

استفاده از فرصت رسانه در تبلیغ شعائر حسینی
محمد ملک زاده
ظهور و گسترش اشکال جدید رسانه در چند دهه اخیر را میتوان یکی از بزرگترین نمادهای تحول جهانی دانست که تاثیرات مستقیم و غیرمستقیمی در حوزههای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و... به همراه داشته است. این پدیده به عنوان یکی از مهمترین نمادهای تمدن جدید، واجد محاسن و معایب فراوان میباشد که به نحوه استفاده از آن ارتباط دارد. بدیهی است دشمنان اسلام از این پدیده در راستای مقابله با فرهنگ اسلامی بهره میبرند؛ اما در مقابل، جبهه اسلامی این فرصت را در اختیار دارد تا از این پدیده و اَشکال نوظهور آن در راستای تبلیغ دین و معارف اسلامی بهره گیرد. یکی از جنبههای تبلیغی به ویژه در ایام سوگواری امام حسین (علیه السلام) شناساندن محرم و اهداف قیام عاشورا به دنیاست. همچنان که امامان معصوم هم در گفتار و هم در رفتار خود با استفاده از رسانههای مختلف زمان خویش در هر فرصتی برای زنده نگهداشتن یاد و خاطره رشادتهای حضرت سیدالشهداء و اصحاب بزرگوارش و تبیین اهداف قیام عاشورا بهره میگرفتند. امروز جبهه انقلاب موظف است از طریق رسانههای مختلف اجتماعی، ابعاد مختلف قیام عاشورا را برای جهانیان تبیین نموده و از این طریق، فرهنگ ناب اسلامی را تبلیغ نماید. به عنوان مثال یکی از مهمترین کارکردهای رسانه در این زمینه، معرفی اهداف قیام حسینی است. باید تبیین نمود که حرکت امام حسین علیهالسلام برای اقامه حق و اجرای احکام شریعت و امر به معروف و نهی از منکر بود. از این رو امام حسین علیه السلام فرمودند: «انّما خرجت لطلب الاصلاح فی امّة جدّی ارید ان امر بالمعروف وانهی عن المنکر؛ قیام من برای اصلاح امت جدم و اقامه امر به معروف و نهی از منکر است». تبیین چنین اهدافی در واقع تداوم بخشیدن به راه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و پیامبران الهی است که با هدف اقامه قسط و ایجاد حکومت و نظام الهی در میان قوم خود مبعوث گردیدند. یکی دیگر از ابعاد مهم واقعه عاشورا که باید از طریق رسانههای مختلف ازجمله رسانه منابر و خطابه به تبیین آن پرداخت، ابعاد سیاسی این نهضت است. در طور تاریخ اسلام، دشمنان اسلام و اهل بیت به دلیل ابعاد سیاسی عاشورا همواره نگران برگزاری مراسم عزاداری امام حسین (علیه السلام) بودهاند و برخی حاکمان مستبد مانند متوکل عباسی، سختگیریهای شدیدی نسبت به زائرین قبر امام حسین (علیه السلام) اعمال میکردند. این مطلب نشاندهنده تاثیرات ابعاد سیاسی این حرکت در جوامع مختلف و ترس دشمنان اهل بیت از الگو گرفتن عزاداران از این واقعه است. عدم توجه به بُعد سیاسی واقعه عاشورا و دور نگهداشتن این مراسم از وقایع سیاسی هر عصر، مطلوب دشمنان اسلام است. برگزاری مراسم صرفاً عاطفی و غیرسیاسی، خطری برای دشمنان ندارد و چنین عزاداریهایی مطلوب اهل بیت علیهم السلام هم نیست. سید بن طاووس در کتاب لهوف روایتی را نقل میکند که در آن پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) در مسجد مدینه داستان شهادت امام حسین علیه السلام را برای مردم تعریف میکردند. همه شروع به گریه کردند، پیامبر فرمودند: اتبکونه و لاتنصرونه؟!... آیا برایش گریه میکنید و یاریاش نمیدهید...؟! رویکرد سکولاری به مراسم عزاداری، خواسته دشمنان اسلام است. به تعبیری میتوان گفت در هیئتی که دغدغه حفظ نظام اسلامی و اقامه امر به معروف و نهی از منکر و نفی طواغیت زمانه که مصادیق امروزی آن مبارزه با آمریکا و صهیونیسم جهانی است وجود نداشته باشد، گویا واقعیت عاشورا را درک نکرده است. اینها را باید در رسانهها تبیین و بر ابعاد سیاسی واقعه عاشورا تاکید کرد. یکی دیگر از پیامهای عاشورا که باید در رسانههای اجتماعی تبیین شود، پیام پیروزی حق بر باطل و خون بر شمشیر است. الگوی حادثه عاشورا و شهادت مظلومانه امام حسین (علیه السلام) و خاندان و یاران قهرمانش، بهترین سرمایه برای کل تاریخ بشریت است تا پیروزی و افتخار را نصیب اهل حق نماید. به فرموده قرآن کریم اگر چه ممکن است باطل مانند کفی بر روی آب در کوتاه زمانی با هیاهوی تبلیغاتی خود جولان داده و افکار عمومی را در دست گیرد و حقطلبان را گرفتار قتل، اسارت و انواع گرفتاریها کند؛ اما عاقبت نیک و پیروزی از آن حق و حقطلبان خواهد بود. مواجهه مظلومان غزه با رژیم صهیونیستی که به مسئله امروز جهان اسلام تبدیل شده، مصداق همین آیه و تمثیلی از واقعه عاشوراست. نهایت اینکه دشمنان اسلام هرگز بیکار نمینشینند و از هر فرصتی از جمله انبوه رسانههای خود بهره میگیرند تا واقعیت عاشورا را وارونه جلوه دهند؛ اما جریان اسلامی نیز میتواند از همین فرصتی که رسانهها در اختیار ما قرار دادهاند، برای خنثیسازی تبلیغات مسموم دشمنان استفاده کنند. بزرگداشت صحیح و پرشور واقعه کربلا در این ایام، ظرفیتی بینظیر برای خنثی نمودن توطئه دشمنان و مقابله با جنگ نرم آنان علیه مکتب تشیع فراهم نموده است. به فرموده امام راحل، نهضت ما و عقاید راستین اسلامی، به زنده نگهداشتن محرم و صفر وابسته است. این ایام، فرصتی بینظیر در اختیار تمام آزادیخواهان و عدالتجویان قرار داده تا با یادآوری اهداف واقعی این نهضت، درس ظلمستیزی و مقاومت در برابر ظالمان و ستمگران را از طریق رسانههای اجتماعی ترویج نمایند. عزاداری و سوگواری به دور از افراطها و تفریطها و پرهیز از سنتهای غلط، و بازتاب آن در رسانههای جمعی، بهترین راه برای خنثی نمودن توطئه دشمنان است؛ بنابراین تمام صاحبان رسانه از جمله مبلغان دینی، وعاظ و خطبای اسلام و سایر اقشاری که به هر طریقی رسانهای در اختیار دارند باید از این فرصت برای زدودن زنگارهای انحراف و بدعت از چهره مراسم حسینی نهایت استفاده را ببرند و با هجمه رسانههای معاند، مقابله کنند.