ابوعلی حسین بن عبدالله بن سینا (۳۷۰-۴۲۸ق)، مشهور به ابن‌سینا، فیلسوف مشهور مشایی و پزشک نامدار ایرانی بود.

پدر او عبدالله اهل بلخ بود و در دوران فرمانروایی نوح بن منصور سامانی (۳۶۶–۳۸۷ق/۹۷۷–۹۹۷م) به بخارا رفت و در آنجا در خَرمَیثَن به کار حکومتی پرداخت. عبدالله سپس به روستایی در اطراف خرمیثن، به نام اَفشَنَه، رفت. ابن‌سینا در افشنه به دنیا آمد. ابن‌سینا در سال ۴۲۸ق/۱۰۳۷م همراه با علاءالدوله کاکویه، حاکم اصفهان، به نبرد با تاش فَرّاش، سپهسالار سلطان مسعود غزنوی، در ناحیه کَرَج ابودَلَف، شهری میان بروجرد و اراک امروزی، رفت. در این نبرد، بیماری قولنج ابن‌سینا شدت گرفت و درمان‌هایش کارساز نبود و در نتیجه این درمان‌ها دچار زخم روده شد. ابن‌سینا در حال بیماری به اصفهان برده شد و همچنان به مداوای خود ادامه داد تا اندکی بهبود پیدا کرد. زمانی که علاءالدوله کاکویه قصد رفتن به همدان کرد، ابنسینا نیز او را همراهی کرد؛ اما در راه بیماری‌اش عود کرد. پس از رسیدن به همدان، ابن‌سینا از معالجه خود دست کشید و پس از چند روز در نخستین جمعه ماه رمضان ۴۲۸ق، در ۵۸ سالگی، درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد. مهم‌ترین کتاب او دایرة‌المعارفی در علوم عقلی به نام «شفا» است و مشهورترین اثر او به فارسی کتاب «دانشنامه علائی» است.  اندیشه فلسفی ابن‌سینا، تأثیراتی بر تفکر فلسفی اسلامی و فلسفه اروپایی و نوآوری‌هایی در ساختار تفکر مشایی داشته است. او طبیبی حاذق بود و «کتاب قانون» او در طب طی چندین قرن - چه در سرزمین‌های اسلامی و چه در اروپای قرن‌های میانه - بر همه کتاب‌های پزشکی دیگر برتری داشت و در دانشگاه‌های زیادی تدریس می‌شد. روز اول شهریور که زادروز ابن‌سینا است، به واسطه نقش مهم او در ترویج دانش پزشکی به نام روز ملی پزشک نام‌گذاری شده است.