فناوری هستهای برای پیشرفت علمی و تأمین نیازهای انرژی، پزشکی و کشاورزی ضروری است. ایران، با چرخه کامل سوخت هستهای، از این فناوری برای خودکفایی و حفاظت از محیطزیست بهره میبرد. ایران برای رفع نیازهای خود به انرژی هستهای نیاز دارد؛ به ویژه در حوزههایی که به وسیله آن، نیازهای فوری و حیاتی خود را تأمین میکند؛ مانند انرژی، پزشکی و کشاورزی.
به عنوان نمونه میتوان با انرژی هستهای، تولید برق پاک نمود. ایران با جمعیت ۸۰ میلیونی، به انرژی پایدار نیاز دارد. نیروگاه بوشهر با کاهش مصرف سوختهای فسیلی به محیطزیست کمک میکند. همچنین در بخش رادیوداروها، راکتور تهران برای تولید رادیوداروهای ضدسرطان، به سوخت غنیشده نیاز دارد. همچنین کاربردهای صنعتی و کشاورزی که نشتیابی، اصلاح نباتات و مدیریت آب، از مزایای این فناوری محسوب میشود.
از طرفی، تلاش برای خرید اورانیوم غنیشده از خارج، با موانع سیاسی مواجه شده است؛ چراکه در دهه ۱۹۸۰، ایران ۱۱۵ کیلوگرم سوخت از آرژانتین خرید؛ اما فشارهای آمریکا، خریدهای بعدی را متوقف کرد. همچنین تهران در سال ۲۰۱۰ با برزیل و ترکیه مبنی بر مبادله 1200 کیلوگرم اورانیوم کم غنی شده با ۱۲۰ کیلوگرم سوخت ۲۰٪ توافق کرد؛ اما گروه ۵+۱ آن را رد کرد.
این تجربیات نشان داد که خودکفایی در غنیسازی، برای حفظ سلامت و استقلال ضروری است.
استانداردهای دوگانه هستهای
ایران تحت نظارت شدید IAEA قرار دارد؛ اما استانداردهای دوگانه وجود دارد:
از سویی رئیس جمهور وقت آمریکا (اوباما) در ۲۰۱۰، نیروگاههای هستهای آمریکا را برای انرژی پاک ستود؛ اما ایران را تحریم کرد. از سویی دیگر، اسرائیل بدون پذیرش NPT زرادخانه هستهای دارد و مورد حمایت غرب است؛ اما ایران تحت فشار است.
در کنار همه اینها، تجربه دیگر کشورها نیز بیاعتمادی ایران را تقویت کرده است. قذافی در ۲۰۰۳ برنامه هستهای را تسلیم کرد؛ اما ناتو در ۲۰۱۱ لیبی را ویران کرد. در عراق، صدام با بازرسیهای آمریکا همکاری کرد؛ اما عراق در سال ۲۰۰۳ اشغال شد. همچنین میخائیل گورباچف در دهه ۱۹۸۰ با کاهش تسلیحات هستهای و اعتماد به آمریکا موافقت کرد؛ اما این اقدامات، به فروپاشی اقتصادی و سیاسی اتحاد جماهیر شوروی منجر شد.
بنابراین، برنامه هستهای ایران برای تأمین انرژی، سلامت و توسعه صنعتی ضروری است. تجربیات تاریخی نشان میدهند، وابستگی خطرناک است. همچنین استانداردهای دوگانه و تجربه دیگر کشورها نشان میدهد خودکفایی، تنها راه حفظ عزت و امنیت ایران است و غنیسازی بومی، گامی برای استقلال و پیشرفت پایدار محسوب میشود.