شبهه: فیلترینگ، روشی نادرست، ناکارآمد و منسوخ است!
پاسخ:
1. وجود نظارت و ایجاد محدودیت در امور اجتماعی، مانند نظارت بر مراکز فروش غذا و دارو، و جلوگیری از فروش کالای مضر و غیراستاندارد، امری ضروری و پرفایده است که در همه جوامع کوچک و بزرگ عملی میشود. مسدودسازی برخی از امکانات غیراستاندارد فضای مجازی نیز در چارچوب همین قاعده عقلایی قرار میگیرد.
2. دولتهای گوناگون، از جمله کشورهای غربی، در مواجهه با فضای مجازی، از روش فیلترینگ برای تأمین مصالح عمومی کشور خود استفاده کرده و میکنند. به ذکر دو گزارش در این زمینه اکتفا میشود:
الف) دولت آمریکا فعالیت و دانلود دو برنامه «ویچت» و «تیکتاک» را برای کاربران این کشور ممنوع کرد: آمریکا با فشار آوردن به تیکتاک، آن را مجبور کرد همه سِرورهایش را از کشور چین خارج کند، مدیران چینی خودش را عوض، و مدیران آمریکایی نصب کند و رابطه خود را با دولت چین به حداقل برساند. با وجود انجام همه این کارها توسط تیکتاک، آمریکا باز هم نتوانست آن را تحمل کند و آن را مسدود کرد. دولت آمریکا معتقد است برنامههای چینی امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد آمریکا را به خطر میاندازد و باید جلوی آنها ایستاد.
ب) با ایجاد DNS اختصاصی، فیلترینگ محتوا در اروپا جدی میشود: مسئولان اتحادیه اروپا به ایجاد زیرساخت سامانه نام دامنه (DNS) اختصاصی برای قاره سبز، با قابلیت اِعمال فیلترینگ قدرتمند و محدودیتهای خاص، علاقهمند هستند.
بر اساس جزئیات اعلامشده در مورد این پروژه، DNS۴EU دارای قابلیتهای بسیار قدرتمندی در زمینه فیلترینگ است. مسئولان مربوط اعلام کردهاند که این طرح با قابلیت فیلتر داخلی ارائه خواهد شد تا بتواند دامنههای مخرب مانند صفحات دارای بدافزار، وبگاههای فیشینگ و سایر تهدیدات امنیت سایبری موجود در اینترنت را مسدود کند. این قابلیت فیلترینگ با استفاده از دادههای اطلاعاتی ارائهشده توسط شرکای مورد اعتماد اتحادیه اروپا، مانند تیمهای ملی واکنش سریع به حوادث سایبری، پشتیبانی میشود و میتواند برای دفاع از سازمانها در سراسر اروپا در برابر تهدیدات مخرب رایج، استفاده گردد.
علاوه بر حوزه مسائل امنیتی، مقامات اتحادیه اروپا میخواهند از سیستم فیلتر DNS۴EU برای مسدود کردن دسترسی به انواع دیگر محتواهای ممنوع استفاده کنند. فرایند چنین اقدامی با دستور دادگاه صورت خواهد گرفت و عموماً دامنههایی با محتوای ناقض کپیرایت و مالکیت معنوی و سوءاستفاده جنسی از کودکان را شامل میشود.
ویکتور برتولا، مدیر بخش نوآوری شرکت Open-Xchange، یک شرکت ارائهدهنده خدمات ایمیل و DNS، طی گفتوگویی با وبگاه خبری Record در مورد این طرح گفت: «من فکر میکنم این یک ابتکار ضروری و یک راهبُرد حکمرانی دیجیتال است. اروپاییها باید گزینهای در دسترس و مبتنی بر ویژگیهای اتحادیه اروپا بهعنوان جایگزینی برای سرویسهای غالب فعلی مانند گوگل و سایر خدمات مشابه خارج از اتحادیه اروپا، داشته باشند».
ج) برای ملاحظه گزارشی درباره وضعیت فیلترینگ در جوامع مختلف، از جمله برخی کشورهای غربی، به منبع زیر رجوع شود: