اروپا با ابزار دیپلماتیک به دنبال منافع خود است؛ اما برخی با رویاپردازیهای سیاسی هنوز خط غربگرایی را پیش میکشند و افکار عمومی را نیز وارد یک فضای غیرواقعی در قبال غرب میکنند.
فارس پلاس: اصلاحطلبان هنوز بعد از سالها تجربیات تلخ و منفی از دست دراز کردن به سوی غرب، بازهم این نسخه نخنما شده را جلوی چشمان افکار عمومی قرار میدهند؛ این در حالی است که حالا حتی شرایط جهانی نیز با گذشته تغییرات فاحشی کرده و هر نسخهای برای هر وضعیتی مناسب نیست؛ اما گویی این جماعت سیاسی، طبیبی هستند که برای هر دردی یک دوا دارند و بس!
ماجرای سیاستپردازی با وام گرفتن از شعر حافظ نیز در همین راستا قابل توجه است. «با دشمنان مدارا» بخشی از شعر شاعر شیرازی است که آن را در باب رفتار روزمره آدمی سروده و این افراد برای ایجاد نگرش سیاسی، آن را به موارد بینالمللی تعمیم میدهند. در همین راستا اخیراً رئیسجمهور با استفاده از این شعر، مطرح کرد میتوان در سیاست خارجی برای تنشزدایی از برخی امور، تجدید نظر کرد.
«مسعود پزشکیان» روز سهشنبه ۲۲ آبان در نشستی با جمعی از وزرای سابق امور خارجه، با ارائه گزارشی از عملکرد دولتش در زمینه سیاستهای خارجی، گفت: «به نظرم حتی در رابطه با آمریکا نیز ما چه بخواهیم و چه نخواهیم، بالاخره در عرصه منطقهای و بینالمللی با این کشور مواجهه خواهیم داشت و بهتر است این عرصه را خودمان مدیریت کنیم. البته دولت در نهایت کلیت سیاست خارجی را در چارچوب استراتژی و رویکردهای کلان نظام پیش خواهد برد.»
وی پس از شنیدن نظرات حاضران در جلسه، از نظرات ارائه شده تشکر کرد و گفت: «در آغاز فعالیت رسمی بهعنوان رئیسجمهوری هم گفتم که باور دارم باید با دوستان مروت و با دشمنان مدارا داشته باشیم و امروز بیش از گذشته به این نظر اعتقاد دارم.»
همین سخنان سبب شد تا رسانههای اصلاحطلب بر اساس همان سیاست کهنه و فرسوده مواجهه با غرب که دستکم در 8 سال دولت «حسن روحانی» تجربه شد و آخر و عاقبت آن هیچ و خروج آمریکا از برجام بود، تیترسازی کنند و شعار با «دشمنان مدارا» را بدهند.
همین فضاسازیها سبب شد تا «سید عباس عراقچی» وزیر خارجه کشورمان، طی برنامه گفتگوی ویژه تلویزیونی درباره محتوایات این جلسه بگوید: «آقای پزشکیان در خصوص سیاست خارجه صحبت مبنایی داشت و در ضمنِ آن، شعر با دشمنان مدارا را استفاده کرد و نه به معنیِ خاص اینکه از این به بعد با دشمنان اینطور برخورد میکنیم. راه ما با دشمنان مشخص است. آنها با ما مدارا ندارند که ما با آنها مدارا کنیم. مگر میشود با دشمنان مدارا کرد. مواضع آقای پزشکیان در خصوص رژیم صهیونیستی و آمریکا و غربیها کاملاً مشخص و آشکار است و بارها ایشان در مناسبتهای مختلف مواضع و سیاست خود را در قبال غرب بیان کردهاند.»
به هر جهت رسانههای جریان غربگرا سعی کردند بر اساس نیات خود، سخنان رئیسجمهور را بازتاب دهد. اما این روزها مواضع کشورهای اروپایی که همیشه یک پله پایینتر و خفیفتر از آمریکاییها در قبال ایران بوده است نیز بسیار شدیدتر شده است.
کارشناسان مطرح میکنند که اروپا قصد دارد در دوره جدید کنار ترامپ بایستد و اینچنین وی را مدیریت کنند. از این روست که کشورهای قاره سبز و در صدر آن آلمان، به اعمال سیاستهای خصمانه علیه کشورمان اقدام کردهاند.
اتحادیه اروپا تحریمهایی را به ایران تحمیل کرده که در دوره ترامپ نیز سابقه نداشته و برای اولین بار خطوط کشتیرانی کشورمان که بزرگترین ناوگان کشتیرانی خاورمیانه را در اختیار دارد، با ادعای ارسال سلاح به روسیه، هدف تحریمها قرار گرفت.
همچنین پیشتر از این اتحادیه اروپا شرکت دولتی هواپیمایی ایران ایر را تحریم کرده بود و در نتیجه آن، پروازهای ایران ایر به کشورهای عضو اتحادیه اروپا شامل آلمان، فرانسه و ایتالیا متوقف شد. پس از آن در اواخر آبانماه بود که انگلیس نیز به جمع اتحادیه اروپا در تحریم هوایی ایران پیوست.
اقدامات آلمان به عنوان هدایت کننده اروپا در حوزه بستن کنسولگریهای ایران نیز در این خصوص قابل تامل و معنادار است.
اما این تمام ماجرای تشدید اقدامات خصمانه اروپا علیه ایران نبود. اخیراً شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قطعنامه پیشنهادی چهار کشور غربی از جمله انگلیس، فرانسه و آلمان به همراه آمریکا که سعی در ایجاد فشار سیاسی علیه ایران دارند را تصویب کرد. این دومین قطعنامه علیه ایران در شش ماه گذشته است.
از همین روست که «محسن رضایی» در توئیتر نوشت: «اروپا با پیشنهاد قطعنامه ضد ایرانی، تصویب آن در شورای حکام و تحریمهای اخیر، قصد دارد ایران را به موضوع معامله با ترامپ (در قبال اوکراین) تبدیل کند. اما آنها بزرگترین بازنده آمدن ترامپ خواهند بود.»
جالب است که اروپا با ابزار دیپلماتیک به دنبال منافع خود است؛ اما برخی با رویاپردازیهای سیاسی هنوز خط غربگرایی را پیش میکشند و افکار عمومی را نیز وارد یک فضای غیرواقعی در قبال غرب میکنند.
با این شرایط، چندان جای مدارایی یا از لحاظ دیپلماتیک بگوییم «تنشزدایی» با کشورهای غربی نمیماند. در حالی که این کشورها تیغ تیز سیاست خصمانه خود را علیه کشورمان گرفتند، هر نوع عقبنشینی، بیشتر این کشورها را در اِعمال اقدامات علیه کشورمان گستاختر میکند.
هرچند که در این موارد قطعاً باید تدبیر همراه با عزت در سیاست خارجی کشورمان در نظر گرفته شود؛ اما اینکه در برابر این موارد برخی رسانهها با پافشاری بر روی سیاست منفعلانه گرایش به غرب، پالس ضعف به طرف مقابل میفرستند، بیشتر از اینکه منافع کشورمان را تامین کند، منجر به تضعیف منافع و موضع کشورمان در برابر این کشورها میشود.