امام حسین علیه‌السلام:  بخشنده‌ترین مردم کسی است که به آنکه امید ندارد و درخواست یاری نکرده، کمک کند و ببخشد. (کشف الغمه، ج ۲، ص۳۰) 

نقش علوم‌انسانی غربی در گسترش شبهات در دانشگاه‌ها

محمد ملک‌زاده
 
رهبری معظم انقلاب در سخنرانی اخیر خود با خبرگان رهبری، به موضوع شبهه و اهمیت آن در راستای تولید تفکر و اندیشه اشاره کردند. درباره این موضوع توجه به نکاتی حائز اهمیت است:
۱.  "شبهه‌پراکنی" از موضوعاتی است که از صدر اسلام تابه‌حال موردتوجه قرار گرفته است و در قرآن کریم هم به آن اشاراتی شده است. به تعبیر امام علی (علیه السلام) شبهه، درآمیختگی حق و باطل است؛ یعنی دشمن به‌نوعی با ظاهرسازی موجّه از یک امر باطل، آن را صحیح و مطابق حق معرفی می‌کند. رهبر انقلاب در جایی شبهه را به‌مثابه یک موریانه تشبیه می‌کنند؛ یعنی همان گونه که موریانه آرام‌آرام طعمه خود را از بین می‌برد، شبهه هم آرام‌آرام اثرگذاری خود را بر اذهان مردم جامعه بالاخص قشر جوان می‌گذارد و آنان را مورد هدف قرار می‌دهد. ایشان در جای دیگر، شبهه را به ویروس تشبیه می‌کنند؛ یعنی همان گونه که ویروس مسری است و از شخصی به شخص دیگر منتقل می‌شود، اگر در مقابل ویروس شبهه، پیشگیری و مقابله جدی نشود، از ذهنی به ذهن دیگر سرایت می‌کند و آثار مخرّب خود را به جا می‌گذارد. آیت‌الله خامنه‌ای بارها تأکید داشتند که افرادی در جنگ سخت و در تقابل نظامی از خود جان‌فشانی نشان می‌دهند و پای‌کار کشور و نظام می‌ایستند؛ اما وقتی در مواجهه با جنگ نرم که عامل اصلی آن شبهه است قرار می‌گیرند، شکست‌خورده و از راه منحرف می‌شوند که دلیل چنین اتفاقی به خاصیت موریانه‌ای بودن شبهه بر می‌گردد که آرام‌آرام کار خود را انجام می‌دهد.
۲. سخنان اخیر رهبری از یک تازگی قابل‌توجهی برخوردار بود و آن لزوم مواجهه صحیح با شبهه است. ایشان ضمن این که خطرات شبهه را بازگو کردند، اشاره داشتند که شبهه مثل تحریم، تهدیدی است که می‌تواند به فرصت تبدیل شود و شکوفایی درخور توجهی را خلق کند. برای مثال؛ ایرانی که ۴۴ سال مورد تهدید اقتصادی، نظامی و امنیتی قرار داشت، توانست در حد قابل‌توجه در ساختارهای نظامی و صنعتی به پیروزی برسد و دستاورد قابل‌توجهی را کسب کند. حال، شبهه می‌تواند با همین مکانیزم، فرصت و بستری باشد تا نخبگان از آن به‌عنوان دروازه تولید علم و دانش استفاده کنند و در همین راستا کارشناسان علمی و اندیشه‌ای تربیت شوند.
۳. تردیدی نیست که بسیاری از علوم در حال تدریس در دانشگاه‌ها، محتوای غربی دارند! علومی که با اساس ارزش‌های ما، سازگاری ندارند. این علوم در بسیاری از مواقع توسط افرادی تدریس می‌شوند که از عاملان شبهه‌افکنی در سطح جامعه هستند. در طول سالیان اخیر در برابر جریان شبهه، حرکت‌های قابل‌تقدیری صورت‌گرفته؛ اما حقیقت این است که ما همچنان دچار ضعف‌ها و کم‌کاری‌های قابل‌توجهی بالاخص در سطح آموزش پرورش و آموزش عالی هستیم. متأسفانه بسیاری از علوم در حال تدریس در دانشگاه‌ها، محتوای غربی دارند که با اساس نظام و ارزش‌های ما سازگاری چندانی ندارد و از آن سو این علوم در بسیاری از مواقع توسط افرادی تدریس می‌شوند که خودشان از عاملان شبهه‌افکنی در سطح جامعه هستند. رهبری بارها بر روی علوم‌انسانی غربی تأکید داشتند و لزوم تعدیل این علوم را بیان کردند که متاسفانه در مقابله با این تهدید، تاکنون توفیق زیادی نداشتیم. گویی افرادی اعتقادی به این تهدید نداشته و همچنان بر تدریس علوم غربی در دانشگاه‌ها و استخدام اساتید غیرانقلابی اصرار می‌ورزند!