اشاره: طبق روال نشریه پرتو، ذیلاً خلاصه یکی دیگر از سخنرانی‌های علامه مصباح (ره) تقدیم شده است.

-----------------------------------

آیت‌الله مصباح تأکید کرد: فعالیت‌های علمی و اخلاقی علامه طباطبایی (ره) نقطه عطفی در تحولات حوزه بوجود آورد، و تاثیر کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» در چنین تحولی در علوم عقلی قابل مشاهده است. 

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح یزدی، ایشان در دیدار با اعضای شورای سیاست‌گذاری و کمیته علمی همایش بین‌المللی «اندیشه‌های علامه طباطبایی (ره) در تفسیر المیزان»، تجلیل از شخصیت‌های بزرگ علمی را از آموزه‌های بلند قرآنی برشمرد و خاطرنشان کرد: یکی از روش‌های تربیتی قرآن، یادآوری قصص انبیاء و گذشتگان است تا از این راه برای خودسازی و دیگرسازی بهره ببریم و قرآن به پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) نیز دستور می‌دهد که از آنها یاد کنند.

وی با بیان اینکه در شریعت اسلام نیز به صورت‌های مختلف از این اصل بهره گرفته شده است، ابراز کرد: احیای نام کسانی که در مکتب اهل‌بیت (علیهم السلام) تربیت یافته و روش ایشان را زنده کرده‌اند، احیای نام و منزلت اهل‌بیت (علیهم السلام) است.

آیت‌الله مصباح، بزرگداشت و تجلیل از عالمان خدمتگزار به دین و اهل‌بیت (علیهم السلام) را مصداق شکر نعمت الهی توصیف کرد و افزود: در عصر ما، علامه طباطبایی (ره) از کسانی بود که بیشترین خدمت را به احیای ذکر خدا، معارف الهی و اهل‌بیت (علیهم السلام) کرد و می‌توان گفت نظیر ایشان در حوزه کم دیده می‌شود.

استاد اخلاق حوزه علمیه با اشاره به سخنان شهید مطهری درباره تفسیر المیزان، خاطرنشان کرد: استاد مطهری می‌فرمود: همه چیزهایی که علامه در تفسیر المیزان آورده، با تکیه بر فکر نبوده؛ بلکه در بسیاری از مطالب، از الهامات الهی بهره گرفته است.

علامه مصباح با بیان خاطره‌ای از مقام معظم رهبری و عزم ایشان در هدیه هر شب یک سوره فتح برای علامه طباطبایی (ره)، یادآور شد: تکریم عالمانی که برای احیای معارف حقه اهل‌بیت (علیهم‌السلام) تلاش کرده‌اند، تنها یک کار اخلاقی و ادبی نیست؛ بلکه اقدامی واجب است.

وی با بیان اینکه در خصوص شخصیت علامه طباطبایی (ره) تاکنون برنامه‌ها و همایش‌هایی برگزار شده؛ اما هیچ‌کدام حق این استاد بزرگ را ادا نکرده است، گفت: تشخیص اینکه ما چگونه نام یکی از بندگان خدا را زنده و آثارش را معرفی کنیم، بستگی به این دارد که تا چه اندازه آن شخصیت را بشناسیم.

رییس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، ابعاد شخصیتی علامه طباطبایی (ره) را چشمگیر توصیف کرد و ابراز داشت: کسی که کمترین شناختی نسبت به علامه داشته باشد، عظمت و بزرگی ایشان را درک می‌کند.

ایشان با تأکید بر اینکه علامه طباطبایی (ره) تنها در بعد تفسیر قرآن شهره نبود، افزود: ابعاد شخصیتی علامه طباطبایی (ره) بسیار وسیع است و در تعداد زیادی از علوم دیگر نیز جایگاه ایشان دیده می‌شود.

