ژوبین نوعی پهپاد انتحاری کوچک برای استفاده نیروهای پیاده نظام است که توسط نیروی زمینی ارتش مورد استفاده قرار می‌گیرد. از شاخصه‌های این پهپاد می‌توان به پرتابگر پنوماتیکی، موتور الکتریکی، سرجنگی ماژولار و دقت بالا اشاره داشت که روی هم رفته این پهپاد را برای استفاده در میادین نبرد بسیار مناسب می‌سازد.

ژوبین که در مواردی با نام فاتح نیز معرفی شده است را می‌توان محصولی بالغ و کارآمد توصیف کرد. پهپادی که نخستین بار در جریان رزمایشی در سال ۱۴۰۱ به نمایش عمومی گذاشته شد و در سال ۱۴۰۳ به شکل تولید انبوه تحویل یگان‌های کاربر در نیروی زمینی ارتش شد.

این پهپاد از طراحی آیرودینامیک استاندارد متشکل از بدنه کشیده دلفینی، بال‌های ذوزنقه‌ای شکل صاف و دم وی - شکل استفاده می‌کند. به گونه‌ای که طول بدنه این پهپاد ۱۲۰ سانتی‌متر است و هر بال ۷۰ سانتی‌متر درازا دارد که در مجموع پهنای بال‌ها به ۱۴۰ سانتی‌متر می‌رسد.

بال‌های پهپاد شمایلی ذوزنقه‌ای دارند. بدان معنا که با حرکت از ریشه بال به سمت نوک، از عرض کاسته می‌شود. این رویه معمولاً با هدف توزیع یکنواخت فشار هوا روی بال‌ها و توزیع بهینه لیفت مورد استفاده قرار می‌گیرد. هرچند این کاهش عرض، در پهپاد ژوبین بسیار ملایم است و در نگاه اول به چشم نمی‌آید. از طرفی بال‌ها به صورت یکپارچه و زاویه ملایم با بدنه طراحی شدند که نشان دهنده تمرکز بر پایداری در سرعت‌های متوسط هست. اتصال روان بال‌ها به بدنه، احتمالاً با استفاده از فن‌های «Blended Wing Body»، موجب شده است تا مقاومت آیرودینامیکی کاهش یافته و در مقابل به نیروی لیفت افزوده شود.

بدنه دلفینی این پهپاد بر مبنای اصول streamlined با هدف کاهش مقاومت شکلی و مقاومت اصطکاک سطح طراحی شده است که با حرکت به سمت انتهای بدنه، قطر کاهش می‌یابد. انحنای نرم و بدون گوشه‌های تیز در بدنه، بال‌ها و دم، نشان دهنده توجه به اصول بیومیمیکری است. در خصوص جنس بدنه نمی‌توان با اطمینان سخن گفت؛ اما با توجه به شواهدی از جمله نوع قالب‌گیری بدنه و سطح صاف، می‌توان انتظار استفاده از کامپوزیت‌های فیبر کربن یا فایبرگلاس را داشت.

در مجموع پهپاد فاتح به نسبت جرم کمی معادل ۶.۳ کیلوگرم دارد و به جهت جرم پایین، این پهپاد قادر است با موتور الکتریکی کم مصرف به پرواز درآید و در بیشینه ارتفاع ۲۰۰ متری، تا ۳۰ دقیقه مداومت پروازی داشته باشد، در نهایت دماغه این پهپاد نیز به شکل شبه - مخروطی و ماژولار طراحی شده است. از آنجایی که دماغه پهپاد محل قرارگیری سرجنگی است، این امکان وجود دارد تا انواع سرجنگی نافذ یا ترکش شونده مورد استفاده قرار گیرند. پهپاد فاتح از سرجنگی ۵۰۰ گرمی با ترکش‌های ریز بهره می‌برد که به منظور انهدام تجمعات نفرات و تجهیزات غیر حفاظت‌شده، متناسب است.

