هر سال چند عنوان جدید کتاب، روانه بازار نشر می‌شود؟ این پرسش، در هر کشور، پاسخی جداگانه دارد و حاصل آن، جدولی است که سازمان یونسکو، هر ساله عرضه می‌کند. ده کشور برتر در این زمینه، همگی از کشورهای قدرتمند علمی جهان هستند. رتبه اول متعلق به چین است و پس از آن کشورهای آمریکا، انگلستان، ژاپن، روسیه، آلمان، هند و فرانسه قرار دارند. ایران در این فهرست، رتبه نهم را دارد و ایتالیا نیز جایگاه دهم را اشغال کرده است.

رتبه فرهنگی ایران فقط به کتاب محدود نمی‌شود. از نظر میزان حضور مردم در سینما، ایران رتبه نوزدهم جهان را دارد و سالانه 26 میلیون نفر به سینما می‌روند. همچنین از نظر تعداد تولید فیلم نیز بنا به آمار سال 1390، ایران با سالانه 76 فیلم، همین رتبه را در زمینه پرمحصول‌ترین سینماهای جهان دارد. همچنین ایران از نظر تعداد شرکت‌های پخش فیلم که شاخصه مهمی در توزیع فیلم سینمایی محسوب می‌شود، طبق آمار سال 1390، با 94 شرکت، مقام دهم جهان را پس از آمریکا، انگلستان و آلمان و بالاتر از آرژانتین و سوییس داراست. از نظر تعداد جوایز بین‌المللی، سینمای ایران پس از انقلاب تقریباً همه جوایز مهم جهانی را به دست آورده و از نظر میزان استقبال مخاطبان نیز از ده فیلم پرمخاطب تاریخ سینمای ایران، نُه فیلم متعلق به دوران پس از انقلاب هستند.

اما رشد مطبوعات، یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های انقلاب اسلامی در ایران است. در سال 1357 تنها چهار روزنامه در سراسر کشور منتشر می‌شد: روزنامه‌های کیهان، اطلاعات، آیندگان و رستاخیز. سال 1397 تعداد روزنامه‌های کشور به 56 روزنامه رسیده است و مهم‌تر از آن، هر چهار روزنامه سال 1357 یا وابسته به ارگان‌های حکومتی بودند یا متعلق به سناتورها و اعضای نزدیک به حکومت. در حالی که امروزه اکثر روزنامه‌های کشور را روزنامه‌نگاران مستقل و نیز بخش خصوصی اداره می‌کنند. البته این فقط آمار روزنامه‌هاست؛ یعنی نشریاتی که هر روز منتشر می‌شوند. دیگر نشریات هفتگی و ماهانه، رقمی بسیار گسترده‌تر را پوشش می‌دهند. بنا به آمار وزارت ارشاد در سال 1391 مجموع نشریاتی که منتشر می‌شدند 2 هزار و 635 نشریه بود که از این تعداد، 101 نشریه به شکل روزانه، 206 نشریه به شکل هفته‌نامه، 147 نشریه به شکل دوهفته‌نامه، 847 نشریه به شکل ماهنامه، 161 نشریه به شکل دوماهنامه، 1251 نشریه به شکل فصلنامه، 234 نشریه به شکل دو فصل نامه، 26 نشریه به شکل سالنامه، 4 نشریه به شکل دو شماره در هفته، 4 نشریه به شکل سه شماره در هفته و 5 نشریه به شکل‌های دیگر منتشر می‌شوند. مهم‌تر از همه، گسترش فرهنگ مطبوعات به استان‌ها و شهرستان‌های دیگر است؛ چرا که حدود 1290 نشریه در خارج از تهران و شهرهای دیگر منتشر می‌شوند.

در نهایت، یکی از دستاوردهای مهم دیگر انقلاب در زمینه فرهنگ و رسانه، گسترش رادیو و تلویزیون در سراسر کشور بوده است. پیش از انقلاب، تنها دو شبکه تلویزیونی و چند شبکه ملی و استانی رادیویی وجود داشت؛ اما پس از انقلاب، مجموع شبکه‌های تلویزیونی، رادیویی، برون‌مرزی، استانی و اینترنتی که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به وجود آمده، به 130 شبکه بالغ می‌شود.

 

رتبه‌های جهانی