2. دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه بین‌الملل

ارمغانی که انقلاب اسلامی، به برکت رهبری‌های مدبرانه امام خمینی رحمه‌الله به همراه آورد، منحصر به داخل کشور نبود؛ بلکه کل جهان را تحت‌تأثیر خود قرار داد. دستاوردهای این حرکت بزرگ تاریخی در عرصه روابط بین‌الملل را می‌توان متوجه گروه‌های مختلفی دانست که به برخی از آنها اشاره می‌شود:

الف - دستاوردهای مخصوص شیعیان

شیعه همواره در طول تاریخ، در میان امت اسلامی و سایر ملل، تحت ستم و فشار بود و شیعیانی که در میان گروه‌های دیگر زندگی می‌کردند، دوست نداشتند که به‌عنوان شیعه معرفی شوند. علت هم آن بود که در طول تاریخ، اتهام‌های زیادی به شیعیان نسبت‌داده‌شده بود و دفاع در مقابل این هجمه‌ی گسترده‌ی تبلیغاتی نیز امکان‌پذیر نبود.

حتی در سال‌های اواخر عمر رژیم پهلوی، به دلیل کمک‌های آن رژیم به رژیم صهیونیستی، شیعیان ایران متهم به حمایت از یهود گردیدند و «برادرخوانده‌ی یهود» خوانده شدند.

با پیروزی انقلاب اسلامی، شیعیان و پیروان اهل‌بیت (علیهم‌السلام) در میان سایر مسلمانان، احساس عزّت و سربلندی کردند و همین عزّت است که در رأس دستاوردهای این انقلاب قرار دارد:

وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ؛ 69 عزّت از آن خدا و از آن پیامبر او و از آن مؤمنان است.

ازاین‌رو باید تلاش شود تا این شرف و عزت، با جان‌ودل مورد محافظت قرار گیرد.

بی‌تردید، نظام ایدئال در اندیشه‌ی اسلامی، همان نظامی است که خداوند منان، وعده داده است که به دست مبارک حضرت ولی‌عصر تشکیل خواهد شد و افتخار نظام جمهوری اسلامی نیز آن است که گام‌هایی را در جهت نزدیک‌شدن به آن نظام و فراهم‌شدن بستر و زمینه‌ای مناسب برای تحقق آن برداشته است. درصورتی‌که روند حرکت این نظام همچنان صعودی باشد، امید می‌رود که این نظام به اهداف عالی خود دست یابد. بررسی دستاوردها و نتایجی که این نظام در داخل و خارج از کشور به بار نشانده است، حکایت از آن دارد که پیشرفت محسوسی در این زمینه وجود داشته و در راستای تشکیل حکومت جهانی آن حضرت، اقدامات شایسته‌ای صورت‌گرفته است. این امر مبشّر پیروزی انقلاب اسلامی در دستیابی به اهداف خود می‌باشد و ازاین‌رو مردم و مسئولین نظام باید از خداوند متعال سپاس‌گزار باشند که به آنان این توفیق را عطا فرموده که توانستند این نظام را به سمت هدف مطلوب خود هدایت کنند.

به نظر شما، با استقرار حاکمیت جمهوری اسلامی در ایران، آیا علاوه بر مواردی که ذکر گردید، تغییر محسوسی نسبت به وضعیت شیعیان در جهان پدیدآمده است؟ در این زمینه با دوستان خود به بحث بنشینید و با ذکر موارد متعدد، این مسئله را مورد بررسی قرار دهید.

ب - دستاوردهای مخصوص مسلمان

نهضت اسلامی مردم ایران، نه‌تنها عزت شیعیان و امید به ظهور منجی عالم بشریت را به همراه داشت؛ بلکه باعث سربلندی و عزت سایر مسلمانان نیز گردید. تا پیش از انقلاب اسلامی، مسلمانان در کشورهای غربی و محافل مسیحی، از مسلمان بودن خود شرم می‌کردند، به‌خصوص، اگر کسی از آنان ملتزم به احکام شرعی از قبیل نماز، روزه و سایر واجبات بود، به مرتجع بودن متهم می‌گردید. اما با پیروزی انقلاب اسلامی، مسلمانان به مسلمان بودن خود، افتخار می‌کنند و از آن احساس غرور می‌نمایند.

