همانها که (مردم را) از راه خدا بازمیدارند، و (با القای شبهات) میخواهند آن را کجومعوج نشان دهند و آنها به آخرت کافرند! (اعراف ۴۵)
راه خدا همان دین فطری است که سعادت انسان نیز در پیمودن آن است و اگر غیر آن راه را طی کند، منجر به اعتراف به الوهیت و عبادت معبودهای غیرالهی میگردد، مانند: دین و آیینهای باطل بعضی ملل یا مادیگرایی محض، و اینها به این وسیله، نعمت خداوند را مبدل به کفر میکنند و اینها در واقع، همان راه خداست که کج گرفته شده و آیین الهی است که تحریف شده و نعمت خداست که کفران شده است، پس اینها راه خدا را از آنچه خدا امر نموده، منحرف میسازند و با فطرت خود مخالفت میکنند و نیز منکر آخرت هستند و حیات را منحصر در همین زندگی دنیوی میدانند.
نکتهها:
۱. هرگونه جلوگیرى از راه خدا و ایجاد انحراف در آن، ظلم است، «لعنة اللّه على الظالمین الّذین یصدّون. .» و ظلم فرهنگى از بزرگترین ظلمهاست. «و من اظلمممن افترى على اللّه»
2. دشمن اگر بتواند، آشکارا مىجنگد و بهکلی راه حقّ را مىبندد، «یصدّون» و با طرحهاى مختلف، راه حقّ را کج جلوه مىدهد و در مسیر آن، انحراف ایجاد مىکند. «یبغونها عوجاً»
3. ستمگران، منعکنندگان از راه حقّ، مخرّبان دین و منکران قیامت، همه اهل جهنّم هستند.