عملیات غرورآفرین قدس
۲۴ خرداد سال ۱۳۶۴ روزی بود که رزمندگان لشکر ۲۵ کربلا با غافلگیری دشمن بعثی در منطقه عملیاتی هورالهویزه، اقدام به اجرای موفقیتآمیز «عملیات قدس یک» کردند.
یکی از روشهای رزمندگان در دوران دفاع مقدس برای شناسایی مواضع دشمن و چگونگی مقاومت آنها در برابر نیروهای خودی، اجرای عملیات های کوتاه مدت در مناطق مختلف بود. به همین منظور برای رسیدن به این مهم، سلسله عملیات های کوچک «قدس» و «عاشورا» توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سلسله عملیات های «ظفر» توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران به اجرا درآمدند و اتفاقاً علاوه بر آشنا شدن با نوع عملکرد دشمن بعثی هنگام حمله، نتایج خوبی را نیز در پس گرفتن برخی از مناطق اشغالی به همراه داشت.
همانطور که گفته شد، عملیات قدس یکی از این عملیاتها محسوب میشود که توسط نیروهای سپاه در چندین مرحله به اجرا درآمد. اولین مرحله از این عملیات در ۲۴ خرداد سال ۱۳۶۴ با برنامهریزی قبلی توسط سپاهیان اسلام با رمز «یا محمد رسول الله (ص)» در منطقه عملیاتی هورالهویزه در شرق دجله با هدف انهدام نیروهای دشمن و برهم زدن انسجام ماشین جنگی ارتش صدام، نزدیک کردن خط پدافندی به مواضع دشمن و رسیدن به جاده بصره - العماره در منطقهای به وسعت ۱۸۰ کیلومتر به اجرا درآمد.
لشکر ۲۵ کربلا، وظیفه اجرای این عملیات را برعهده داشت. منطقه هورالهویزه قبل از گسترش هور جزو مناطق مسکونی محسوب میشد؛ لذا ارتفاع آب در منطقه عملیاتی زیاد نبود، با این حال غواصهای لشکر ۲۵ کربلا، شب قبل از عملیات برای شناسایی مواضع دشمن اقدامات شناسایی را انجم دادند. اما دشمن بعثی از بیم اینکه مبادا رزمندگان جمهوری اسلامی ایران از طریق آب اقدام به اجرای عملیات کنند، در فواصل مختلف اقدام به بمباران این منطقه میکردند و به همین دلیل بود که شناسایی منطقه عملیاتی برای رزمندگان کاری دشوار بود که البته این کار با موفقیت در شب قبل از عملیات انجام شد.
رزمندگان در این عملیات به دنبال تصرف بخشی از خشکیهای آن منطقه مانند «پاسگاه ابوذکر» و «روستای ابولیله» و همچنین تصرف آبراههای صف، شعبان و مشروع بودند که تا حدودی نیز به اهداف خود رسیدند. رزمندگان لشکر ۲۵ کربلا برای آنکه بتوانند منطقه را با کمترین تلفات تصرف و حفظ کنند، خط پدافندی خود را به طول ۴۰ کیلومتر ایجاد کرد و با این کار رزمندگان توانستند در همان ساعات ابتدایی آغاز عملیات، به دو کیلومتری مواضع دشمن برسند.
دشمن بعثی نیز که از آغاز عملیاتی جدید از سوی جمهوری اسلامی ایران باخبر شده بود، اقدام به بمباران شیمیایی کرد؛ اما رزمندگان با موشکهای «سام ۷» موفق به منهدم کردن هواپیماها شدند. این درگیری چندین بار رخ داد؛ ولی دشمن بعثی نتوانست در برابر رزمندگان لشکر ۲۵ کربلا مقاومت کند. رزمندگان اسلام در این عملیات با استفاده از کمینهای مختلف به اهداف خود رسیدند و در این عملیات مانند سایر عملیات های ایذایی دیگر، از اصل غافلگیری استفاده شد.
مواضع نیروهای خودی پس از این عملیات از شمال به جنوب در پنج کیلومتری الحسان و در چهارکیلومتری دجله و ۶ کیلومتری اتوبان بغداد - بصره شکل گرفت. رزمندگان اسلام در این عملیات که چهار روز به طول انجامید، موفق به تصرف پاسگاه مهم ابوذکر و ابولیله شدند و از طرفی ۲۰۰ کیلومتر از تصرفات دشمن نیز فتح شد.
