جمال‌الدین یوسف بن حاتَم شامی مشغری عامِلی از عالمان شیعه قرن هفتم هجری قمری است. از تولد و وفات او اطلاعی در دست نیست. بنابر آنچه در مقدمه کتاب الدر النظیم آمده، وی را این‌گونه نامیده‌اند: الشیخ جمال‌الدین یوسف بن حاتم بن فوز بن مهنّد الشامی المَشْغَری العاملی. لقب مشغری عاملی اشاره به زادگاه او در روستای مَشغَر در منطقه جبل‌عامل دارد.

مشایخ و اساتید

محقق حلی؛ شیخ حر عاملی به این مسئله در امل الآمل تصریح کرده است.

یحیی بن سعید حلی صاحب کتاب الجامع فی الفقه.

سید بن طاووس؛ شیخ جمال‌الدین یوسف از وی اجازه‌ای مفصل و دارای فصول متعدد داشته و سید بن طاووس آن را کتاب الإجازات لکشف طرق المفازات نامیده است. بخشی از این اجازه، موجود بوده و مجلسی آن را در بحار ذکر کرده است.

حضرات آیات محمدباقر خوانساری در روضات الجنات، مدرس تبریزی در ریحانة الادب، شیخ حر عاملی در امل الآمل، افندی اصفهانی در ریاض العلماء، او را از علما و فقهای اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم دانسته و بر فاضل و عابد بودن وی تأکید کرده‌اند.

همچنین از لابه‌لای کتب فقهی استفاده می‌شود که وی در فروعات فقهی بین علمای امامیه، شهرتی داشته و اگر چه اثری فقهی از او باقی نمانده؛ اما نظرات او در کتاب‌ها منعکس شده است. از این رو شهید ثانی در ذکری الشیعه نیز در مسئله فقهی، جمع بین دو نماز از شیخ جمال‌الدین یوسف و پاسخ محقق حلی، مطلبی را نقل کرده که نشان شأن و منزلت بالای او دارد.

شیخ جمال‌الدین در فقه و جواب سؤالات فقهی کتابی دارد با عنوان المسائل البغدادیه که تعداد مسائل آن ۷۲ عدد و در موضوعات مختلف فقهی است. دو اثر دیگر او عبارتند از:

الدر النظیم؛ این کتاب به زندگی چهارده معصوم اختصاص دارد و مؤلف در بخش اعظم آن به زندگانی رسول خدا پرداخته است.

کتاب الاربعین که در فضائل امیرالمؤمنین بوده و منتشر نشده است. تمامی این کتاب توسط سید هبةاللّه بن أبی محمّد الحسن الموسوی در کتاب المجموع الرائق به صورت مخطوط آمده و مجلسی درباره‌اش می‌گوید: اکثر علما از آن بهره برده و بر آن اعتماد کرده‌اند.