ژوبین در نوع خود شیوه پرتاب جالبی دارد. پهپاد مذکور از طریق لانچر کوچک پنوماتیکی با پایه فلزی به پرواز در می‌آید. اجزای این پرتابگر شامل ماژول کنترل، میله فلزی توخالی، سیستم تنظیم فشار و سیلندر گاز است. در بخش زیرین انتهای بدنه پهپاد و درست در زیر موتور، فضای خالی وجود دارد. در هنگام پرتاب میله فلزی توخالی لانچر در این فضا قرار گرفته و با رهاسازی گاز پرفشار، نیروی محرکه مورد نیاز برای تأمین شتاب اولیه پهپاد محیا می‌شود. طبیعتاً گاز مورد نیاز توسط کپسول‌های چند بار مصرف کوچک تأمین می‌شود. اگرچه پرتابگرهای پنوماتیکی سابقه حضور طولانی در کشور دارند؛ اما نخستین بار است که به شکل گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پرتابگر پهپاد ژوبین

به نظر می‌رسد گونه خاصی از پهپاد ژوبین یا فتاح با قابلیت تجهیز به سیکرهای اپتیکی نیز توسعه یافته است که در دماغه خود به لنزهای تلویزیونی تجهیز شده است، هرچند اطلاعات دقیقی از کم و کیف این نسخه در دسترس نیست. از دیگر موارد قابل مشاهده، دو آنتن رادیویی خطی و گیرنده دوار ماهواره‌ای در بالای بدنه است، اگرچه نسخه هدایت اینرسی - ماهواره‌ای ممکن است در انهدام اهداف تا چند متر دچار خطا شود؛ اما نسخه هدایت تلویزیونی با ارسال مستقیم تصاویر به اوپراتور، می‌تواند بسیار دقیق‌تر عمل کند. برد عملیاتی این پهپاد در حدود ۲۰ کیلومتر ذکر شده است. هرچند این برد در واقع حاصل محدودیت فرکانس‌های رادیویی بوده و در صورت تقویت سیستم هدایت، دستیابی به برد حدود ۳۰+ کیلومتر میسر خواهد بود.

از موارد به نسبت جالب در رابطه با پهپاد ژوبین، پرواز دادن نمونه اولیه آن از روی یک فروند زیردریایی کلاس فاتح نیروی دریایی ارتش بود، پهپاد ژوبین شباهت بسیاری به پهپاد وارمیت دارد. در مجموع می‌توان ژوبین را یک الگوبرداری موفق از پهپاد وارمیت لهستانی دانست که سابقه حضور موفقی در اوکراین ثبت کرده است. پهپاد Warmate نوعی پهپاد انتحاری با موتور الکتریکی و سرجنگی ماژولار است که توسط شرکت دفاعی لهستانی WB Electronics زیرمجموعه گروه WB Group طراحی و تولید شده است. این پهپاد از سال ۲۰۱۶ وارد مرحله تولید اولیه شد و از پاییز ۲۰۱۷ به طور رسمی در نیروهای مسلح لهستان به کار گرفته شد. هدف اصلی وارمیت ارائه یه سلاح سبک، دقیق، و انعطاف‌پذیر برای عملیات نزدیک با تمرکز بر شناسایی و حمله به اهداف مختلف در میدان نبرد عنوان شده است.

پهپاد وارمیت از سال ۲۰۱۰ در دست توسعه قرار داشت و نسخه اولیه در سال ۲۰۱۴ رونمایی شد. در سال ۲۰۱۷ سفارش ۱۰۰۰۰ فروندی به ارزش ۲۰ میلیون دلار برای ارتش لهستان به ثبت رسید. نخستین دسته در سال ۲۰۱۸ تحویل شده و بلافاصله از سال ۲۰۲۲ در کارزار اوکراین مورد بهره‌برداری قرار گرفتند. امارات متحده عربی، هند و کره از دیگر مشتریان شناخته شده این پهپاد هستند. از دیگر مشخصات این پهپاد می‌توان به مداومت پروازی ۱ ساعت، شعاع عملیاتی ۳۰ کیلومتر، طول ۱.۱ متر و پهنای بال ۱.۶ متر اشاره داشت.

