امام باقر علیه السلام فرمودند:  به خدا سوگند که او (مهدی (علیه السلام)) مضطر (حقیقی) است که در کتاب خدا آمده می فرماید: «اَمَّن یجیب المضطر اذ ادعاه و یکشف السؤ...» بحارالانوار، ج ٥٢، ص ٣٤١ 

حتی یک لبخند یا خاطره می‌تواند جرقه‌ای برای ترمیم رابطه باشد

سیده‌نرگس موسوی
 
وقتی زوجی به نقطه جدایی می‌رسند، ذهن و احساسشان پر از خشم، ترس، سردرگمی و ناامیدی است. در چنین شرایطی، تصمیم‌گیری اغلب از مسیر منطق خارج می‌شود و هیجان‌ها کنترل را به دست می‌گیرند. درست در همین زمان است که باید ابتدا آرام شد و سپس تصمیم گرفت. وقتی انسان در بحران عاطفی قرار دارد، بخش منطقی مغز ضعیف می‌شود و تصمیم‌ها بیشتر واکنشی‌اند تا آگاهانه. بهتر است برای مدتی کوتاه؛ مثلاً یکی دو هفته از تصمیم قطعی فاصله گرفت، احساسات را نوشت و بدون مشاجره، فقط فکر کرد و تنفس کشید. این کار نشانه ضعف نیست؛ بلکه نشانه بلوغ روانی است. در مرحله بعد، باید احساسات را از واقعیت جدا کرد. ذهن در بحران، دچار تحریف می‌شود. ممکن است باور کنیم که طرف مقابل هرگز تغییر نمی‌کند یا طلاق همه چیز را حل می‌کند؛ در حالی که اینها قضاوت‌های هیجانی‌اند نه واقعیت. پیش از هر تصمیم جدی، بهتر است یک‌بار صادقانه برای نجات رابطه تلاش کرد. پژوهش‌ها نشان می‌دهد بیشتر زوج‌هایی که شش ماه برای بازسازی رابطه زمان می‌گذارند، از نتیجه راضی‌تر هستند. حتی اگر تصمیم به جدایی گرفته شود، این تصمیم آگاهانه‌تر و با پشیمانی کمتر خواهد بود. به جای سرزنش دیگری، باید مسئولیت رفتار خود را پذیرفت. بسیاری از زوج‌ها فکر می‌کنند اگر طرف مقابل تغییر می‌کرد، زندگی‌شان نجات پیدا می‌کرد؛ اما تغییر واقعی از زمانی آغاز می‌شود که هر فرد سهم خود را در فرسایش رابطه بشناسد. نوشتن رفتارها و تصمیم‌هایی که هر دو طرف در ایجاد وضعیت فعلی نقش داشته‌اند، می‌تواند فضای گفت‌وگوی واقعی را باز کند و حس قربانی بودن را کاهش دهد. در نهایت اگر ادامه ممکن نبود، باید طلاق را نیز آگاهانه و محترمانه طی کرد. هدف از جدایی باید رهایی از رنج باشد، نه انتقام یا اثبات حقانیت. در حضور فرزند این تصمیم باید کم‌تنش‌ترین حالت ممکن را داشته باشد. مشاور می‌تواند کمک کند جدایی عاطفی به شکل مرحله به مرحله و سالم انجام شود تا دو نفر بدون نفرت؛ اما با احترام انسانی از هم جدا شوند. هیچ‌کس نباید در تنهایی درباره طلاق تصمیم بگیرد. حمایت روانی و اجتماعی بسیار مهم است. مشورت با افراد آگاه و بی‌طرف می‌تواند ذهن را روشن‌تر کند. در این مسیر، بهتر است خانواده‌ها موقتاً کنار گذاشته شوند تا احساسات جمعی تصمیم را دشوارتر نکند. در نهایت، اگر هنوز ذره‌ای عشق، احترام یا دلسوزی باقیمانده است، می‌توان بر آن سرمایه‌گذاری کرد. حتی یک لبخند یا خاطره می‌تواند جرقه‌ای برای ترمیم رابطه باشد، اگر آگاهانه و با کمک حرفه‌ای پرورش یابد.