این موضوع اختلافی است؛ ولی اگر اهل بیت علیهم‌السلام به کربلا آمده باشند، در اربعین اول بوده و اگر در اربعین اول نیامده باشند، دیگر بحث اربعین سال بعد مطرح نمی‌شود؛ ولی شواهدی وجود دارد که در بیستم صفر سال ۶۱ اهل بیت علیهم‌السلام در کربلا حضور داشتند، البته این قول، مخالفان و موافقان زیادی دارد. از کتاب "بشاره المصطفی لشیعه المرتضی" نقل شده که ملاقات جابر با اهل بیت علیهم‌السلام در اربعین اول صورت گرفته است، در حالی که در نسخه موجود بشاره المصطفی، فقط زیارت جابر را نقل شده و باعث بروز برخی شبهات و اشکالات شده است. البته مدت حضور اهل بیت علیهم‌السلام در کوفه و نیز فاصله بین کوفه و شام را باید در نظر گرفت، در آن روزگار کاروان‌ها از سه راه، بین عراق و شام رفت و آمد می‌کردند: ۱ـ راه سلطانی که مسیری آباد بوده، ۲- راه مستقیم کوفه به شام که از بادیه الشام می‌گذشت ۳ـ مسیر معمول و مرسوم بین کوفه و شام، همان مسیری که امیرالمؤمنین در جنگ صفین از آن مسیر به سمت شام حرکت کرد، باید دید اهل بیت علیهم‌السلام را از کدام یک بردند؛ زیرا بعضی از آن‌ها نزدیک بوده است. برخی شهرها نیز نام برده شده که ذهن به صورت حدسی و گمان به راه بادیه تداعی می‌شود، از طرف دیگر کمترین مدتی که برای توقف اهل بیت علیهم‌السلام در شام نقل شده ۱۰روز است. مخالفین اربعین اول می‌گویند؛ با این توقف‌ها و مسیرهای طولانی، چگونه جمع این‌ها در چهل روز ممکن می‌باشد؟، البته شهید سید محمد علی قاضی تلاش نموده، در این زمینه رفع استبعاد کند و برخی مشکلات را حل نماید. به هر حال بنا بر مشهور، اهل بیت علیهم‌السلام بیستم صفر به کربلا رسیده‌اند. یکی از این امر، سخن ابوریحان بیرونی در کتاب "الاثارالباقیه" است که کتابی نجومی و تقویمی است و ایشان که فردی دقیق بوده، در این خصوص می‌گوید: در روز بیستم صفر اهل بیت امام حسین علیه‌السلام به کربلا بازگشته و سر ایشان را به پیکرشان ملحق کردند. قرینه دیگر، ملحق شدن سر مطهر سیدالشهدا در کربلا به بدن مطهر او است، البته درباره محل دفن سر آن حضرت تا ده احتمال است که برخی اصلاً درست نیست، به عنوان مثال در مصر قطعاً نیست، برخی گفته‌اند در قبرستان دمشق و بعضی‌ها می‌گویند در مدینه و در برخی روایات، حرم امیرالمؤمنین علیه‌السلام نزدیک بالای سر امیرالمومنین علی علیه‌السلام را ذکر کرده‌اند. احتمالی که از قدیم علمای امامیه تقویت کرده‌اند این است که اهل بیت امام حسین علیه‌السلام در بازگشت، سر مطهر را به بدن مطهر ملحق نمودند و این کار توسط امام سجاد علیه‌السلام صورت گرفت، در حالی که غیر از اربعین هیچ زمان دیگر، ورود امام سجاد علیه‌السلام و اهل بیت علیهم‌السلام به کربلا ذکر نشده است. از مجموع آن چه نقل شد، معلوم می‌شود اگر چه از نظر اخبار تاریخی و حدیثی، اثبات حضور اهل بیت علیهم‌السلام در اربعین اول بر سر مزار سیدالشهدا علیه‌السلام چندان آسان نیست؛ اما با توجه به قرائن و شواهد، حضور اهل بیت علیهم‌السلام در کربلا در ۲۰ صفر سال ۶۱ در کربلا پذیرفتنی است.