رزمندگان اسلام در این عملیات موفقآمیز علاوه بر دستیابی به اهداف خود، موفق به انهدام ۱۵ قایق، ۲ بالگرد، یک هواپیما، ۱۰ قطعه پل دوبلهای و ۶ خمپارهانداز شدند. همچنین در این عملیات ۲۰۰ نفر از نیروهای دشمن کشته، ۲۰۰ نفر مجروح و حدود ۱۰۰ نفر نیز اسیر شدند.
از طرفی در این عملیات، ۴۰ نفر از رزمندگان سپاهی شهید، ۳۰ نفر مجروح و ۳ نفر نیز مفقود شدند؛ اما تلفات دشمن به قدری بود که برخی از نیروهای باقی مانده در آن منطقه، اقدام به فرار به سمت خاک خود کردند.
همانطور که گفته شد، مهمترین بخش این عملیات، شناسایی مواضع دشمن توسط غواصها بود که در شرایط سختی صورت گرفت؛ اما سخن اینجاست که دوران دفاع مقدس مملو بود از چنین رشادتهایی که موجب شد تا در ۸ سال دفاع مقدس حتی یک وجب از خاک این سرزمین به دست دشمن بعثی که مورد حمایت بیش از ۸۰ کشور خارجی بود، نیفتد.
بنابراین، امنیت امروز جامعه را مدیون ایثارگریها، شجاعت و رشادتهای رزمندگانی هستیم که با اقدامات خود در آن دوران، درسهایی را به نسل امروزی نیز دادند. به طوری که امروزه استفاده از تجربیات دوران دفاع مقدس، راهگشای بسیاری از مشکلات به ویژه در مواقع بحرانی است.
عکاسان گمنام در دفاع مقدس

عکاسی جنگ، یکی از دشوارترین و مخاطرهآمیزترین کارهای جامعه عکاسی است که کمتر افرادی تمایل دارند که در این حوزه کار کنند؛ ولی دفاع مقدس ما داستانها و معادلات را به هم زد، و افرادی وارد این عصر شدند که با عشق و علاقه در این حوزه کار کردند.
شاید ۱۵۰ نفر از عکاسان خود را، در جنگ تحمیلی از دست دادیم که نام نشانی از آنها باقی نمانده باشد. این عکاسان دفاع مقدس خدمات ارزنده در دوران دفاع مقدس داشتهاند و آثار ماندگاری را خلق کردهاند. عکاسی جنگ، یکی از دشوارترین و مخاطرهآمیزترین کارهای جامعه عکاسی است که کمتر افرادی تمایل دارند که در این حوزه کار کنند؛ ولی دفاع مقدس ما داستانها و معادلات را به هم زد، و افرادی وارد این عصر شدند که با عشق و علاقه در این حوزه کار کردند.
افرادی بودند که دوربین به دست در جبهه با عشق و علاقه صحنههای مختلف را ثبت کردند. ما اگر بخواهیم از این افراد تقدیر کنیم قادر به آن نیستیم؛ اما شاید بتوان از بخش کوچکی از رشادتهای این بزرگواران تقدیر کرد.
عکسهای دفاع مقدس، میراثی گرانبها برای نسلهای آینده
قطعاً فرمایشات مقام معظم رهبری را همه گوش کردهاند و بنده هم از فرمایشات ایشان وام میگیرم که فرمودند دفاع مقدس گنجینه بسیار ارزشمندی است که ملت ما میتواند مدتها از آن استفاده کند، قطعاً بار معنایی کلمات میتواند تاثیر بسزایی در تشرح حرفها داشته باشد.
رهبری از دفاع مقدس به عنوان یک گنجینه یاد میکند و این گنجینه مقطعی نیست و میتوان سالهای سال از آن استفاده و سرمایهگذاری کرد. باید این سوال را طرح کرد که چه چیزهایی در دفاع مقدس است که مقام معظم رهبری چنین نگاهی به آن دارند؟ ایشان در بخشی از سخنانشان میفرمایند در دفاع مقدس همه صفات عالیهای را که سراغ داشتیم به اوج خود رسید.
دفاع مقدس مظهر، دینداری، معنویت، پایداری، ایستادگی و حماسه است. حماسههایی که در سالهای طلایی ۸ سال دفاع مقدس با کمبود امکانات و شرایطی که در کشور ایجاد شده بود، اتفاق بزرگی است که ما نتوانستیم خیلی از آن اتفاقات را بیان کنیم و به نسل بعدی که شاید دفاع مقدس را تجربه نکرده است منتقل کنیم.