وی با اشاره به تأثیرگذاری علامه طباطبایی (ره) در تحول حوزه و تربیت شاگردانی بزرگ، خاطرنشان کرد: تعداد زیادی از مراجع و بزرگانی که در حوزه زبانزد هستند، ثمره تلاش‌های علمی و اخلاقی علامه طباطبایی (ره) هستند.

آیت‌الله مصباح با بیان کلام آیت‌الله صدوقی در خصوص شخصیت علامه طباطبایی (ره) خاطرنشان کرد: ایشان هیچ امتیازی برای خود قائل نبود با اینکه کار ایشان در زمینه علوم عقلی صرفاً احیای میراث گذشتگان نبود؛ بلکه مبانی جدیدی را در فلسفه و علوم عقلی ابداع کرد.

وی با بیان اینکه علامه طباطبایی (ره) در قبال بی‌مهری‌هایی که نسبت به فلسفه می‌شد با شجاعت می‌ایستاد، اظهار کرد: کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم علامه طباطبایی (ره) که علاوه بر تشریح فلسفه اسلامی، با فلسفه غرب نیز تطبیق داده شده است، مبانی فکری و حقیقت فلسفه اسلامی را تبیین کرده است.

ایشان با تأکید بر اینکه علامه طباطبایی (ره) نقطه عطفی در تحولات علوم اسلامی حوزه به‌وجود آورد، گفت: یکی از برجستگی‌های شخصیت علامه که متأسفانه مورد غفلت نیز واقع شده، توجه ایشان به مسئله ولایت‌فقیه است.

عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه علامه طباطبایی (ره) مبانی اندیشه ولایت‌فقیه را پایه‌گذاری کردند، تصریح کرد: پنجاه سال قبل، و زمانی که هنوز سؤالی از ولایت‌فقیه در فضای علمی و سیاسی جامعه مطرح نبود تا کسی جواب آن را بدهد، علامه طباطبایی (ره) مقاله ولایت و زعامت را نوشتند و حتی در ضمن مسائل اجتماعی تفسیر المیزان، به مسئله ولایت‌فقیه اشاره کردند.

ایشان با تأکید بر اینکه ما کارهای ابتکاری و عظیم علامه طباطبایی (ره) را نمی‌توانیم درست ارزیابی کنیم؛ چون از شرایط و سختی‌های زمان ایشان خبر نداریم، ابراز کرد: امروز کسی که کتاب می‌نویسد، گروهی از شاگردان به او کمک می‌کنند و افزون بر منابع مختلف، از ابزارهای جستجو نیز استفاده می‌کند، درحالی‌که علامه طباطبایی (ره) در زمانی تفسیر المیزان را نوشت که خودش تنها بود و هیچ همکاری نداشت و حتی از پرداخت کرایه خانه‌اش نیز عاجز بود.

وی افزود: علامه طباطبایی (ره) بدون حمایت اجتماعی و باوجود بی‌مهری‌های برخی اشخاص، توانست کتابی را بنویسد که برکات آن امروز نیز در حوزه قابل مشاهده است.

ایشان اخلاص را سبب ماندگاری اقداماتش برشمرد و یادآور شد: به برکت علامه طباطبایی (ره) و تفسیر المیزان، امروز تفسیر قرآن یکی از موضوعات اصلی برای درس‌های حوزه شده، و هر محققی در هر جای جهان که بخواهد راجع به مسئله‌ای از اسلام تحقیق کند، از تفسیر المیزان بی‌نیاز نیست.

آیت‌الله مصباح یزدی با اشاره به برخی بی‌مهری‌ها نسبت به برگزاری این همایش، اظهار داشت: فعالیت‌های انسانی همیشه با ضعف‌هایی همراه است؛ لکن باید منصفانه برخورد کرد و همیشه نیمه پر و خالی لیوان را با هم دید، نه اینکه تنها ضعف‌ها را ببینند.

این دیدار در تاریخ 16 اردیبهشت 93 در سالن تشریفات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) برگزار شد.