انقلاب اسلامی ایران اگرچه در ساحت سیاسی نمود یافت؛ اما بر اساس مبانی فکری و معرفتی بنا شده است. زین رو برخی از بزرگان انقلاب، وقت خود را بیش از هر کاری صرف تبیین این مبانی کردند.
نمونه بارز این افراد، استاد مطهری بود که اتفاقاً از آنجا که به پیریزی مهمترین رکن انقلاب اسلامی مشغول بود، زودتر از دیگران مورد آماج دشمن قرار گرفته و شهید شد.
یکی دیگر از بزرگانی که بهصورت جدی به این امر مهم پرداخت، استاد مصباح یزدی بود. شخصیتی که به تعبیر رهبر معظم انقلاب، پرکننده خلأ متفکرینی مانند علامه طباطبایی و شهید مطهری در زمانه اخیر بودند.