سهل بن ابی سهل تمیمی از پدرش نقل می‏کند: معاویه در سفری که به حج رفت، از دارمیه که از قبیله «بنی کنانه» و در حجون سکونت داشت، جویا شد، به او گفتند: او زنده و سالم است. فوراً دستور داد او را احضار نمایند. دارمیه، زنی سیاه چهره و فربه بود. هنگامی که به مجلس معاویه وارد شد، معاویه از او پرسید: ای دختر حام، حالت چطور است؟ دارمیه گفت: ای معاویه، اگر به قصد عیب‏گویی مرا دختر حام خطاب کردی، بدان که من از فرزندان حام نیستم؛ بلکه از قبیله بنی کنانه‌ام.

معاویه گفت: راست گفتی، حال می‏دانی برای چه تو را احضار کرده‌ام؟

دارمیه گفت: «لا یعلم الغیب الاّ اللَّه؛ جز خدا کسی غیب نمی‏داند»

معاویه در توجیه احضار او گفت: تو را برای این خواستم که از خودت بشنوم برای چه علی بن ابی‌طالب را دوست داشته و بغض و دشمنی مرا در دل داری، و او را ولیّ و امام خود دانسته؛ اما مرا دشمن خود می‏پنداری؟

دارمیه ابتدا عذر خواست؛ اما با اصرار معاویه گفت: حال که مرا از گفتن آن معاف نمی‏داری، پس بدان من از این جهت علی علیه‌السلام را دوست می‏دارم که او در حق رعایا و ملت خود به عدالت رفتار می‏کرد، و بیت‌المال را به مساوات تقسیم می‏نمود و تو را از این جهت دشمن می‏دارم که با کسی به جنگ برخاستی که در ولایت و حکومت‏داری از هر حیث از تو سزاوارتر بود و چیزی که حق تو نبود، بدان دست دراز کردی و دوستی و تولّای من نسبت به علی علیه‌السلام از این جهت است که اولاً رسول خدا صلی الله علیه و آله او را به طور رسمی ولیّ و پیشوای مؤمنان قرار داد و در ثانی او مساکین و فقرا را دوست می‏داشت و اهل دین را بزرگ می‏شمرد. از این جهت او را ولی خود قرار دادم؛ اما دشمنی من با تو از این جهت است که خونریزی، پیشه توست و در قضاوت ستم می‏کنی و از روی هوا و هوس حکم می‏نمایی.

معاویه گفت: حال تعریف کن، آیا هرگز علی را دیده‌ای؟

دارمیه گفت: آری به خدا سوگند، او را دیده‌ام.

معاویه گفت: او را چگونه دیدی؟

دارمیه گفت: به خدا سوگند او را در حالی دیدم که فریفته ملک و سلطنت نشد، و هیچ‌گاه نعمت و راحتی، سرگرم و غافلش نکرد، چنان که تو را مشغول و غافل نموده است.

معاویه گفت: آیا کلام و سخنی از علی شنیده‌ای؟

دارمیه گفت: آری، به خدا قسم کلام علی علیه‌السلام دل‏های کور را جلا می‏داد، همان‌گونه که روغن زیتون، تشت زنگار گرفته را جلا می‏دهد.

معاویه گفت: راست گفتی او چنین بود، حال بگو آیا حاجت و نیازی داری؟

دارمیه گفت: اگر نیازم را بگویم، آیا برآورده می‏کنی؟

معاویه گفت: آری. 

دارمیه گفت: یک صد شتر سرخ‌مو، با یک شتر نر به همراه غلامانی که آنها را رسیدگی کنند و تیمار نمایند.

معاویه گفت: برای چه کاری این همه شتر می‏خواهی؟

دارمیه گفت: می‏خواهم از شیر آنها کودکان را تغذیه نمایم و با درآمد آن بزرگان را نگه دارم و بدین وسیله کسب مکارم اخلاق نمایم و بین عشایر صلح و دوستی برقرار کنم.

معاویه گفت: اگر این تعداد شترها را به تو بدهم، آیا در نظر تو منزلت من چون علی بن ابی‌طالب خواهد بود؟

دارمیه گفت: «سبحان اللَّه أو دونه؛ پاک و منزه است خدا که اگر مقام و منزلتی کمتر از علی هم بخواهی، باز هم نزد من نخواهی دید»

سپس معاویه این شعر را سرود: اگر من با شما حلم و بردباری نکنم، پس از من چه کسی است که به این صفت نامیده شود؟ این هدیه (شتران) را بگیر و گوارایت باد و رفتار پسندیده مرا به یاد داشته باش که تو را با وجود خصومت و دشمنی، پاداش صلح و آشتی دادم.

آن گاه معاویه به دارمیه گفت: بدان، به خدا قسم، اگر علی زنده بود یکی از این شتران را به تو نمی‏داد.

دارمیه گفت: «لا واللَّه و لا وبرةً واحدة من مال المسلمین؛ نه، به خدا سوگند او حتی یک تار موی اینها را از مال مسلمانان به من نمی‏داد».