ج - دستاوردهای مخصوص طرف‌داران ادیان مختلف

انقلاب اسلامی ایران، نه‌تنها عزت اسلامی را برای مسلمانان جهان به ارمغان آورد؛ بلکه طرف‌داران ادیان دیگر را نیز به تکاپو انداخت و آنان را نسبت به دین‌داری خویش مفتخر ساخت، به‌طوری‌که حتی برخی از رؤسای جمهور اروپا، و به‌عنوان نمونه، رئیس‌جمهور اسبق اتریش، با صراحت اعتراف کردند که بعد از حرکت امام در ایران، آنان نیز به دین‌دار بودن خود، افتخار می‌کنند. برخی از اسقف‌های بزرگ مسیحی نیز با صراحت اظهار داشتند که حرکت امام در ایران، به آنان جرئت داد تا آشکارا به ترویج دین و خداپرستی بپردازند.

۳. ملاک پیشرفت در انقلاب اسلامی

از آن جا که مهم‌ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی، فرهنگی بوده است. برای بررسی پیشرفت انقلاب اسلامی باید بیش از هر چیز عوامل فرهنگی و فکری را در موردتوجه قرار داد؛ بنابراین برای بررسی و ارزیابی میزان رشد انقلاب اسلامی، نمی‌توان به گسترش فعالیت‌های اقتصادی استناد کرد. صنعت بسیاری از نقاط جهان پیشرفت کرده است؛ لیکن این امر ارتباطی با مسلمان بودن یا نبودن آنها نداشته است، بلکه شرایط و انگیزه‌های خاصی باعث این رشد شده است. در کشور ما نیز اگر در صنعت، پیشرفتی مشاهده شود، نمی‌توان آن را صددرصد به‌پای انقلاب گذاشت. عکس این مطلب نیز صادق است و مشکلات اقتصادی را نباید به گردن انقلاب انداخت، زیرا بسیاری از کشورهای غیرمسلمان نیز به این آفت‌ها مبتلا شده‌اند.

بنابراین، درصورتی‌که آمار نشان از آن داشته باشد که درصد افکار متمایل به اسلام افزایش‌یافته است، می‌توان ادعا کرد که انقلاب پیشرفت کرده است، وگرنه نمی‌توان چنین ادعایی را داشت. البته تنها از بعد کمیت نباید به قضاوت نشست، بلکه باید به کیفیت نیز نظر کرد؛ زیرا در مورد ارزیابی افزایش یا کاهش پایبندی افراد نسبت به زمان اول انقلاب، به‌آسانی نمی‌توان از روش‌های آماری بهره گرفت، بلکه نیاز به فرمول‌های پیچیده‌ای است که تحلیل کیفی را نیز دربر داشته باشد.

البته گاهی اسلامی بودن انقلاب، زمینه را برای رشد انسان‌ها فراهم می‌سازد و آنان را وامی‌دارد تا توانایی‌ها خود را بروز دهند؛ به‌عنوان نمونه، می‌توان ادعا کرد که اسلامی بودن انقلاب، زمینه‌ی رشد جوانان را فراهم کرده است. برای اثبات این مدعا، باید با روش علمی ثابت کرد که اسلامی بودن انقلاب باعث شده است تا جوانان این مرزوبوم، به‌جای عشرتکده‌ها، به سمت آزمایشگاه‌ها و به‌جای مراکز فساد، به سمت کتابخانه‌ها روی‌آورند.

در صورت اثبات چنین مطلبی می‌توان این ادعا را پذیرفت که رشد جوانان در این زمینه، یکی از ثمرات انقلاب است.

اگرچه ملاک‌های متفاوتی برای پیشرفت در انقلاب اسلامی ذکر گردیده است؛ اما هر کس که به این بحث پرداخته، زاویه‌ی خاصّی را مدنظر قرار داده و اساس پیشرفت یا عدم پیشرفت انقلاب را به آن مورد خاص پیوند زده است. از نظر شما، چگونه می‌توان پیشرفت انقلاب اسلامی را مورد ارزیابی قرار داد؟ در این زمینه، چه ابعادی را باید موردتوجه قرار داد؟ آیا ارتباطی میان ملاک‌های مختلف می‌توان ایجاد کرد؟

ادامه دارد...

(منبع: مصباح یزدی، محمدتقی، انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن، قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره))