۸ - بدون دعوت میهمانی نرفتن: پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) فرمود: «ای علی! هشت نفرند که اگر خوارشان بشمارند، نباید کسی جز خود را سرزنش کنند: کسی که به مهمانیای برود که به آن، دعوت نشده است...».
«هرگاه یکی از شما به غذایی دعوت شد، فرزندش را هم به دنبال خود راه نیندازد که اگر چنین کند، مرتکب حرام شده و با نافرمانی، وارد - مهمانی - شده است». البته این روایت ناظر به هنگامی است که فردی به تنهایی دعوت شده باشد.
البته میتوان در برخی شرایط با هماهنگی قبلی با میزبان، میهمان ناخواندهای را همراه خود کرد. یکی از خانوادههای مدینه، غذایی آماده کرده و پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) و پنجتن از یارانش را دعوت نمودند. پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) دعوتشان را پذیرفت. در بین راه، نفر ششمی همراهشان شد. نزدیک محل میهمانی که رسیدند، پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) به فرد تازه وارد فرمود: «اینها تو را دعوت نکردهاند. پس بنشین تا آمدنت را به آنها خبر بدهیم و برایت اجازه بگیریم».
قابل توجّه است؛ این روایات، تنها ناظر به رفتار کسانی است که به دنبال باخبر شدن از برپایی یک مهمانی، بدون آنکه برای حضور در آن محفل دعوت شوند، به صورت مستقل و یا همراه مهمانِ دعوت شدهای در آنجا حضور مییابند. بر این اساس، نکوهش وارد شده در این روایات، رفت و آمدهای دوستانهای را که بدون دعوت قبلی صورت میپذیرند، مانند شبنشینیهای مرسوم در برخی مناطق که بیخبر میباشد و در عرف موجب اذیت نمیگردد را شامل نمیشود.
۹ - لزوم حضور فقراء در مهمانی: امیرالمومنین علی (علیهالسلام) یکی از حاکمان خود را به جهت حضور در چنین مهمانیهایی مذمت میکند: «ای پسر حُنَیف! به من خبر رسیده است که مردی از اهل بصره، تو را به مهمانی دعوت کرده و تو به آن شتافتهای و خوراکهای رنگارنگ و کاسههای بزرگ در برابرت نهادهاند. گمان نمیکردم به مهمانی گروهی بروی که نیازمندشان رانده میشود و توانگرشان دعوت میگردد...».
پیامبر خدا (صلیاللهعلیهوآله) فرمود: «بد خوراکی است خوراک ولیمهای که توانگران، از آن اطعام میشوند و مستمندان را از آن باز میدارند» و «هیچیک از شما بر سفره غذای قومی که توانگرشان دعوت میشود و تهیدستشان دعوت نمیشود، نباید حاضر شود».