با تعطیلی بانکها، «اقتصاد» را تعطیل نکنید
در روزهای اخیر شاهد تعطیلی استانهای مختلف بهخصوص تهران به دلیل سرما و صرفهجویی در مصرف برق و گاز هستیم؛ اما فعالان اقتصادی معتقدند وقتی بانک تعطیل شود، رسماً اقتصاد تعطیل میشود و این کار ضربه زیادی به اقتصاد میزند.
به گزارش تسنیم، از روز یکشنبه 25 آذرماه به دلیل برودت هوا و صرفهجویی دولت در مصرف برق و گاز، شاهد تعطیلی استانهای مختلف از جمله تهران هستیم.
براساس تصمیمی که در هر استان گرفته شد، تاکنون استانهای نیمه شمالی کشور، ادارات دولتی و بانکها و مدارس را به جبر آلایندگی یا سرمای هوا تعطیل اعلام کردهاند.
این تعطیلی شامل ادارات و بانکها هم شده است، البته بانکها از روز یکشنبه، شعب کشیک خود را هم فعال کردهاند؛ ولی با این حال بسیاری از فعالیتهای اقتصادی به دلیل تعطیلی بانکها از ابتدای هفته با مشکلاتی مواجه شدهاند.
تعطیلی بانکها همزمان با تعطیلی ادارات، رویهای است که اخیراً مرسوم شده است و پیش از این معمولاً به دلیل اهمیت نقش بانکها در اقتصاد و فعالیتهای اقتصادی و تجاری، کمتر شاهد تعطیلی بانکها در چنین مناسبتهایی بودیم.
ادامه تعطیلیها در استانهای مختلف بهخصوص تهران موجب شد برای امروز سهشنبه 27 آذرماه فعالیت بانکها بهصورت 50 درصد شود. شورای هماهنگی بانکها که ابتدا خبر تعطیلی بانکها و فعالیت شعب کشیک آنها را برای امروز به تسنیم داده بود، در اطلاعیه تکمیلی از تصمیم جدید دولت برای نحوه فعالیت بانکها در روز جاری با وجود تعطیلی ادارات رونمایی کرد.
بر همین اساس در روز جاری، واحدهای پشتیبان ستادی بانکها در تهران بهمنظور هدایت و پشتیبانی شعب بانکها فعال شدند. همچنین 50 درصد شعب بانکها از ساعت 7:30 الی 13:30 فعال هستند و تمامی امور بانکی را برای مشتریان انجام میدهند.
کارشناسان و فعالان اقتصادی معتقدند همانطور که بورس در این روزها فعال بود، بانکها هم باید به فعالیت خود ادامه میدادند تا کار فعالان اقتصادی و شرکتها زمین نماند.
بسیاری از فعالان اقتصادی و تجار با انتقاد از تعطیلی همزمان بانکها و ادارات به دلیل صرفهجویی در مصرف انرژی، نسبت به تداوم آن اظهار نارضایتی و نگرانی کردند.
برخی از فعالان اقتصادی میگویند: بخش خصوصی در حالی روزهای پایانی ماه آذرماه را با چالش پرداخت حقوق کارکنان خود سپری میکند که بانکهای کشور در نیمی از استانها به تعطیلات اجباری رفتهاند تا از فشار مصرف گاز و برق کشور بکاهند.
عضو اتاق بازرگانی: تداوم تعطیلی همزمان بانکها و ادارات، ضربه سختی به اقتصاد است.
امید ماهرانی، عضو کمیسیون توسعه صادرات غیر نفتی اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با خبرنگار تسنیم در واکنش به تعطیلی همزمان بانکها و ادارات دولتی گفت: این موضوع ضربات سنگینی را بر بدنه تولید وارد میآورد و در واقع اکثر فعالیتهای اقتصادی و تولیدی را تحتالشعاع قرار داده است.
وی ادامه داد: خسارات مالی این تعطیلیها با توجه به شرایط کنونی تا حدی بزرگ است که واقعاً از نظر ریالی هم نمیتوان آنرا به درستی برآورد کرد. معتقدم شاید با شیفتی کردن بانکها و ادارات میتوان از موج تعطیلی کلی و اثرات مخرب آن بر اقتصاد جلوگیری کرد. البته این مسئله فقط نظر شخصی من نیست؛ بلکه بسیاری از همکاران من نیز چنین نظری دارند.
این فعال اقتصادی یادآور شد: اگر قرار بر تعطیل کردن بانکها و ادارات است، حداقل میتوان راهکارهای منطقی و اصولیتری را مد نظر قرار داد تا لطمه کمتری به فعالیتهای اقتصادی و مالی وارد شود. بسیاری از کارهای تولیدی و مالی باید بهصورت حضوری انجام شود که این موضوع با توجه به تعطیلیها و شرایطی که هفته جاری شاهد آن بودیم، همخوانی ندارد.
