در حملات تجاوزکارانه اخیر اسرائیل به ایران، جنگ روانی اسرائیلی‌ها بیشتر از جنگ واقعی آن‌ها بود. جنگ‌های روانی در واقعیت نظامی از عملیات نظامی مهم‌تر هستند؛ زیرا اهداف جنگ، شکست اراده و تغییر ذهنیت جامعه هدف است تا تن به خواسته‌های طرف متخاصم دهد.

در مورد تجاوزات اخیر رژیم جنایتکار اسرائیل بسیاری از اهدافی که مورد اصابت قرار می‌گرفتند برای وادار کردن کاربران به تولید تصاویر و کلیپ‌های کوتاه از جنگ و به اشتراک گذاشتن آن‌ها بود. این جنگ روانی وسیع، چارچوب‌های کلی‌ای دارد که شناخت آن‌ها به درک آنچه در واقعیت رخ می‌دهد کمک شایانی می‌کند. ذیلاً برخی از مهم‌ترین این موارد و راه‌های مقابله با آن را بررسی خواهم کرد.

۱. تولید تصاویر هراسناک

در بسیاری از حملات اخیر، اهدافی که انتخاب شده‌اند برای تولید تصاویری از آتش و دود وسیع یا خرابی‌هایی که کاربران عادی بتوانند آن را ببینند و از آن تصاویری ثبت کنند تا به اشتراک بگذارند. برای نمونه، حملات به برخی از مخازن نفتی یا پتروشیمی بیش از آنکه خود آن‌ها هدف باشند، تولید تصاویری از آتش هولناک بود. به گونه‌ای که کاربران از نقاط مختلف بتوانند آن را ببینند و به اشتراک بگذارند. مخازن سوخت خودبه‌خود بعد از انفجار آتش می‌گیرند و چند ساعت آتش و دود تولید می‌کنند. زمان مناسبی برای تعداد زیادی از کاربران عادی که دلشان می‌خواهد به دیگران بگویند شاهد چه چیزی هستند. از طرف دیگر، ذات رسانه‌ها به طور عمومی این است که تشنه دیده شدن هستند و این تصاویر و گزارش‌های کاربران در لحظه واقعی، خوراک خوبی برای این تشنگی است. اما مخاطبان دیگر با دیدن این تصاویر برداشت دیگری می‌کنند: جنگ بی‌امان! ذهن مخاطب ناخودآگاه چنین برداشتی می‌کند. حتی رسانه‌های جمعی و خبرگزاری‌ها مجبورند در اخبار خود عکس‌هایی را منتشر کنند و ممکن است چنین چیزی القا کنند.

راه مقابله با این حالت ذهنی این است که از به اشتراک گذاشتن تصاویر خودداری کنند. نیازی به این کار نیست. خبرگزاری‌ها نیز باید عکس‌هایی با زاویه مناسب انتخاب کنند که با واقعیت چیزی که رخ داده است، تطبیق کند.

۲. سیل بی‌امان گزارش‌های لحظه‌ای از نقاط اصابت

بسیاری از حساب‌های عملیات سایبری از شیوه خاصی برای القای بزرگی جنگ و وسعت حملات استفاده می‌کنند که عبارت از است تقطیع نقاط به اخبار متفاوت؛ مثلاً در یک اصابت، دو ساختمان کنار هم هر کدام را در یک خبر در فضای مجازی نشر می‌دهند. همین رویه را بسیاری از کاربران که با جنگ‌های روانی آشنا نیستند تقلید می‌کنند بدون آنکه بدانند که این کار عملیات روانی دشمن است.

راهکار مقابله با این روش این است که تا می‌توان از چنین روشی پرهیز کرد. همچنین، رسانه‌های جمعی که با اصول رسانه‌ای آشنایی دارند و می‌دانند که این روش برای چه هدفی است، می‌توانند با بیان اینکه این یک خبر است که به چند بخش تقطیع شده است و هدف آن القای گستردگی غیرواقعی است.

۳. دمیدن در اختلافات سیاسی داخلی

از مهم‌ترین اهداف جنگ‌های روانی، تفرقه‌افکنی و دمیدن در آتش اختلافات سیاسی است. فعال کردن اختلافات سیاسی بین گروه‌های سیاسی و دسته‌های مردمی به امید تضعیف همبستگی و اتحاد داخلی، یا فعال کردن گسل‌های امنیتی قدیمی در کشورها به امید تضعیف توان امنیتی.

اصل اساسی در جنگ، حفظ وحدت کامل میان گروه‌های سیاسی و دسته‌های مردم است تا وقتی که سایه جنگ دور شود. اختلافات داخلی وقتی در زمان جنگ رخ دهد، دیگر داخلی نیست؛ بلکه کمک به بیگانه متخاصم است. از این رو حفظ اتحاد در زمان وقوع نزاع‌های نظامی از اولویت‌های مهمی است که همه افراد و گروه‌ها باید مد نظر قرار دهند.