ دور در دقیقه است که می‌تواند حداکثر سرعت ۰.۸ ماخ را فراهم کند و یاسین را تا ارتفاع ۴۰ هزار پایی ببرد. 
یاسین در اوج آسمان‌ها
اول آذرماه ۱۴۰۲ نمونه نهایی جت آموزشی یاسین توانست اولین پرواز موفق خود را انجام دهد و بر آسمان ایران اسلامی بال‌گشایی کند. 
نسخه ابتدایی جت آموزشی یاسین در سال ۹۸ ساخته شد و ۲۰ اسفندماه سال ۱۴۰۱ اولین نمونه جدید و معیار تولید جت آموزشی یاسین و خط تولید آن رونمایی شد و ۱۸ شهریور ۱۴۰۲ نیز، این هواپیما تست تاکسی خود را با موفقیت پشت سر گذاشت.
یاسین چه مزیت‌هایی دارد؟ 
نمونه معیار تولید جت آموزشی یاسین دارای سه جایگاه خارجی زیر بال و بدنه برای حمل بمب و مخزن خارجی سوخت است. به این ترتیب این هواپیما قادر خواهد بود تا انواع تسلیحات با هدایت اپتیکی، حرارتی و سایر تسلیحاتی که نیاز به هدایت راداری و لیزری ندارند را در ماموریت‌های پشتیبانی نزدیک هوایی به‌کارگیری کند.
فروند اول جت آموزشی یاسین با پرواز خود طراحی آیرودینامیکی و معماری سازه‌ای و دستیابی به فناوری ساخت را محقق کرد. در نمونه معیار تولید، این فروند در ابعاد تخصصی و تاکتیکی نسبت به نمونه قبلی توسعه و تکامل یافته و دستاوردهای مختلفی داشته است. 
بومی‌سازی زیر سامانه‌های عمده مانند صندلی پران، اویونیک کاملاً بومی، موتور و ارابه‌های فرود، بخشی از توانمندی‌های به دست آمده در این فروند است.
وزارت دفاع در طراحی و ساخت نمونه معیار تولید هواپیمای یاسین در برخی اقلام دیگر مانند رادار هواشناسی نصب شده در دماغه هواپیما نیز از توان شرکت‌های دانش بنیان استفاده کرده است.
فنّاوری بال این هواپیما به فنّاوری بال با تعبیه نصب مخازن سوخت در آن تغییر یافته است.
مهم‌ترین فاکتور در بحث آموزش خلبانی در این فروند پایش دائمی و ثبت داده‌های پروازی حین و پس از پرواز (نمایش و تحلیل سه بعدی داده‌های سورتی و پروازی) است که یک تحول در بحث آموزش خلبانی به شمار می‌رود.
آموزش‌های خلبانی در ایران چگونه انجام می‌شود؟ 
آموزش خلبانی از جمله آموزش‌های سطح بالا و پیچیده‌ای است که هر کشوری توان انجام آن را ندارد.
جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های دانش و فناوری موفق به رسیدن به یافته‌های آموزش در سطح استانداردهای جهانی شده است و خلبانی به عنوان یک حوزه‌ی آموزشی ترکیبی از این قاعده مستثنی نیست.
ایران بعد از پایان جنگ تحمیلی فرصت یافت که به این موضوع مهم بپردازد. پس از پایان جنگ، ضرورت آموختن این مهارت در دستور کار مسئولین نیروهای مسلح قرار گرفت و از همان زمان و با نظر استادان با تجربه و جنگ دیده دانشکده‌های خلبانی شکل گرفت.
از آنجایی که این مهارت ترکیبی از دانش و مهارت است، نیازمند روش‌ها و ابزارهای ویژه‌ای است که هواپیمای آموزشی اساس آن را تشکیل می‌دهد.
نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران پیش از طراحی و تولید جت آموزشی یاسین، هواپیماهای مختلف آموزشی را با نام‌های پرستو، سیمرغ، تذرو، درنا و T-۹۰ طراحی، تولید و عملیاتی کرده بود.
نقش یاسین در آموزش‌های خلبانی ایران
آموزش خلبان هواپیمای جنگنده، تفاوت‌های اساسی با خلبان غیر نظامی دارد.