در مجموع خانواده وارمیت می‌تواند الگوی مناسبی برای ادامه توسعه خانواده ژوبین ارتش باشد. وارمیت دارای نسخه‌های متنوعی است از جمله نمونه‌ای محفظه‌پرتاب با بال‌های متحرک که می‌تواند برای مدت طولانی در حالت آماده به شلیک نگهداری شود. چنین نسخه‌ای مناسب تجهیز خودروهای زرهی و تاکتیکال خواهد بود.

پهپادهای انتحاری همچون ژوبین، به‌عنوان مهمات پرسه‌زن، نقش مهمی در میدان‌های نبرد مدرن ایفا می‌کنند و مزایای متعددی برای عملیات تاکتیکی ارائه می‌دهند. این پهپادها با طراحی سبک و قابل حمل، امکان جابه‌جایی آسان توسط نیروهای زمینی را فراهم می‌کنند؛ به‌طوری‌که دو نفر می‌توانند آن‌ها را در کوله‌پشتی حمل کرده و در میدان نبرد به‌سرعت آماده‌سازی کنند. جرم اندک و سهولت آماده‌سازی استقرار سریع در شرایط عملیاتی را ممکن می‌سازد که برای واکنش به تهدیدات ناگهانی بسیار حیاتی است.

یکی از برجسته‌ترین مزایای این پهپاد، قابلیت پرسه‌زنی در منطقه هدف است. ژوبین می‌تواند برای مدت مشخصی در آسمان بماند، اهداف را شناسایی کند و با دقت بالا به آن‌ها حمله کند. این ویژگی در کنار قابلیت پرواز گروهی، ژوبین را برای نابودی اهداف متحرک یا پنهان همچون ادوات توپخانه، سنگرها یا تجمع نیروها، بسیار مؤثر می‌کند. همچنین، توانایی حمل سرجنگی متنوع، از نوع ترکش شونده و ترموباریک برای نفرات تا سرجنگی نافذ و انفجاری ضد زره، انعطاف‌پذیری بالایی در مأموریت‌ها ایجاد می‌کند.

دوربین‌های نصب‌شده روی دماغه پهپاد، انتقال تصویر زنده به اپراتور را ممکن می‌سازد و دقت در شناسایی و هدف‌گیری را افزایش می‌دهد. سیستم‌های کنترل زمینی با فرض ارتباط رمزنگاری‌شده، امنیت عملیاتی را تضمین می‌کنند و امکان لغو مأموریت یا تغییر هدف در لحظه را فراهم می‌آورند. علاوه بر این، چنین پهپادهایی هزینه عملیاتی پایینی نسبت به موشک‌های هدایت‌شونده دارند و می‌توانند به‌صورت گروهی عمل کنند که کارایی شناسایی و حمله را در میدان نبرد چند برابر می‌کند. در نهایت، این پهپادها با ترکیب دقت، انعطاف‌پذیری، و هزینه مقرون‌به‌صرفه، ابزاری کارآمد برای نیروهای نظامی در عملیات‌های تاکتیکی و رزمی هستند.

مشخصات پهپاد ژوبین (پهپاد فاتح)

 رونمایی: ۱۴۰۱

طول: ۱۲۰ سانتیمتر

طول‌بال: ۱۴۰ سانتیمتر

موتور: الکتریکی

برد: ۲۰ کیلومتر

ارتفاع پروازی: ۲۰۰ متر

مداومت پروازی: ۳۰ دقیقه

وزن: ۶/۳ کیلوگرم

وزن سرجنگی: ۵۰۰ گرم

نوع سرجنگی: ماژولار