ماهرانی در پایان گفت: مطمئناً در صورت تداوم این شرایط باید منتظر اثرات منفی و بدتری در روند تولید و مبادلات مالی باشیم، چراکه تعطیلیهای اخیر که تا آخر هفته نیز ادامه خواهد داشت، عملاً بخش عمدهای از امور فعالان اقتصادی به ویژه در شهرکهای صنعتی را فلج کرده است.
تعداد بانکهای شیفت، جوابگوی حجم بالای کاری نیست
مسعود ابریشمی، عضو کمیسیون تسهیل تجارت و مدیریت واردات اتاق بازرگانی ایران نیز در گفتگو با خبرنگار تسنیم در خصوص تعطیلی بانکها و ادارات دولتی در هفته جاری اظهار داشت: تصمیم بر تعطیلی اینچنینی اصلاً منطقی نبود و مسئولان ذیصلاح ناخودآگاه باعث شدند خسارت سنگینی بر فعالیتهای اقتصادی وارد شود. البته اثرات منفی کنونی فعلاً فقط از نظر کوتاهمدت است که بیتردید در صورت تداوم و در درازمدت میتواند تاثیرات منفی بیشتری بر اقتصاد کلان ما داشته باشد.
این عضو اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: به عنوان یکی از فعالان اقتصادی که در شهر کاشان و حومه فعالیت دارم، به شخصه در هفته جاری شاهد بودم که بانکهای اصلی و شیفت شهر به هیچ عنوان پاسخگوی این حجم کاری نیستند. در اکثر بانکها شاهد حضور پرتعداد مشتریان هستیم که به دلیل تعطیلی بانکها به شعب شیفت هجوم آوردهاند.
وی با ارائه یک پیشنهاد در این خصوص گفت: معتقدم اعمال تعطیلی برای تمامی استانها و شهرها با یک فرمول واحد، کار منطقی نیست، چراکه میزان فعالیتهای اداری و بانکی شهرها با هم متفاوت است و نمیتوان از یک دستورالعمل برای تمامی شهرها استفاده کرد. به نظر من باید این تعطیلیها با توجه به میزان مصرف انرژی هر شهر و با توجه به حجم کاری اعمال شود. ضمن اینکه اصلاً نباید این تعطیلیها ادامه داشته باشد که بخواهیم در خصوص تداوم و چگونگی آن حرف بزنیم.
بانکها تعطیل شد، بخش خصوصی یخ زد!
مریم سادات کراری، کارشناس صنعت، نیز درباره اثرات تعطیلی بانکها بر فعالیت شرکتها و واحدهای اقتصادی به خبرنگار تسنیم گفت: خسارتی که بابت تعطیلی نیمی از استانهای کشور به ویژه شبکه بانکی در حال تحمیل به بخش خصوصی و کارگاههای صنعتی است، در کنار قطع برق صنایع و افت تولید، قابل چشمپوشی نیست. کارگاههای صنعتی در حالی موظف به پرداخت حقوق 7 روز کارگران خود هستند که طبق گزارشهای میدانی حدود 2 تا 3 روز در هفته را در بیبرقی سپری میکنند و تحمیل هزینههای جاری به آنها، سبب افت میزان تولید در بنگاهها شده است.
او ادامه داد: در این وضعیت، بانکها هم به تعطیلات زمستانه اجباری رفتهاند و بخش زیادی از مراوات مالی بخش خصوصی اقتصاد ایران که از طریق بانکها و موسسات مالی پیگیری میشود، در کما به سر میبرد.
این کارشناس بخش صنعت با بیان اینکه تعطیلات اجباری اخیر موجب شده تا هم بانکها و حتی موسسههای قرضالحسنه خرد، اعطای تسهیلات به وامگیرندگانی که در نوبت پرداخت بودهاند را به تاخیر بیندازند، تصریح کرد: حال آنکه برخی از صاحبان کسبوکارها برای پرداخت حقوق کارکنان خود و تامین نقدینگی لازم روی وامهای بانکی حساب باز کرده بودند؛ اما اکنون هم مجبور به تحمل قطعی برق و کاهش تولید خود هستند و هم باید تا 4 روز دیگر حقوق کارکنان خود را تامین و پرداخت کنند تا از بروز چالشهای بیشتر جلوگیری کنند.
فعالان بخش خصوصی تأکید دارند که تعطیلی بانکها آن هم در روزهای پایانی ماه که موعد پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان به شمار میرود، به بحرانی برای بنگاههای اقتصادی تبدیل شده است.
