پلاسما به عنوان چهارمین حالت ماده پس از جامد، مایع و گاز شناخته می‌شود. این حالت از ماده، زمانی ایجاد می‌شود که گاز تا حد بسیار بالایی گرم شده و الکترون‌ها از اتم‌ها جدا می‌شوند. پلاسما شامل ذرات باردار (یون‌ها و الکترون‌ها) است و به دلیل خواص منحصربه‌فرد خود، قابلیت هدایت الکتریسیته و تولید میدان‌های مغناطیسی را دارد. ساختار یونیزه به ترکیبی اشاره دارد که در آن، ذرات باردارِ مثبت، منفی و خنثی به صورت مخلوط کنار هم قرار گرفته باشند.

 به این حالت از ماده، «پلاسما» Plasma گفته می‌شود که به عنوان حالت چهارم ماده می‌شناسند. اگر به ارتفاع بالاتری برویم، بخش بسیاری از اتمسفر را ترکیبات یونی تشکیل می‌دهند.

جالب است بدانید که ۹۹ درصد از مواد تشکیل دهنده کیهان به صورت پلاسما است. پلاسما در طبیعت از جمله در خورشید، ستارگان و شفق‌های قطبی به وفور یافت می‌شود. پلاسما با درجه حرارت بالا (با استانداردهای شرایط عادی)، درخشش، تابش الکترومغناطیسی و سایر علائم مشخص می‌شود. در طبیعت، پلاسما در ستارگان و فضای بین ستاره‌ای، به شکل رعد و برق و... یافت می‌شود. پلاسمای ایجاد شده مصنوعی در دستگاه‌هایی با کلاس‌های مختلف، از لامپ‌های خانگی گرفته تا راکتورهای گرما هسته‌ای، وجود دارد.

سلاح‌های پلاسمایی به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های نظامی، پتانسیل تغییر بازی در میدان‌های نبرد را دارند. این سلاح‌ها با استفاده از انرژی پلاسما، قابلیت نابودی اهداف مختلف را دارا بوده و به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های نظامی در جهان شناخته می‌شوند.

جالب است بدانیم که پلاسما از زمان‌های قدیم در امور نظامی، هرچند با ملاحظات خاصی، حضور داشته است؛ بنابراین، انواع سیستم‌ها و وسایل آتش‌زا، از تیرهای مشتعل دوران باستان تا شعله افکن‌های مدرن، در واقع یک پلاسمای با دمای پایین هستند که شعله‌ای ایجاد می‌کنند.

این سلاح‌ها با استفاده از پلاسما (حالت چهارم ماده)، انرژی فوق‌العاده‌ای تولید می‌کنند که می‌تواند برای نابودی اهداف نظامی مورد استفاده قرار گیرند. در واقع این‌گونه از سلاح‌های نظامی با استفاده از همجوشی هسته‌ای یا گداخت هسته‌ای Nuclear Fusion) ) که طی آن واکنش‌های هسته‌ای بین عناصر سبک، منتهی به تشکیل عناصر سنگین‌تر می‌شود، تولید می‌گردد.

در همجوشی یا گداخت هسته‌ای، به جای شکافتن اتم‌های بزرگ به اتم‌های کوچک، اتم‌های کوچک به یکدیگر جوش داده می‌شوند تا اتم‌های بزرگ به وجود آیند. بر اثر این واکنش، انرژی خیلی زیادی آزاد می‌شود. همجوشی یا گداخت هسته‌ای واکنشی کاملاً برعکس شکافت هسته‌ای است. شکافت هسته‌ای Nuclear fission) ) فرایندی است که در آن یک اتم سنگین مانند اورانیم به دو اتم کوچک‌تر، تبدیل می‌شود.

وقتی هسته‌ای با عدد اتمی زیاد شکافته شود، بر اساس نظریه انیشتین، مقداری از جرم آن به انرژی تبدیل می‌شود. از این انرژی در تولید برق (در نیروگاه هسته‌ای) یا تخریب (سلاح‌های هسته‌ای) استفاده می‌گردد. سلاح‌های مختلف مبتنی بر گاز یونیزه (پلاسما) مدت‌هاست که در ادبیات نظامی، جا افتاده‌اند.