در آموزش خلبانی هواپیمای نظامی و جنگنده، آموزش‌ها در سه مرحله آموزش مقدماتی برای یادگیری فن پرواز، آموزش پایه، مهارت‌های پروازی، مقررات و مانورها و آموزش پیشرفته و تکمیلی برای کسب توانایی پرواز تاکتیکی با جنگنده شکاری پیشرفته انجام می‌شود.
یک ویژگی مهم جت آموزشی پیشرفته یاسین این است که خلبانان پایگاه‌های عملیاتی نیز همچنان از آن بهره‌برداری می‌کنند و خلبانان با تاکتیک‌ها و تکنیک‌های رزم هوایی و رزم هوا به زمین آشنا می‌شوند و کاربرد جنگ‌افزارهای گوناگون و چگونگی استفاده از آن‌ها را می‌آموزند. 
همه این مزیت‌ها و ویژگی‌ها دلیل ضرورت نیاز نهاجا و ورود وزارت دفاع به طراحی و ساخت این هواپیما بوده است.
از آنجایی که آموزش‌های گردان شکاری رزمی در بسیاری از موارد با جنگ‌افزارهای واقعی و در محیط‌های شبیه‌سازی شده نبرد انجام می‌شود، طبیعی است جت یاسین دارای قابلیت آموزش ماموریت‌های رزمی نیز باشد.
از طرف دیگر این هواپیما در طرح توسعه قابلیت تبدیل به یک هواپیمای رزمی سبک و پشتیبانی نزدیک هوایی cas) ) را نیز خواهد داشت. 
خلبانان ما پس از ورود به دانشکده پرواز، ابتدا با هواپیماهای ملخی مانند بونانزا پرواز می‌کنند، سپس به هواپیمای PC-۷ می‌روند و بعد از آن، قبل از اینکه وارد گردان‌های شکاری شوند باید با یک هواپیمای جت پیشرفته پرواز کنند.
هواپیمای PC-۷ یک هواپیمای توربوپراپ است که سرعت استال (واماندگی) پایینی داشت، این نیاز است که خلبان بعد از دوره PC-۷ و قبل از ورود به گردان‌های شکاری حتماً با یک هواپیمای جت پیشرفته مثل یاسین پرواز کند، یاسین خلأ بین سرعت PC-۷ و هواپیمای شکاری را پر می‌کند؛ یعنی خلبان با سرعت ۱۲۰ نات لندینگ می‌کند، با سرعت ۹۰ نات استال می‌کند، می‌تواند سقف پرواز بالاتری برود، داخل کابین مانند جت است.
جت آموزشی یاسین قابلیت انجام تمام مانورهای لازم در بحث آموزش را دارد؛ یعنی می‌تواند مانورهای TR یا آکروبات، اینسترومنت (آلات دقیق)، BFM یا درگیری هوایی ACM را انجام دهد.
مأموریت جدید یاسین از زبان وزیر دفاع
امیر محمدرضا آشتیانی، وزیر دفاع، سال گذشته در بازدید از مراحل آزمون‌های پروازی جت آموزشی یاسین با اشاره به اینکه می‌توان از این هواپیما در پشتیبانی نزدیک هوایی نیز استفاده کرد، گفته بود: یاسین قادر خواهد بود تا از انواع تسلیحات با هدایت اپتیکی و حرارتی در ماموریت‌های پشتیبانی نزدیک هوایی استفاده کند.
امیر سرتیپ افشین خواجه‌فرد، مدیر عامل سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع، در بازدید فرمانده کل ارتش از مراحل آزمون‌های پروازی جت آموزشی یاسین ضمن ارائه گزارش از این مراحل گفت: تکنولوژی و فناوری به کار رفته در جت جنگنده آموزش پیشرفته یاسین مبتنی بر نیازهای حوزه صنعت هوایی کشور است.
به گفته وی، «با اتمام مراحل تست و آزمون‌های استاندارد نهایی این پرنده، «یاسین» به تولید انبوه خواهد رسید.»
 
دسته بندی مطالب: 
فصل رویش