وقتی انسان این مقطع بسیار طلایی را مرور میکند به دو بخش میرسد که اولین بخش این است که هنر در این هشت سال نقش بسیار بیبدیلی داشت. شاید هنرمندان دفاع مقدس، مظلومترین افرادی بودند که بدون ادعا و مخلصانه تلاش میکردند که آن چیزی را که میبینند را روایت کنند. هنرمندان واقعاً در این هشت سال تلاش کردند آن چیزی را که وظیفه داشتند را به جامعه مخاطب خود برسانند که در بین همه اینها عکاسان و فیلمسازان خیلی نقش پر رنگی داشتند؛ زیرا ثبت و ضبط صحنههای دفاع مقدس یک میراث معنوی است.
از اینکه امروز توانستیم خیلی مختصر و نه در فراخور و شأن اساتیدی مانند آقایان معین الدینی، مویدی و نوروزی در حضورشان باشیم، بزرگوارانی از این دست تلاش بسیار زیادی داشتند تا حماسههای دفاع مقدس ثبت و ضبط شود و برای نسل بعدی به عنوان میراثی گرانبها باقی بماند، از این جهت وظیفه خود میدانم از سالها تلاش و مجاهدت صادقانه همه عزیزان هنرمند در دفاع مقدس به ویژه عزیزانی که در جلسه حضور دارند تقدیر و تشکر داشته باشم. ما همه دعاگوی شما هستیم.
در سالهایی که به دنبال توسعه جنگ و کشورگشایی نبودیم، رشادتهای جوانان ما را به تصویر کشیدید، اسلام ما دین رحمت و پیامبر ما هم پیامبر رحمت است. سالهایی که همه دنیا دست به دست یکدیگر داده بودند که انقلاب اسلامی را از پای دربیاورند که با رشادت جوانان این مرز و بم به هدفشان نرسیدند و این مسئله غرور بسیار زیادی برای ما به همراه دارد.
سرداران بسیار بزرگی در دفاع مقدس ظهور و بروز پیدا کردند که در رأس همه آنها شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی است. این افراد منشأ اتفاقات خیلی بزرگی بودند، حاج قاسم سلیمانی شخصیت بیبدیلی است و توانست دلهای همه را تسخیر کند و نسل نوجوان و جوانی که هیچگونه مجال سخنی را با حاج قاسم پیدا نکرده بودند، خیلی غیرتمندانه عکس حاج قاسم را در دست میگرفتند و میگفتند سردار حاج قاسم سلیمانی، واقعاً یکی از افتخارات انقلاب اسلامی ظهور و بروز سرداران بزرگی مانند حاج قاسم سلیمانی است.
رهبری فرمودند از این به بعد ما باید روی مکتب سلیمانی کار کنیم، واقعاً در این مکتب حاج قاسم خودش به یک الگو تبدیل شد و خودش را معرفی کرد، این مکتب میتواند زمینهساز تربیت خیلی از جوانان و انقلابیون باشد و همچنان چهره انقلاب اسلامی را به عنوان یک انقلاب آرمانخواه مطرح کند و همچنان پرچم مقاومت را برافراشته کند.
تا قبل از سال ۶۳، امکانات عکاسها شخصی بود
از بسیج هنرمندان بابت این مراسم تشکر میکنم، این حقیر در لشکر ثارالله کار عکاسی را شروع کردم، در اوایل جنگ سازمانی برای عکاسی تعریف نشده بود، وقتی رزمندهها دوربین عکاسی را در دست من دیدند گفتند تو میخواهی از زیر بار جنگ فرار کنی که دوربین به دست گرفتهای؛ اما بعداً همان رزمندهها گفتند که بُرد این سلاحی که در دست توست بیشتر از سلاحی است که در دست ما است. این توفیقی بود که خداوند به ما داد و توانستیم در جنگ کار عکاسی را انجام دهیم، تا سال ۶۳ تمام امکانات مربوط به عکاسی شخصی بود و سازمانی برای آن تعریف نکرده بودند و از سال ۶۳ به بعد بود که این امکانات به صورت سازمانی در اختیار عکاسان قرار گرفت، افتخار کارنامه عکاسی بنده، عکس از آزادسازی خرمشهر است. یادی میکنم از سردار بزرگ اسلام شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی که ما جنوبی و کرمانیها هر چه داریم از حاج قاسم سلیمانی است.