امام حسین علیه‌السلام: بهترین نوع صله‌رحم آن است که از کسی که قطع رحم کرده و با تو رفت و آمد نمی‌کند، دیدار و صله‌رحم کنی. کشف الغمه، ج ۲، ص ۲۹ 

صفحه یک 1228

نقش امید در پیشرفت کشور و انجام کارهای بزرگ 

علی شیرازی

امید به معنای توقع، شوق و انتظار است.
امید یک حالت ذهنی روانی مثبت است که بر اساس حس موفقیت و برنامه‌ریزی برای دستیابی به اهداف تعیین شده است.
امید، عامل حرکت انسان به سوی کمال است. حرکت تکاملی انسان باید به خداوند، سرای آخرت، لقای خدا و رحمت الهی منتهی شود و انسان تا به این امور  امید نداشته باشد، حرکت تکاملی او تحقق نمی‌پذیرد.
خداوند در آیه ۲۱ سوره احزاب می‌فرماید: لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا؛ یقیناً برای شما در [روش و رفتار] پیامبر خدا الگوی نیکویی است برای کسی که همواره به خداوند و روز قیامت امید دارد و خدا را بسیار یاد می‌کند.
در آیه ۵ سوره عنکبوت هم فرمود: مَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ اللهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللهِ لَأَتٍ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ؛ کسی که امید به لقای خداوند یگانه [و رستاخیز] دارد [باید در اطاعت فرمان او بکوشد.] زیرا سرآمدی را که خدا تعیین کرده فرا می‌رسد و او شنوا و داناست!
در آیه ۹ سوره زمر نیز گفت: أَمَّنْ هُوَ قانِتٌ آناءَ اللَّيْلِ ساجِداً وَ قائِماً یَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَ يَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ؛ آيا [چنين كسى با ارزش است يا] كسى كه در ساعات شب در حال سجده و قيام، به عبادت مشغول است و از عذاب آخرت مى‌ترسد و به رحمت پروردگارش اميدوار است؟! 
خداوند در آیه ۲۱۸ سوره بقره فرمود: إنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ الَّذینَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فی سَبیلِ اللهِ أُولئِکَ یَرْجُونَ رَحْمَتَ اللهِ وَ اللهُ غَفُورٌ رَحیمٌ؛ کسانی که ایمان آورده و کسانی که هجرت کرده و در راه خدا جهاد نموده‌اند، آن‌ها امید به رحمت پروردگار دارند و خداوند آمرزنده و مهربان است.
در آیه ۱۱۰ سوره کهف فرمود: فَمَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا یُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً؛ پس هركه به لقاى پروردگارش اميد دارد، بايد كارى شايسته انجام دهد، و هيچ‌كس را در عبادت پروردگارش شريك نكند.
انجام عمل صالح و پرهیز از گناه، نشانه امید است. کسی که به وظیفه عمل کند و از گناه و کار زشت دوری نماید، شایسته است که به فضل الهی امید داشته باشد.
در آیه ۱۰۴ سوره نساء فرمود: وَ لا تَهِنُوا فِي ابْتِغاءِ الْقَوْمِ إِنْ تَكُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ يَأْلَمُونَ كَما تَأْلَمُونَ وَ تَرْجُونَ مِنَ اللهِ‌ ما لا يَرْجُونَ؛ و در تعقيب دشمن، [هيچ‌گاه] سست نشويد؛ [زيرا] اگر شما درد و رنج مى‌بينيد، آن‌ها نيز همانند شما درد و رنج مى‌بينند؛ در‌ حالى ‌كه شما اميدى از خدا [براى پاداش] داريد كه آن‌ها ندارند.
امام خامنه‌ای فرمودند: امید در دل امام، یک عنصر دائمی بود. امید، موتور حرکت امام بزرگوار بود. این امید در رفتار امام، در گفتار امام بوضوح دیده می‌شود.
بر اساس روایات، هرکس به چیزی امید داشته باشد، برای رسیدن به آن کوشش می‌نماید. اگر کسی به رحمت و فضل الهی و به لقای الهی امید داشته باشد، قطعاً به آن خواهد رسید.
امام خامنه‌ای فرمودند: در جنگ ترکیبی... هدفشان خاموش کردن امیدها است. می‌خواهند شعله امید را در دل جوانان ما خاموش کنند. جوان را مأیوس کنند. یأس یعنی بن‌بست؛ وقتی که جوان از پیشرفت مأیوس شد، از آینده مأیوس شد، احساس بن‌بست می‌کند؛ از کسی که احساس بن‌بست می‌کند، نمی‌شود توقّع داشت درست کار کند.
ایشان می‌فرمایند: دشمن روی امید ملّت ایران متمرکز است. این امکانات گسترده‌ای که دشمن به کار گرفته، این رسانه‌ها، این ماهواره‌ها، این فضای مجازیِ عجیب و غریب، این تلویزیون‌های مزدورِ مأجور، همه این‌ها برای این است که این امید را در مردم بکُشند.
معظم له می‌فرمایند: دشمن سعی می‌کند جوان‌های ما را ناامید کند؛ ما باید متقابلاً امیدآفرینی کنیم... همه موظّفند امیدآفرینی کنند... آینده و افق روشن در مقابل چشم قرار بگیرد و نشان داده بشود.
امام خامنه‌ای فرمودند: رفتن در میان مردم و کار کردنِ برای مردم امید ایجاد می‌کند، اعتماد ایجاد می‌کند، عمل نکردن به وعده، درست نقطه مقابل [آن] است: مردم را ناامید می‌کند. 
یک شرط اساسی برای پیشرفت، امیدوار بودن است. یکی از مایه‌های مهم امید، توکل به خداست. 
امام خامنه‌ای می‌فرمایند: ما اهل توکّل به خدا هستیم؛ آن کسانی که این توکّل را ندارند، این توسّل را ندارند، آن‌ها ناامید می‌شوند. افسرده می‌شوند. ناتوان می‌مانند. وسط راه می‌مانند.
اگر امید نباشد، هیچ کدام از کارهای بزرگ انجام نمی‌گیرد.
 