دود تعطیلی اجباری بانکها بر چشم فعالان اقتصادی
هرچند در حال حاضر آمار مستندی از خسارت تحمیلی تعطیلی بانکها به اقتصاد کشور برآورد نشده است؛ اما معاونت بررسیهای اتاق بازرگانی تهران در روزهایی که زمزمه تعطیلی بانکها و ادارات در روزهای شنبه فراگیر شده بود، اعلام کرد که با تعطیل شدن بانکها در روزهای پنجشنبه، سالانه 5 تا 8 میلیارد دلار خسارت به اقتصاد ایران تحمیل خواهد کرد. در واقع اگر میانگین مجموع پنجشنبههای یک سال را 60 روز در نظر بگیریم، خسارت وارده بابت هر روز تعطیلی فقط بانکها 10 میلیون دلار است.
علاوه بر چالشهای مرتبط با پرداخت حقوق و دستمزد که با تعطیلی بانکها در روزهای پایانی ماه جاری به وجود آمده است، بخش لجستیک و انبارداری کشور هم دچار خسران ناشی از تعطیلی بانکها و توقف جابجایی پول بین تامینکنندگان و سفارشدهندگان شده است.
با وجود اینکه تعطیلیهای اجباری برای کاهش مصرف گاز و برق کشور تدبیر شده است؛ اما سخنان سید حسن موسوی، سخنگوی شرکت ملی گاز ایران در مورد میزان مصرف گاز کشور نشان میدهد، هدف نهایی این تصمیم محقق نشده است و به گفته موسوی روز یکشنبه 25 آذرماه سال 1403 رکورد تازهای در مصرف گاز کشور ثبت شد و این میزان به 641 میلیون مترمکعب در این روز رسید که 75 درصد آن در بخشهای خانگی، تجاری و صنایع مصرف شده است. با توجه به اینکه تصویر نهایی از تصمیم دولت برای تعطیل کردن بانکها در روزهای اخیر، با اعدادی که در بالا به آن اشاره شد واضح و شفاف است، به نظر میرسد دولت باید در ترکیب تصمیمات خود گزینهای غیر از تعطیلات اجباری را لحاظ کند تا از خسارت بیشتر به اقتصاد کشور و قربانی شدن بخش خصوصی به عنوان بزرگترین خسارتدیده این تصمیم، جلوگیری شود.
شلیک به ارزش پول ملی با افزایش نرخ ارز
مهدی عسکری
درحالیکه افکار عمومی مشغول برخی حوادث پیرامونی است، اغلب رسانههای رسمی در حال توجیه سپردن نرخ ارز به حراج در بازار توافقی بوده و بسیاری از کارشناسان درصدد نادیدهانگاری رابطهی نرخ بازار توافقی با نرخ بازار آزاد و اثرات تورمی آن هستند! دلار اما بیتوجه به این مباحثِ به ظاهر علمی، قلههای جدید را فتح کرده و پیشلرزه انفجار قیمتها را کلید زده است. گویا عدهای اصرار دارند بیتوجه به تجارب متعدد، همچنان سرگرم فرضیات و القائاتِ شبهعلمی باشند که نتیجهاش سود ابرسرمایهداران و معیشتسوزی برای مردم است. سپردن نرخ ارز به بازار، در شرایطی که اقتصادِ بیمار کشور از یکسو با سوءتدبیر داخلی و از سوی دیگر با تحریم خارجی، محاصره شده، عجیب و سؤال برانگیز است. وقتی بازار شدیداً تحت تأثیر متغیرهای بیرونی بوده و عرضه و تقاضای ارز در کشور نامتعادل و غیرطبیعی است، چطور میشود تعیین نرخ را به مکانیزم حراج سپرد؟!
جناب آقای رئیس جمهور!
درحالیکه فضای کارشناسی و رسانهای عمدتاً متأثر از نسخههای عدالتسوز اقتصاد سرمایهسالار و نئولیبرال قرار دارد و با توجه به تأکیدتان بر مبارزه با بیعدالتی، شایسته است به تبعات تلخ و تجارب حاصل از این نسخهها (در داخل و خارج) توجه شود و صدای منتقدین و نالهی حاصل از نابودی معیشت مردم شنیده شود، تا این چرخههای معیوب به اسم نظرات کارشناسی، غالب نشوند و تبعات سنگین آن دامن شما و کشور را نگیرد. بهویژه اینکه گروههایی در بیرون، چنگالهای خود را تیز کرده و مترصد فرصت برای صدمهزدن به ایران بزرگ هستند.