همه مدیون شهداییم  
داود مهدوی زادگان
رئیس جمهور محترم، آقای دکتر پزشکیان روز چهارشنبه ٣١ اردیبهشت در مراسم بزرگداشت شهید جمهور آیت الله سید ابراهیم رئیسی (ره) در مجلس شورای اسلامی مطالبی را بیان کردند که از یک مسئول قدرشناس و حق‌شناس در جمهوری اسلامی انتظار می‌رفت. گمان می‌کنم نکته کانون گفتار ایشان، اعتقاد مدیون بودن به شهید جمهور است:
«خودم و همه مجموعه کاری را، مدیون این عزیزان می‌دانم و تا جایی که نفس داشته باشیم در خدمت شهدای خدمت می‌دانیم، هر کاری از ما بر بیاید برای خانواده این عزیزان انجام خواهیم داد و می‌خواهم آن‌ها ما را قوم و خویش خود بدانند، خداوند ما را شرمنده این عزیزان نکند» (پزشکیان: ٣١/ ٢/ ١۴٠۴).
حتماً آقای رئیس جمهور تصور روشنی از مدیون بودن دارند و از خداوند می‌خواهند که شرمنده این عزیزان نشوند. با وصف این، لااقل دو معنا برای مدیون بودن متصور است. معنای اول «دِین خدمت» است و آن در جایی است که دولت قبل به دلیل خدمات گسترده‌اش، میراث خوبی برای دولت بعد برجای می‌گذارد تا به سهولت بتواند کار اجرایی را ادامه دهد. 
هشت سال کار دولت روحانی برای مرحوم شهید رئیسی (ره) دستاورد چندانی نداشت تا ایشان بتواند دولت سیزدهم را به سهولت اداره کند. آنقدر کار زمین مانده بود که خود و دولتش وقت استراحت نداشتند. ولی پیداست که خدمات دولت رئیسی (ره) دستاورد مطلوب داشته که هنوز دولت چهاردهم کار را جدی نگرفته است. اگر ارثیه و دستاورد خوبی به این دولت نرسیده بود، جناب معاون با آسودگی خاطر تعطیلات عید را در قطب جنوب سپری نمی‌کرد.
اما معنای دوم «دِین شهادت» است. اگر آیت الله رئیسی (ره) به فیض شهادت نرسیده بود، بطور قطع، باز دولت چهاردهم به نام خود ایشان ضرب خورده بود. چنانکه همه دولت‌های بعد دفاع مقدس مدیون خون شهدا هستند. اگر مجاهدت و جانفشانی رزمندگان اسلام نبود، معلوم نبود که دولت‌های بعدی روی کار می‌آمدند؛ بنابراین، اگر دولت چهاردهم معنای اول را هم قبول نکند که بعید می‌دانیم، بی‌تردید معنای دوم مدیون بودن را قبول دارد.
نگارنده تردیدی ندارد که آقای دکتر پزشکیان، خود را به هر دو معنا مدیون شهید جمهور می‌داند. ما امیدواریم دولت هم مانند خود ایشان چنین اعتقادی داشته باشند. تشکیل ستاد بزرگداشت شهید جمهور و تعیین روز شهادت به روز خدمت، از اقدامات شایسته ایشان است. لیکن اهتمام به این بزرگداشت لااقل در سطوح عالی برخی از دولت مردان چندان جدی دیده نشد. یک نمونه آن وزارت علوم است که برگزاری آن در ستاد، کم رونق و بدون حضور وزیر بود. آن وقت چه انتظاری است که مراسم بزرگداشت شهدای خدمت در دانشگاه‌ها با شکوه برگزار شود. چنین انتظاری بجا بوده که ولی فقیه مجلس بزرگداشت برگزار کردند. شاید هم ستاد عتف مراسم خوبی برگزار کرده و خبرش خوب منتشر نشده است .
به هر روی، دِین شهادت اختصاص به دولت چهاردهم دارد و باید این دولت، شهدای خدمت بویژه شهید عزیز آیت الله رئیسی (ره) را همواره حاضر و ناظر بر اعمال خود ببیند. امیدواریم که شهدای انقلاب اسلامی بخاطر اعمالمان نزد خداوند رحمان و رحیم شفاعت کنند، نه آنکه شکوه برند. ان‌شاءالله